Ông Michael Pillsbury, cố vấn thời chính quyền Tổng thống Ronald Reagan và chuyên gia về Trung Quốc, từng cho rằng Bắc Kinh “giả bộ là nước yếu để qua mặt phương Tây trong việc tìm kiếm công nghệ và sự hỗ trợ”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: AP
Trong quyển sách nói về chiến lược bí mật của Trung Quốc nhằm thay Mỹ thành siêu cường thống trị thế giới, ông Pillsbury cho biết Bắc Kinh đã âm thầm tích lũy sức mạnh để thách thức Washington khi sẵn sàng.
Lập luận gây tranh cãi của quyển sách là Trung Quốc đã lợi dụng khao khát đánh bại Liên Xô của Mỹ để có được mọi thứ họ cần từ Mỹ, đồng thời bí mật lên kế hoạch đánh bại Washington cho vị trí thống trị.
Theo cây bút L.Todd Wood của tờ The Washington Times, Bắc Kinh đang làm điều tương tự như trên, chỉ có điều các “tay chơi” đã đổi phe. Giờ đây, Nga cần Trung Quốc để đối đầu với Mỹ và chương trình nghị sự của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Trung Quốc đã tham gia tập trận quân sự với Nga tại nhiều vùng biển. Ngoài ra, Bắc Kinh được cho là đang bắt tay với Moscow để loại bỏ đồng USD khỏi dòng chảy thương mại thế giới.
Câu hỏi đặt ra là Nga chịu mất gì để đổi lấy sự ủng hộ và giúp đỡ của Trung Quốc. Theo tác giả bài viết, Trung Quốc đang làm điều từng khiến Liên Xô lo ngại trước kia: lấy đất ở vùng Siberia.
Rõ ràng là Điện Kremlin cho rằng việc cho thuê hàng triệu hecta đất trồng trọt tại khu vực này là bước đi đáng mạo hiểm dù không ai dám chắc liệu Moscow có lấy lại được đất cho thuê hay không.
Với Nga, Trung Quốc đang có một đối tác trong cuộc chiến chống lại chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người cáo buộc Bắc Kinh đánh cắp công nghệ và tài sản trí tuệ.
Tuy nhiên, theo ông Wood, thứ chủ yếu Trung Quốc đang cần là năng lượng và nước này sẽ có được chúng từ Moscow, chủ yếu dưới dạng khí tự nhiên. Moscow đang nỗ lực tìm kiếm khách hàng mới thay châu Âu kể từ khi các phương Tây bắt đầu trừng phạt Nga vì sáp nhập bán đảo Crimea.
Trong bối cảnh hiện nay, cơ hội vẫn còn để Nga và các bên liên quan đạt thỏa thuận về tình hình Đông Ukraine và Syria, từ đó giúp nới lỏng các biện pháp trừng phạt của phương Tây và cải thiện các mối quan hệ song phương và đa phương.
Tác giả này cho rằng đã đến lúc Moscow tìm cách giảm sức ép lên nền kinh tế thông qua đạt thỏa thuận với ông Trump. Điều này sẽ có lợi cho hòa bình, tăng trưởng kinh tế, an ninh quốc gia của cả hai nước khi đối đầu với “chủ nghĩa cơ hội của Trung Quốc”.