Những năm qua, việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo trái phép ở biển Đông và quân sự hóa những đảo này gây thách thức địa chiến lược lớn nhất trong khu vực. Phát biểu tại diễn đàn ở Đài Bắc về thúc đẩy một Ấn Độ – Thái Bình Dương mở và tự do hôm 30-8, ông James Stavridis- đô đốc Hải quân Mỹ về hưu kêu gọi các nước trong khu vực đoàn kết, hình thành một “mặt trận kiên quyết” để chống lại những hành động bành trướng, bất chấp pháp luật của Trung Quốc.
Tuần qua, Mỹ đã gửi một thông điệp cứng rắn tới Trung Quốc. Thông điệp đó là việc Washington triển khai hàng loạt máy bay ném bom tầm xa hạng nặng B-52H Stratofortress. Mỹ xem Việt Nam là một trong các đối tác của chiến lược Ấn Độ – Thái Bình Dương, như Ngoại trưởng Mike Pompeo đã nói: tất cả các nước ASEAN là trọng tâm của chiến lược.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề kinh tế và kinh doanh Manisha Singh trong cuộc họp báo từ Singapore ngày 31/8 đã nhắc lại tinh thần đó.
Bà Manisha Singh nói rằng, suốt nhiều thập niên qua, Washington không ngừng theo đuổi chính sách thúc đẩy một khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương mở và tự do.
Còn Ngoại trưởng Pompeo đã công bố gói đầu tư trị giá 113 triệu USD cho các sáng kiến phát triển công nghệ mới, năng lượng và cơ sở hạ tầng ở Ấn Độ – Thái Bình Dương. Washington coi ASEAN là trung tâm của Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và hiện là nhà đầu tư lớn nhất ở Đông Nam Á.
Ngoại trưởng Mỹ cũng thông báo khoản tài trợ mới gần 300 triệu USD nhằm giúp các nước Đông Nam Á tăng cường bảo đảm an ninh và duy trì ổn định tại khu vực.
Các sáng kiến mới của Mỹ về hợp tác về kinh tế – thương mại ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương nêu trên đang được bà Manisha Singh nêu cao ở chuyến thăm bốn nước Nhật Bản, Philippines, Singapore và Ấn Độ từ ngày 26-8 đến 5-9. Điều đáng chú ý, các sáng kiến này được nêu trong bối cảnh Trung Quốc không ngừng gia tăng ảnh hưởng kinh tế trong khu vực và ngày càng tỏ ra hung hăng trên Biển Đông.
Trang Business Insider của Mỹ mới đây đưa tin, Mỹ đang gửi một thông điệp “không thể rõ ràng hơn” tới Trung Quốc với hành động triển khai hàng loạt máy bay ném bom tầm xa hạng nặng B-52H Stratofortress qua biển Đông và Hoa Đông. Trong tháng 8, các pháo đài bay này đã thực hiện bốn đợt bay qua hai vùng biển đang xảy ra tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và các nước trong khu vực. Đây là những hành động nhằm thực hiện một phần trong sứ mệnh của Bộ Tư lệnh Ấn Độ – Thái Bình Dương Mỹ, mang tên Duy trì Hiện diện liên tục của máy bay ném bom (CBP).
Xác nhận dữ liệu theo dõi chuyến bay mới nhất từ trang mạng theo dõi máy bay quân sự Aircraft Spots, Không quân Thái Bình Dương Mỹ cho hay: hai máy bay ném bom B-52 của Mỹ đã diễn tập trên biển Đông hôm 30-8. Trước đó ba ngày, hai chiếc B-52 của Phi đội Ném bom viễn chinh số 96 Mỹ cũng tiến hành các chiến dịch CBP tại biển Đông. Điều đó đồng nghĩa với việc các máy bay ném bom Mỹ đã hoạt động tại điểm nóng khu vực này ít nhất hai lần trong tuần.
Theo thông báo chính thức của của nhà chức trách Mỹ, một máy bay ném bom B-52 hôm 22/8 đã cất cánh từ căn cứ không quân Andersen của Mỹ trên đảo Guam tới tham gia chiến dịch huấn luyện CBP tại biển Hoa Đông. Trước đó, cũng tại vùng biển này, hai chiếc B-52 thuộc Phi đội EBS 96 tham gia huấn luyện chống ngầm chung với hai máy bay trinh sát P-8 Poseidon của Hải quân Mỹ vào ngày 1/8.
Thiếu tá John Radtke, người lên kế hoạch cho sứ mệnh của EBS, giải thích: “Sau cùng, cuộc diễn tập nhằm tăng cường sự sẵn sàng của chúng tôi với vai trò lực lượng răn đe đáng tin cậy và luôn hiện diện trong khu vực tác chiến”.