Tháng 4/2016, Mỹ đã điều 4 máy bay “Thần Sấm” A-10 và hai trực thăng cứu nạn HH-60 tuần tra trên Bãi cạn Scarborough.
Máy bay không người lái MQ-4C Triton của Mỹ. Nguồn: Army Technology
Trang Army Technology (11/7/2018) đưa tin Quân đội Mỹ đang lên kế hoạch triển khai hai máy bay không người lái (UAV) MQ-4C Triton tới căn cứ Andersen ở đảo Guam trong tháng 8 tới và hai chiếc khác vào đầu năm 2021 nhằm tăng cường hoạt động giám sát Biển Đông. MQ-4C Triton là UAV dành cho hải quân Mỹ, được phát triển từ mẫu RQ-4 Global Hawk. Mỗi hệ thống bao gồm một trạm điều khiển mặt đất và các UAV. Theo công bố của Quân đội Mỹ, một chiếc MQ-4C Triton có thể làm nhiệm vụ liên tục trong 30 giờ, tầm hoạt động 15.200 km, trần bay 18 km và đạt tốc độ tối đa 575 km/h. Cảm biến chính của MQ-4C Triton là radar có mảng pha quét điện tử chủ động AN/ZPY-3, có thể quan sát khu vực rộng 5.200 km2 chỉ trong một lần quét ở độ cao 17 km. Khi hoạt động ở tầm thấp, Triton có thể triển khai tổ hợp quang điện – hồng ngoại MTS-B tương tự mẫu MQ-9 Reaper, kèm theo đó là thiết bị chỉ thị và đo xa laser. Những dữ liệu do hai phi cơ MQ-4C Triton thu thập sẽ được gửi về các trạm mặt đất tại căn cứ hải quân Mayport ở bang Florida, căn cứ Không quân – Hải quân Whidbey Island ở Washington hoặc các máy bay trinh thám phát hiện tàu ngầm P-8A Poseidon.
Giới chuyên gia cho rằng Mỹ tăng cường khả năng phản ứng, giám sát và trinh sát để đối phó với Trung Quốc ở Biển Đông, bắt đầu với việc triển khai hai máy bay MQ-4C Triton. Phát biểu tại Đối thoại Shangri-La tạiSingapore vừa qua (6/2018), Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis đã chỉ trích mạnh mẽ chiến lược “đe doạ và ép buộc” của Trung Quốc trong khu vực, bao gồm việc triển khai các máy bay chiến đấu, hệ thống tên lửa chống hạm và phòng không, hệ thống gây nhiễu sóng radar… Trước đó, ngay sau khi nhậm chức Chỉ huy Bộ tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ (5/2018), Đô đốc Phillip Davidson đã đề lên án hoạt động quân sự hóa, cải tạo xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông và kêu gọi quân đội Mỹ tăng cường triển khai ở tuyến đầu của khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc. Đô đốc Phillip Davidson nhận định “Trung Quốc hiện có khả năng kiểm soát Biển Đông trong tất cả các tình huống xung đột ngắn hạn với Mỹ”.
Từ năm 2014 đến nay, Mỹ duy trì hoạt động tuần tra thực hiện quyền tự do hàng hải (FONOP) gần các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây trái phép và quân sự hóa trên Biển Đông. Tháng 2/2015, Hải quân Mỹ đã triển khai máy bay tuần tra săn ngầm P-8A Poseidon đã tiến hành nhiệm vụ tuần tra do thám trên biển ở ngoài đảo Luzon, Philippines. Đây là lần đầu tiên Mỹ chính thức thừa nhận điều động máy bay tuần tra săn ngầm Poseidon tiên tiến nhất tuần tra Biển Đông. Tháng 11/2015, Mỹ cũng triển khai các máy bay B-52 tuần tra gần các đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng phi pháp ở Biển Đông. Tháng 4/2016, Mỹ đã điều 4 máy bay “Thần Sấm” A-10 và hai trực thăng cứu nạn HH-60 tuần tra trên Bãi cạn Scarborough. Ngày 17/2/2018, Chỉ huy Phó tàu sân bay USS Carl Vinson, ông Tim Hawkins khẳng định quân đội Mỹ không “buông tay” trước đà phát triển quân sự của Trung Quốc trên nhiều thực thể bị nước này chiếm đóng ở Biển Đông và sẽ tiếp tục tuần tra ở những nơi được “luật pháp quốc tế cho phép” trong vùng biển chiến lược đang có tranh chấp này.