Một nguồn tin từ Washington cho biết Trung Quốc đã cho chiếc máy bay quân sự thứ 3 đáp xuống một đường băng mà nước này xây dựng trái phép ở Biển Đông, Bloomberg đưa tin ngày 10/5.
Trang Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á, chuyên trang phân tích tình hình Biển Đông, cung cấp hình ảnh vệ tinh ngày 28/4 cho thấy một máy bay quân sự – một chiếc máy bay vận tải Thiểm Tây Y-8 – lần đầu tiên được triển khai trên Rạn san hô Xu bi.
Cấu trúc quân sự trên biển với đường băng này do Trung Quốc xây dựng sau khi nạo vét và tái cấu trúc qui mô lớn ở quần đảo Trường Sa từ năm 2013.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với phần lớn khu vực Biển Đông, dù một tòa án quốc tế đã bác bỏ cơ sở pháp lý của tuyên bố này vào năm 2016. Các bên khác có tuyên bố chủ quyền gồm Việt Nam, Đài Loan, Malaysia, Philippines và Brunei.
Quan ngại về sự hiện diện của Trung Quốc tại Biển Đông lại nổi lên vào đầu tháng này, sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận báo cáo rằng Quân Giải phóng Nhân dân đã lắp đặt các hệ thống tên lửa trên rạn san hô Xu Bi, Đá Vành Khăn và Đá Chữ Thập, nơi nó có các sân bay quân sự.
AMTI cho biết máy bay quân sự Trung Quốc trước đó đã hạ cánh trên các cấu trúc quân sự khác của Trung Quốc tại quần đảo Trường Sa. Đầu tiên là một máy bay tuần tra hải quân – có thể là chiếc Y-8 – đã hạ cánh trên Đá Chữ Thập vào tháng 4/2016 để sơ tán ba người bị bệnh.
Tờ Philippine Daily Inquirer tháng trước đã đăng một bức ảnh chụp từ trên không vào ngày 6/1 cho thấy hai chiếc máy bay vận tải quân sự Xian Y-7 trên Rạn san hô Đá Vành Khăn.
Trung Quốc đã lắp đặt các tên lửa hành trình chống tàu và các hệ thống tên lửa không đối không trên rạn san hô Xu Bi, Đá Vành Khăn và Đá Chữ Thập, CNBC đưa tin vào đầu tháng này.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh lên tiếng biện hộ cho động thái này, nói rằng việc triển khai là cần thiết để bảo vệ chủ quyền của Trung Quốc.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders cảnh báo rằng sẽ có “hậu quả trong tương lai gần và dài hạn” cho việc quân sự hóa của Trung Quốc trên biển.
Việt Nam đã yêu cầu Trung Quốc dỡ bỏ các thiết bị quân sự được triển khai trên quần đảo Trường Sa, Việt Nam News đưa tin hôm thứ Tư (9/5), trích dẫn tuyên bố của bà Lê Thị Thu Hằng, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Việt Nam. Bà Hằng cho biết việc lắp đặt các tên lửa vi phạm chủ quyền của Việt Nam.