Mỹ vừa điều 2 chiếc B-52 tới gần “các đảo tranh chấp” ở Biển Đông hôm thứ Hai, Bắc Kinh vẫn đồng ý cho tàu sân bay USS Ronald Reagan đến Hồng Kông.
CNN ngày 20/11 đưa tin, hai máy bay ném bom chiến lược B-52H của Mỹ đã bay gần các hòn đảo tranh chấp trên Biển Đông hôm thứ Hai 19/11.
Lực lượng Không quân Hoa Kỳ cho biết 2 chiếc B-52H khởi hành từ căn cứ không quân Andersen, Guam để tham gia một hoạt động huấn luyện thường xuyên trong khu vực lân cận Biển Đông.
Hoạt động này phù hợp với luật pháp quốc tế và cam kết lâu dài của Hoa Kỳ với một khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và mở.
Bắc Kinh đặc biệt nhạy cảm với sự hiện diện của các lực lượng quân sự Mỹ gần đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng (bất hợp pháp) trên các cấu trúc địa lý (họ nhảy vào) tranh chấp và đang kiểm soát (bất hợp pháp).
Tuy nhiên bất chấp những căng thẳng song phương, Bắc Kinh đã cho phép tàu sân bay Hoa Kỳ USS Ronald Reagan được thăm cảng Hồng Kông.
Trung Quốc đã từng hủy bỏ cấp phép cho tàu tấn công đổ bộ USS Wasp Hoa Kỳ dự kiến đến Hồng Kông trong tháng Chín sau khi Washington ra lệnh trừng phạt quân đội Trung Quốc vì mua vũ khí Nga.
South China Morning Post ngày 20/11 bình luận, động thái trên của Bắc Kinh như một cành ô liu chìa về phía Washington nhằm giảm căng thẳng trước hội nghị thượng đỉnh Donald Trump – Tập Cận Bình bên lề G-20.
USS Ronald Reagan đã đến Hồng Kông hôm qua 20/11, Tư lệnh lực lượng quân sự Trung Quốc tại Hồng Kông, trung tướng Đàm Bản Hoằng đã lên thăm tàu sân bay Mỹ.
Chu Chấn Minh, một nhà bình luận quân sự tại Bắc Kinh nói với South China Morning Post, người Trung Quốc đang hy vọng Trung – Mỹ “ngừng bắn” khi hai nhà lãnh đạo chuẩn bị gặp nhau trong 2 tuần nữa.
Nhà quan sát quân sự Antony Wong Dong từ Macau cho rằng, động thái trên cho thấy Bắc Kinh đang học cách linh hoạt hơn trong lĩnh vực ngoại giao quân sự.
Trong một động thái khác có liên quan, South China Morning Post ngày 19/11 dẫn lời Patrick Murphy, một quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vừa tháp tùng Phó Tổng thống Mike Pence công du châu Á, khẳng định:
Hoa Kỳ sẽ không nhượng bộ Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông và Đài Loan, Bắc Kinh sẽ phải chịu trách nhiệm chính trong việc làm phức tạp tình hình trong cả 2 vấn đề khó khăn này.
Mỹ đã cố gắng quản lý mối quan hệ trên tinh thần giữ nguyên hiện trạng Biển Đông và eo biển Đài Loan trong nhiều thập kỷ, trong khi Trung Quốc liên tục thay đổi hiện trạng, dẫn đến căng thẳng và rủi ro.
Washington muốn đối thoại, nhưng làm sao có thể đối thoại khi đối phương vẫn tiếp tục đảo hóa, quân sự hóa làm xáo trộn lòng tin?