Một báo cáo của cơ quan nghiên cứu Trung Quốc thúc giục Bắc Kinh nỗ lực để “giành giật” các nước Đông Nam Á trong bối cảnh nước này phải chật vật đối mặt với ảnh hưởng từ Mỹ.
Mỹ tuyên bố sẽ tiếp tục các hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông. Ảnh: AP.
Bắc Kinh vừa được cảnh báo, nước này phải làm nhiều hơn nữa để kéo các nước láng giềng khỏi “vòng tay” của Mỹ.
Đây là kết quả báo cáo của ông Xianqing, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu quốc gia về Biển Đông, lần đầu tiên được xuất bản trong ấn phẩm hàng quý Ngoại giao Đông Nam Á của Đại học Hạ Môn, Trung Quốc.
Báo cáo lưu ý rằng Mỹ đang mở rộng hợp tác với các đồng minh trong khu vực như Australia và Nhật Bản, đồng thời dự đoán sẽ xảy ra một “cuộc tranh đấu dài hạn” để giành được sự ủng hộ của các nước Đông Nam Á.
Với tình hình này, Bắc Kinh không có lựa chọn nào khác ngoài việc kết bạn với các nước từ ASEAN, báo cáo này kết luận.
“Cuộc đấu tranh giữa Trung Quốc và Mỹ trên Biển Đông sẽ còn kéo dài. Hai quốc gia này cũng sẽ có một sự cạnh tranh lâu dài để giành được sự ủng hộ của các quốc gia Đông Nam Á”, ông Xianqing nói.
Bắc Kinh và Washington đang mắc kẹt trong một cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt. Tháng trước, một tàu khu trục lớp Luyang của Trung Quốc đã áp sát tàu khu trục USS Decatur của Mỹ và 2 tàu chỉ còn cách nhau 41m ở khu vực gần quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Tron khi Washington mô tả hành động này của Trung Quốc là “không an toàn và thiếu chuyên nghiệp”, Bắc Kinh lại xem đây như một hành động quốc phòng cần thiết để bảo vệ cái mà họ gọi là “lãnh thổ”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis, hiện đang thăm Việt Nam và sẽ đến Singapore vào cuối tuần này để tham dự cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+), trong đó vấn đề tranh chấp trên biển dự kiến sẽ dẫn đầu chương trình nghị sự.
Ông Adam Ni, Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc phòng tại Đại học Quốc gia Australia cho rằng, chính quyền Trump đang cố gắng đẩy lùi sự quyết đoán của Trung Quốc và chứng tỏ sức mạnh của Mỹ.
“Quan hệ Mỹ – Trung đã chuyển sang một nền tảng cạnh tranh hơn trong 12 tháng qua, và chúng tôi có thể thấy sự tăng cường cạnh tranh chiến lược giữa Washington và Bắc Kinh trong thời gian tới”, ông Adam Ni dự báo.
Benoit Hardy-Chartrand, giáo sư khoa học chính trị và các vấn đề quốc tế tại Đại học Temple ở Nhật Bản, cho biết mặc dù Mỹ đã đi đầu trong cuộc phản đối Trung Quốc ở Biển Đông, các nước trong khu vực như như Nhật Bản đang tham gia nhiều hơn.
“Xu hướng này không có khả năng chậm lại, vì vậy chúng tôi dự đoán, sẽ có thêm căng thẳng với Bắc Kinh” ông nói.