Hãng tin nhà nước TASS ngày 12.4 đưa tin quân đội Nga đòi Mỹ phải báo trước các mục tiêu ở Syria mà Mỹ định không kích.
Trong khi đó, Hội đồng bảo an LHQ sẽ lại họp ngày 12.4 (giờ Mỹ) theo yêu cầu của Bolivia, một nước thành viên. Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã triệu tập đại sứ của 5 nước thành viên thường trực (có quyền phủ quyết) là Nga, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc) để ông nhắc lại “sự quan ngại sâu sắc của tôi về nguy cơ bế tắc và nhấn mạnh cần tránh để tình hình vuột khỏi tầm kiểm soát”.
Hai dự thảo nghị quyết về vụ tấn công hóa học ở Douma (Syria) của Mỹ và Nga đều đã không được thông qua và Mỹ, Anh, Pháp cùng Ả Rập Saudi đang sẵn sàng hành động quân sự trừng phạt Syria.
Quân Syria giải phóng hoàn toàn Douma
Cùng ngày 12.4, quân đội Nga tuyên bố quân đội chính phủ Tổng thống Bassar Al Assad đánh thắng trận địa Đông Ghouta, hoàn toàn chiếm lại khu vực này sau nhiều tháng đánh nhau với quân nổi dậy. Đây là thắng lợi quân sự lớn nhất của quân đội Syria có Nga yểm trợ, tính từ sau việc tái chiếm thành phố Aleppo năm 2016.
Thiếu tướng Yuri Yevtushenko, lãnh đạo Trung tâm Hòa giải vì Syria, nói: “Đây là một sự kiện lịch sử của Cộng hòa Ả Rập Syria. Cờ chính phủ đã được kéo lên nóc một tòa nhà ở thành phố Douma để khẳng định quyền kiểm soát Douma và khu Đông Ghouta, sau khi nhóm nổi dậy Jaysh-al- Islam đầu hàng quân chính phủ.
Ngày 11.4, trung tướng Viktor Poznikhir, Phó ban phụ trách các chiến dịch trọng điểm thuộc Bộ Tổng tham mưu quân đội Nga, cũng thông báo cảnh sát quân sự Nga từ ngày 12.4 triển khai tại Douma để bảo vệ an ninh, duy trì luật pháp và trật tự, hỗ trợ dân địa phương.
Thành phố Douma thuộc Đông Ghouta, là nơi phương Tây cáo buộc quân chính phủ tấn công bằng vũ khí hóa học hôm 7.4, khiến ít nhất 60 người thiệt mạng và 500 người bị thương. Nhưng Nga đã phủ nhận điều đó tại hai ngày họp đặc biệt của HĐBA LHQ. Trung tướng Poznikhir nói cuộc điều tra của quân đội Nga không tìm ra chất độc thần kinh và chất độc chứa chlorine.
Một nguồn tin Bộ Ngoại giao Nga còn nói với báo Kommersant: Tổng thống Assad không “vượt lằn ranh đỏ” của phương Tây vốn phản đối Syria sử dụng vũ khí hóa học: “Tại sao ông ấy phải làm thế, khi lãnh thổ đã dưới quyền kiểm soát của ông ấy?”.
Trong khi đó, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nói 43 người Syria chết vì bị tấn công hóa học ở Douma đều thể hiện các triệu chứng phù hợp với độc tố hóa học liều cao, và 500 người đã được chữa trị.
Nguy cơ chiến tranh Mỹ-Nga vẫn treo lơ lửng
Cựu tướng Vladimir Shamanov là Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng Hạ viện Nga, cho biết Moscow đã liên lạc trực tiếp với Hội đồng Tham mưu liên quân Mỹ (JCS) về tình hình Syria. Ông cảnh cáo nếu Mỹ đánh Syria sẽ có thể gây thương vong cho quân nhân Nga và sẽ khiến Nga trả đũa: “Nga có đủ các phương án cần thiết, và Mỹ cùng đồng minh của họ biết khá rõ”.
Ông Shamanov nhấn mạnh đòn trả đũa của Nga có thể nhắm vào tàu chiến và máy bay Mỹ và không loại trừ khả năng dùng đến vũ khí hạt nhân.
Nhật báo thương mại Kommersant dẫn nguồn tin giấu tên ở Bộ Quốc phòng Nga, nói quân đội Nga kỳ vọng Mỹ sẽ tham gia điều phối, báo trước mục tiêu tấn công tiềm năng, để tránh nguy cơ giết chết lính Nga ở Syria.
Nguồn tin còn nói hai hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 và Pantsir-S-1 triển khai ở Syria “không nên bị bắn, nếu không thì hậu quả sẽ là thảm họa”.
Bộ Quốc phòng Nga nói đang theo dõi sát tình hình quanh Syria, cảnh giác hoạt động của tàu khu trục Donald Cook mang tên lửa dẫn dường của hải quân Mỹ ở Địa Trung Hải.
Ngày 11.4, Đại sứ Nga tại Lebanon, ông Alexander Zapsypkin đã nhắc lại tuyên bố trước của Tổng thống Vladimir Putin và Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, tướng Valery Gerasimov: Nga sẽ bắn hạ tên lửa Mỹ và đặt các dàn phóng vào tầm ngắm, nếu Mỹ tấn công Syria.
Nhà Trắng nói chưa có quyết định nào, sau khi “thời hạn chót” sau 48 giờ của Tổng thống Mỹ Donald Trump trôi qua hôm 11.4, mà sau đó, ông Trump viết Twitter trực tiếp cảnh cáo: “Nga đã thề bắn hạ bất kỳ tên lửa nào bắn vào Syria. Nga hãy sẵn sàng, vì chúng sẽ đến, đẹp, mới và thông minh! Các ông chớ nên đánh bạn với một tên súc vật dùng khí gas giết dân và thích thú làm chuyện ấy!”, ám chỉ Nga thân cận Tổng thống Assad.
Ông Trump còn viết Twitter nhấn mạnh quan hệ Mỹ-Nga đang tệ hại hơn bao giờ hết: “Nga cần chúng ta giúp kinh tế nước họ, điều rất dễ làm và chúng ta cần các nước hợp tác với nhau. Kết thúc chạy đua vũ trang”.
Dù Nga đã cảnh cáo sẽ trả đũa, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói Mỹ vẫn đang thu thập tin tình báo về vụ tấn công hóa học ngày 7.4, trước khi ông dự cuộc họp các chỉ huy quân sự-tình báo do Phó tổng thống Mike Pence chủ trì ở Nhà Trắng.