Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây lại tiếp tục tạt gáo nước lạnh vào đồng minh thân thiết NATO khi đặt câu hỏi tại sao Mỹ luôn luôn phải bảo vệ NATO.
Ông Trump đã không ngại ngần bày tỏ sự hoài nghi về hiệp ước phòng thủ tồn tại nhiều thập kỳ nay của NATO – một hiệp ước quy định các nước thành viên phải có nghĩa vụ bảo vệ bất kỳ thành viên nào khác trong trường họ nước đó bị tấn công.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn của hãng tin Fox News, khi người dẫn chương trình Tucker Carlson đặt câu hỏi tại sao Mỹ nên bảo vệ một quốc gia như Montenegro – nước vừa gia nhập NATO hồi năm ngoái, Tổng thống Trump đã trả lời rằng chính ông cũng đang tự đặt cho mình câu hỏi đó.
“Montenegro là một quốc gia nhỏ bé với những con người rất mạnh mẽ. Họ là những con người rất táo bạo, và họ có thể sẽ trở nên hung hăng, và chúc mừng, các bạn đang ở trong Chiến tranh Thế giới thứ III. Nhưng đó là cách NATO được thành lập”, Tổng thống Trump cho biết.
Ông chủ Nhà Trắng thẳng thắn cho biết, ông cảm thấy khó chịu, bực mình bởi những điều khoản trong NATO đòi hỏi Mỹ phải bảo vệ các thành viên khác. Tổng thống Trump cũng tự khen mình về việc đã khiến NATO phải tăng chi tiêu quốc phòng.
“Thật không công bằng. Họ không chi tiền, Vì thế, không chỉ là chúng tôi phải trả hầu hết tiền mà họ còn thậm chí không chi tiền ra và chúng tôi phải bảo vệ họ. Thêm cả Montenegro vào phương trình nhỏ của các bạn”, ông Trump nói thêm.
Những phát biểu trên được ông Trump đưa ra chỉ một vài ngày sau khi ông vừa tạo ra một hội nghị thượng đỉnh NATO đầy sóng gió bằng hàng loạt những lời chỉ trích gay gắt nhằm vào NATO – đồng minh lâu đời, gắn bó và cũng là mạnh nhất của Mỹ.
Nhà lãnh đạo nước Mỹ chĩa mũi dùi chỉ trích vào việc các thành viên của NATO không thực hiện cam kết dành 2% GPD cho chi tiêu quân sự. Tại hội nghị NATO, ông Trump đã tức giận đặt câu hỏi: “Tại sao chỉ có 5 trong tổng số 29 nước đáp ứng đúng cam kết mà họ đưa ra?”. Theo lời Tổng thống Trump, “hàng tỉ USD đã được các nước NATO đầu tư thêm vào chi tiêu quân sự theo lời đề nghị của tôi kể từ chuyến thăm hồi năm ngoái của tôi nhưng điều đó là chưa đủ”.
“Mỹ đã đầu tư quá nhiều. Các đường biên giới của Châu Âu đang rất tồi tệ. Đường ống dẫn tiền đô la sang cho Nga là không thể chấp nhận. Mỹ đang trả tiền để bảo vệ Châu Âu, sau đó lại phải mất hàng tỉ USD trong vấn đề thương mại. Phải chi 2% GDP ngay lập tức, không phải đến năm 2025”, ông Trump gay gắt nói. Đi xa hơn, ông Trump thậm chí còn kêu gọi các nước thành viên NATO tiến tới việc dùng đến 4% GDP cho chi tiêu quân sự.
Bất chấp phát biểu trên của ông Trump, các nước NATO vẫn tuyên bố sẽ tăng dần chi tiêu quốc phòng để hướng tới mục tiêu đạt mức 2% GDP vào năm 2024.
Tại hội nghị thượng đỉnh NATO, Tổng thống Trump dường như đã phớt lờ Thủ tướng Montenegrin khi ông tiến tới phía trước của nhóm các nhà lãnh đạo NATO. Đoạn clip này đã gây sốt trên mạng trong thời gian vừa qua và một số người bình luận rằng, ông Trump đang thực hiện đúng khẩu hiệu “Nước Mỹ là trên hết” của ông này.
Những phát biểu và động thái của Tổng thống Trump tại hội nghị thượng đỉnh NATO đã khiến không ít đồng minh lo ngại Mỹ sẽ bỏ rơi họ, rút khỏi NATO.
Tuy nhiên, sau những lời chỉ trích phũ phàng nhằm vào NATO, Tổng thống Trump đã khép lại 24 giờ hỗn loạn của ngày đầu tiên trong hội nghị thượng đỉnh NATO bằng một cuộc họp báo mà ở đó ông đã có những phát biểu dịu nhẹ một cách hoàn toàn bất ngờ, thay đổi hoàn toàn lập trường trước đó. Cụ thể, ông Trump đã khẳng định lại cam kết của Mỹ với NATO.