Trong khi nhập khẩu vũ khí của cả châu Phi giảm 22% so với cùng kỳ, xuất khẩu vũ khí của Nga và Mỹ sang châu Phi đều giảm, thì tổng nhập khẩu vũ khí từ Trung Quốc vào châu Phi đã tăng 8,6% lên 17%.
Pháo chống tăng bánh lốp ST1 8×8 là loại vũ khí chủ chốt mà Trung Quốc thiết kế và chế tạo để bán cho châu Phi.
Tuần trước, một diễn đàn an ninh cấp cao giữa các nước châu Phi và Trung Quốc kết thúc, cả hai bên đều hy vọng sẽ tăng cường quan hệ quốc phòng, thúc đẩy mối quan hệ giữa hai bên, bao gồm cả việc tăng doanh số vũ khí Trung Quốc bán sang châu Phi.
Vấn đề hàng đầu trong cam kết của các quan chức nhằm tăng cường quan hệ quốc phòng có lẽ là mức tăng 55% lượng vũ khí của Trung Quốc bán sang châu Phi theo một hợp đồng có thời hạn 5 năm.
Về tổng quan, khi nhập khẩu vũ khí chung của cả châu Phi giảm 22% so với cùng kỳ, thì tổng nhập khẩu vũ khí từ Trung Quốc vào châu Phi đã tăng 8,6% lên 17%. Cùng lúc, xuất khẩu vũ khí của Nga sang châu Phi giảm 32%, chiếm 39% tổng nhập khẩu trong khu vực. Hoa Kỳ chiếm 11% xuất khẩu vũ khí sang châu Phi.
Việc Trung Quốc tham gia vào các nhiệm vụ giữ hòa bình và thành lập một căn cứ quân sự ở Djibouti, một quốc gia đông Châu Phi, đã tăng cường các mối quan hệ quốc phòng, được xây dựng dựa trên mối quan hệ kinh tế ngày càng mạnh mẽ mà Trung Quốc đang phát triển với châu Phi từ đầu thiên niên kỷ.
Hiện nay, có khoảng một triệu công dân Trung Quốc sinh sống ở châu Phi và khoảng 200.000 người châu Phi làm việc tại Trung Quốc.
Theo Viện nghiên cứu Hòa bình quốc tế Stockholm, từ năm 2013 đến năm 2017, xuất khẩu vũ khí của Trung Quốc sang châu Phi đã tăng 55% so với giai đoạn 5 năm trước đó từ năm 2008 đến năm 2012 .
Hãy cũng điểm danh những loại vũ khí tối tân mà Trung Quốc đã và sẽ cung cấp cho châu Phi.
Xe tăng chiến đấu – Xe bọc thép
Theo số liệu mới nhất từ cơ quan đăng ký vũ khí của Liên Hợp Quốc (UNROCA),Trung Quốc đã xuất khẩu 24 xe tăng chiến đấu cho Tanzania và 30 xe cho CH Sát vào năm 2013.
Trung Quốc cũng xuất khẩu ra nước ngoài một số loại xe tăng chiến đấu do nước này tự sản xuất. Loại tăng chủ chốt là xe tăng chiến đấu VT4. Đây là xe tăng thế hệ thứ ba, do Tập đoàn China North Industries Group, viết tắt là Norinco, một nhà sản xuất vũ khí quốc doanh sản xuất với mục đích xuất khẩu.
Xe tăng VT4 có một khẩu pháo 125 mm với khả năng bắn tên lửa dẫn đường. Một hệ thống hỏa lực điều khiển từ xa trên tháp pháo có gắn súng máy hạng nặng 12,7mm.
Năm ngoái, Norinco đã mở rộng sự lựa chọn xe tăng cho thị trường nước ngoài bằng cách phát triển xe bọc thép GL-5. Hệ thống GL-5 bao gồm bốn hệ thống radar và các bệ phóng cố định gắn liền với tháp pháo, cho độ bao phủ phòng vệ lên tới 360 độ.
Xe chiến đấu bọc thép cũng là một trong những loại vũ khí hàng đầu của Trung Quốc xuất khẩu sang các nước châu Phi, trong đó Ghana 76 chiếc và Namibia 21 chiếc.
Năm 2009 và Kenya nhập khẩu 32 chiếc e chiến đấu bọc thép và vào năm 2007 các nước Rwanda, Burundi, Mozambique, CH Sát và Gabon cũng đã mua xe chiến đấu bọc thép từ Trung Quốc.
Pháo chống tăng hạng nhẹ ST1 8×8 cũng nằm trong danh sách những loại xe bọc thép do Trung Quốc sản xuất với mục đích xuất khẩu. Với cỡ nòng 105 ly, đây là một khẩu pháo bắn loạt đạt tiêu chuẩn Nato.
Máy bay chiến đấu – Máy bay không người lái
Theo số liệu mới nhất của UNROCA, máy bay chiến đấu và máy bay không người lái cũng nằm trong số các mặt hàng vũ khí xuất khẩu chính của Trung Quốc.
Các nước như: Nigeria, Tanzania, Zambia, Bolivia, Namibia, Zimbabwe và Ghana đều là những khách hàng đã mua máy bay chiến đấu, máy bay chiến đấu không người lái và máy bay không người lái do Trung Quốc chế tạo.
JF-17 Thunder là máy bay phản lực chính của Trung Quốc trên thị trường xuất khẩu. Đây là loại máy bay phản lực một động cơ do Tổ hợp Hàng không Pakistan và Tập đoàn Máy bay Thành Đô của Trung Quốc đồng phát triển.
JF-17 có thể mang các tên lửa không đối không và không đối đất. Nó được trang bị tuốc-bin phản lực WS-13 hoặc Klimov RD-93 để đạt tốc độ tối đa là Mach 1.6.
Cùng lúc, Trung Quốc nghiêm cấm xuất khẩu máy bay chiến đấu tàng hình J-20 của mình ra thị trường toàn cầu.
Không rõ Trung Quốc đã xuất khẩu được bao nhiêu máy bay chiến đấu ra nước ngoài, nhưng rõ ràng, nước này đang muốn xuất khẩu nhiều máy bay không người lái hơn nữa để thống lĩnh thị trường.
Mặt khác, do chính sách xuất khẩu máy bay không người lái của Mỹ yêu cầu một quy trình phê duyệt nghiêm ngặt của chính phủ, một số quốc gia như: Ả rập Xê-út và Jordan đã chuyển sang đối tác Trung Quốc để có thể thành lập các hạm đội bay không người lái của mình.
Hệ thống tên lửa
Ma rốc, Sudan và Yemen đã nhập khẩu tên lửa và các bệ phóng của Trung Quốc, theo UNROCA.Vũ khí Trung Quốc theo ghi nhận đã được sử dụng trong các cuộc xung đột ở Congo và Sudan. Vào tháng 7 năm 2014, Norinco đã giao 100 hệ thống tên lửa dẫn đường đến Nam Sudan.
Hệ thống tên lửa chống tăng Red Arrow 9 và các hệ thống laze GP6 155mm là những mặt hàng xuất khẩu chính của Norinco.
Red Arrow (Mũi tên đỏ) là hệ thống tên lửa chống tăng thế hệ thứ ba tiên tiến đã được triển khai trong Quân đội Trung quốc. Nó có tầm bắn tối đa 5,5km với khả năng xuyên thủng lớp giáp dày tới 1.200mm.
Hệ thống vũ khí pháo binh laze GP6 được thiết kế để gắn vào các xe tăng, hoặc sử dụng trong chiến đấu bộ binh. Nó có khả năng phá hủy các mục tiêu trong phạm vi từ 6 đến 25 km.
Một số nước như: Congo, Ghana, Sudan, Cameroon, Tanzania, Nigeria và Rwanda đã nhập khẩu các hệ thống pháo binh tối tân này từ Trung Quốc.