Lần trước khi Trump tuyên bố đánh thuế 25% với 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh lập tức phản ứng từ nửa đêm, lần này 2 ngày đã trôi qua, họ vẫn im lặng.
Thứ Sáu ngày 20/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẵn sàng áp đặt thuế quan đối với tất cả 500 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. [1]
Gần 3 ngày qua kể từ khi ngài Donald Trump tuyên bố thông điệp này trên CNBC, cả Bộ Thương mại lẫn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đều im lặng.
Các hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc, từ Tân Hoa Xã, Nhân Dân nhật báo, CCTV đến Thời báo Hoàn Cầu, không báo nào nhắc đến đe dọa mới của ông Donald Trump.
Đây là một sự im lặng bất thường, nhưng không khó hiểu sau khi có thông tin Trung Quốc yêu cầu truyền thông không đưa tin “thái quá” về tranh chấp thương mại Trung – Mỹ, tránh lây lan tâm lý hoảng sợ.
Ngày 15/6 khi Washington tuyên bố sẽ áp đặt thuế suất 25% với các hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 50 tỷ USD, ngay 1 giờ 30 phút sáng giờ Bắc Kinh, Bộ Thương mại Trung Quốc đã công bố các biện pháp trả đũa.
Khi Tổng thống Donald Trump công bố khả năng áp đặt thuế suất 10% với khối lượng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 200 tỷ USD, Bắc Kinh cũng nhanh chóng tuyên bố sẽ trả đũa “cả định tính lẫn định lượng”.
Trên thực tế Trung Quốc không thể trả đũa Donald Trump bằng thuế quan, bởi nước này xuất sang Hoa Kỳ khối lượng hàng hóa trị giá khoảng 500 tỷ USD năm 2017, trong khi Mỹ chỉ xuất sang Trung Quốc khối lượng hàng hóa trị giá 130 tỷ USD cùng năm.
Do đó, các biện pháp trả đũa của Bắc Kinh, nếu có, sẽ là các thủ đoạn phi thuế quan.
Ngài Donald Trump cũng đã để ý đến sự mất giá của đồng nhân dân tệ gần đây. Hôm 20/7 ông viết trên Twitter:
“Trung Quốc, Liên minh châu Âu và những nước khác đã điều chỉnh tiền tệ và lãi suất của họ thấp hơn (giá trị thực), trong khi Mỹ tăng lãi suất với bối cảnh đồng USD mạnh hơn mỗi ngày;
Điều đó đã lấy đi lợi thế cạnh tranh lớn của chúng ta. Như thường lệ, đó không phải là sân chơi bình đẳng.”
Lâu nay Trung Quốc thường bỏ qua những cáo buộc của Tổng thống Mỹ về việc “phá giá đồng nhân dân tệ”, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc hiếm khi công khai trả lời các thắc mắc của ông Donald Trump trên truyền thông.
Nhưng lần này, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc Yi Gang tuyên bố, Trung Quốc sẽ không sử dụng tỉ giá đồng nhân dân tệ (với đồng USD) làm vũ khí trong cuộc chiến thương mại Trung – Mỹ.
Đồng nhân dân tệ yếu hơn đồng USD, về mặt lý thuyết có thể tăng cường xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ, bởi các sản phẩm Trung Quốc sẽ cạnh tranh hơn về giá nhờ chênh lệch tỉ giá giữa 2 đồng tiền.
Sự “mất giá” / “phá giá” của đồng nhân dân tệ đã chạm mức thấp nhất trong 1 năm qua so với đồng USD. [2]
Trong một động thái khác có liên quan, thứ Ba ngày 17/7, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell đã bày tỏ sự lạc quan về kinh tế Mỹ trước Quốc hội.
Báo cáo của Cục Dự trữ Liên bang cho thấy, tăng trưởng kinh tế Hoa Kỳ ổn định, tỉ lệ thất nghiệp thấp và ổn định trong lĩnh vực tài chính.