Theo các chuyên gia, muốn xuất khẩu cá tra bền vững tại Trung Quốc, Việt Nam phải đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch, kiểm soát tốt chất lượng, bởi thị trường xuất khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam này không còn “dễ tính” như trước kia.
Lũy kế 7 tháng đầu năm 2018, tổng giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam đạt gần 1,2 tỷ USD, tăng 19,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc đạt 289,8 triệu USD, tăng 40,6%, chiếm 24,2% tổng giá trị xuất khẩu cá tra và tiếp tục giữ vị trí thị trường tiêu thụ cá tra lớn nhất của Việt Nam.
Tuy là thị trường xuất khẩu số 1 của cá tra Việt Nam, song rào cản cho các doanh nghiệp Việt xuất khẩu sang thị trường này ngày càng lớn.
Theo thông tin mới nhất từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, hiện các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã tạm ngừng thu mua cá tra Việt Nam để tiêu thụ hết lượng hàng đã nhập trước đó. Do vậy, nhiều doanh nghiệp giảm khâu thu mua cá tra nguyên liệu.
Vneconomy dẫn lời đại diện Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) nhận định Trung Quốc không chỉ là một thị trường rộng lớn mà còn là quốc gia có nền ẩm thực khá phong phú. Tuy nhiên, Trung Quốc là thị trường chưa ổn định, các doanh nghiệp Việt Nam đang bối rối vì nhiều quy định của quốc gia láng giềng này.
Đơn cử như quy định về hàm lượng phosphate trong sản phẩm cá tra của EU ghi rõ là không vượt quá 4%, trong khi Trung Quốc khi kiểm tra sản phẩm cá tra Việt Nam chỉ đưa ra nhận định rất chung chung rằng: “Sản phẩm có dư lượng và không đạt tiêu chuẩn của Trung Quốc”.
Đặc biệt, từ khi khối lượng cá tra xuất khẩu vào Trung Quốc tăng mạnh, phía Trung Quốc liền đặt ra hàng rào kỹ thuật và kiểm soát chặt chất lượng hàng nhập khẩu chính ngạch.
VASEP cho rằng Trung Quốc ngày càng yêu cầu cao về vấn đề an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng Trung Quốc có xu hướng chuộng những sản phẩm nhập khẩu được chấp nhận tại các thị trường châu Âu, châu Mỹ, trong đó có sản phẩm cá tra của Việt Nam.
Do đó, muốn xuất khẩu cá tra bền vững tại Trung Quốc, theo VASEP, một trong những giải pháp quan trọng là tập trung kiểm soát tốt chất lượng, đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch.
Đáng chú ý, trong khi Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Mỹ và châu Âu lại có sự tăng trưởng khá tốt.
Đối với thị trường Mỹ, tính đến hết tháng 7/2018, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 255,3 triệu USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong tháng 7, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ còn vượt cả Trung Quốc, đạt gần 58,5 triệu USD, chiếm 30% tổng xuất khẩu cá tra Việt Nam.
Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ – Trung được đánh giá là một cơ hội tốt cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam tận dụng để gia tăng thị phần tại Mỹ.
Đối với thị trường EU, tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong 7 tháng đầu năm đạt 139,1 triệu USD, tăng 16,5%. Đây là tín hiệu tích cực sau 3 năm liên tiếp xuất khẩu cá tra sang EU rơi vào tình trạng ảm đạm.
Ngoài ra, xuất khẩu cá tra sang thị trường Hà Lan và Italia cũng rất khả quan, đạt giá trị lần lượt là 38,1 triệu USD và 14 triệu USD, tăng 43% và 83,1% so với cùng kỳ năm 2017.