Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 26-10 cáo buộc Trung Quốc tìm cách xây “một đế chế” bằng các khoản cho vay dành cho các nước và cam kết chống lại nỗ lực này.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: EPA-EFE
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang tăng cường kêu gọi các quốc gia đang phát triển, nhất là tại châu Mỹ Latinh, cần thận trọng trước chiến lược thúc đẩy kinh tế của Bắc Kinh.
Trả lời phỏng vấn một chương trình phát thanh Mỹ, ông Pompeo cho biết Washington hoan nghênh sự cạnh tranh thương mại với Bắc Kinh trên cơ sở công bằng và có qua có lại.
Tuy nhiên, ngoại trưởng Mỹ cáo buộc Bắc Kinh đang dùng tiền “hối lộ” lãnh đạo các nước để đổi lấy các dự án hạ tầng không mang lại lợi ích cho người dân ở đó.
Theo ông Pompeo, nỗ lực thúc đẩy kinh tế của Trung Quốc chắc chắn mang lại rủi ro cho lợi ích của Mỹ và Washington sẽ chống lại những động thái như thế.
Nhân dịp này, Ngoại trưởng Pompeo cũng nhắc lại lập trường ngày càng cứng rắn của Mỹ đối với Trung Quốc.
“Cho dù đó là nguy cơ thông qua hành vi đánh cắp sở hữu trí tuệ, các quy định thương mại bất công, hoạt động tại Biển Đông, các nỗ lực tiếp tục mở rộng hiện diện trên không gian hoặc phát triển quân đội…, mỗi hoạt động này đều sẽ phải đối mặt với phản ứng mạnh mẽ và quyết liệt từ phía Mỹ và chúng tôi sẽ tiếp tục làm vậy” – người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi năm 2015 cam kết khoản đầu tư trực tiếp 250 tỉ USD dành cho châu Mỹ Latinh và vùng Caribbean. Điều này đồng nghĩa Trung Quốc sẽ qua mặt Mỹ để trở thành đối tác kinh tế lớn nhất tại một số quốc gia ở khu vực này.
Bắc Kinh biện hộ chính sách thương mại của mình có lợi cho mọi bên và khẳng định không can thiệp vào chuyện nội bộ nước khác như các cường quốc phương Tây. Dù vậy, những người chỉ trích cho rằng Trung Quốc chỉ quan tâm đến việc khai thác tài nguyên tự nhiên ở châu Mỹ Latinh và châu Phi để thúc đẩy kinh tế đất nước mà ít quan tâm đến người lao động địa phương hoặc tăng trưởng lâu dài tại đó.
Không dừng lại ở đó, giới chức phương Tây cho rằng Trung Quốc đang cho các nước nghèo vay tiền lãi suất cao để tiến hành các dự án hạ tầng rồi giành quyền kiểm soát chúng một khi họ không thể trả được nợ.
Ông Pompeo đang giúp chính quyền ông Trump chống lại Sáng kiến Vành đai và Con đường bằng cách hỗ trợ sự đầu tư của lĩnh vực tư nhân. Tập đoàn đầu tư tư nhân nước ngoài của Mỹ (OPIC) đang đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực này.
Hôm 24-10 qua, OPIC cam kết dành 125 triệu USD cho một quỹ tư nhân để hỗ trợ doanh nghiệp cỡ vừa tại Ấn Độ. Ngoài ra, ông Ray Washburne, Chủ tịch và Giám đốc Điều hành của OPIC gần đây cho biết họ đang cạnh tranh với Trung Quốc trong các dự án phát triển hạ tầng tại Panana.