Theo New York Times, khi Trung Quốc bắt đầu vận hành hệ thống anten cực lớn tại Argentina, người Mỹ mới hoảng hốt phát hiện ra sự hiện diện này.
Báo Mỹ dẫn nguồn tin tình báo nước này cho biết, trạm giám sát quan trắc không gian có anten parabon đường kính tới 35 mét, nặng 450 tấn, chiều cao bằng tòa nhà 16 tầng, được quân đội Trung Quốc chi ra 50 triệu USD xây dựng đã bắt đầu chính thức đưa vào sử dụng từ tháng 3/2018, được coi là đóng vai trò quan trọng trong chương trình thăm dò Mặt Trăng của Trung Quốc.
Giáo sư R. Evan Ellis ở Học viện Chiến tranh Lục quân Mỹ phân tích, trong 10 năm qua, Mỹ do bận rộn củng cố thế lực chính trị ở các khu vực khác, đã không mấy chú ý đến Mỹ Latinh – “sân sau” của mình đã tạo điều kiện cho Trung Quốc lặng lẽ triển khai kế hoạch ngoại giao, viện trợ mậu dịch và đầu tư cho một số chính phủ.
Giới quan sát nước ngoài suy đoán Trung Quốc xây dựng trạm này để nâng cao năng lực thu thập tình báo ở châu Mỹ; việc Trung Quốc đặt trạm này ở đây cũng đã gây nên tranh cãi trong dư luận Argentina, các quan chức Argentina thì nói họ chỉ giúp cho Trung Quốc hoàn thành nhiệm vụ thăm dò Mặt Trăng mà thôi.
Trong khi đó, một số nghị sĩ Argentina ngỡ ngàng khi được biết dự án (sau khi đã xây xong căn cứ).
Nữ cựu nghị sĩ Betty Kreitman nói bà phẫn nộ khi Quân đội Trung Quốc được phép lập căn cứ trên lãnh thổ Argentina.
Bà Kreitman còn cho biết thêm khi đến thăm công trình, bà đã buộc các sĩ quan Trung Quốc trả lời các thắc mắc, nhưng họ đáp: “Đó là cửa sổ nhìn vào thế giới”. “Câu trả lời khiến tôi rùng mình. Bạn làm gì với cửa sổ thế giới? Do thám thì có”, bà Kreitman nhấn mạnh.
Theo số liệu của Trung tâm chính sách phát triển toàn cầu thuộc Đại học Boston, từ năm 2015 đến nay, Trung Quốc luôn là một bạn hàng mậu dịch quan trọng của Nam Mỹ; năm ngoái tổng kim ngạch mậu dịch giữa Trung Quốc với các nước Mỹ Latinh và vùng biển Caribe lên tới 244 tỷ USD, nhiều gấp 2 lần tổng kim ngạch của cả 10 năm trước cộng lại.
Được biết, Trung Quốc và Argentina bí mật thương lượng xây dựng trạm mặt đất này vào lúc chính phủ Argentina đang rất khát vốn đầu tư.
Giáo sư R. Evan Ellis ở Học viện Chiến tranh Lục quân Mỹ nói, khi đó Argentina không thể trả được món nợ nước ngoài lên tới 100 tỷ USD nên bị thị trường tín dụng quốc tế cự tuyệt; giữa lúc đó người Trung Quốc ôm tiền đến, khác nào cứu tinh được Thượng Đế phái đến.
Để được Trung Quốc viện trợ tiền vốn, hai bên đã bí mật đàm phán về việc xây dựng công trình này. Ông cho rằng, với việc đàm phán thành công để xây dựng được căn cứ này, Trung Quốc rõ ràng đã thay đổi được trạng thái của họ tại châu Mỹ Latinh.
Cựu Trợ lý Ngoại trưởng dưới thời chính phủ Obama Frank A. Rose thì lo ngại về kế hoạch không gian đang manh nha của Trung Quốc, nói: “Họ đang bố trí binh lực để làm suy giảm ưu thế quân sự của Mỹ”.
Trong khi đó, truyền thông Mỹ thì cho rằng Bắc Kinh xây dựng trạm này để tăng cường năng lực thu thập tình báo ở châu Mỹ Latinh và nhằm làm suy yếu ảnh hưởng chính trị của Mỹ trong khu vực.
Việc này đã dẫn đến những tranh luận trong nước Argentina về “nguy hiểm và tác hại khi bị lôi kéo vào quỹ đạo của Trung Quốc”, duy chỉ có các quan chức Argentina vẫn bày tỏ, phía Trung Quốc đã đồng ý với họ là “không sử dụng căn cứ này vào mục đích quân sự”.
Và mặc dù phía Argentina nói hai bên đã đạt được thỏa thuận không sử dụng trạm vệ tinh mặt đất này vào mục đích quân sự, song các chuyên gia vẫn bày tỏ hoài nghi cam kết này bởi sự khó lường của Trung Quốc và đây chính là điểm khiến Mỹ lo lắng nhất.