Luật ARIA thúc đẩy quan hệ ngoại giao, quốc phòng giữa Mỹ với các đồng minh ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương như Đài Loan.
Ngay trước thời điểm bước sang năm mới 2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua Đạo luật Sáng kiến Trấn an châu Á (ARIA) cùng 12 đạo luật khác, Taiwan News dẫn thông báo của Nhà Trắng cho hay. Đạo luật này thúc đẩy sự hiện diện của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, đồng thời tăng cường hỗ trợ các đồng minh của Mỹ như Đài Loan.
Đạo luật ARIA được cho là nhằm đối phó với ảnh hưởng và mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc, đồng thời nhấn mạnh vai trò lãnh đạo của Mỹ trong khu vực. ARIA cho phép chính quyền Mỹ sử dụng ngân sách 1,5 tỷ USD trong thời hạn 5 năm để tăng cường hợp tác kinh tế, ngoại giao và an ninh với các đồng minh chiến lược trong khu vực.
Đạo luật này cũng thúc đẩy chính quyền Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan theo định kỳ nhằm đáp ứng nhu cầu phòng vệ của hòn đảo này, đồng thời tăng cường các chuyến thăm của quan chức hàng đầu của chính quyền và quân đội Mỹ tới Đài Loan theo Đạo luật Đi lại Đài Loan.
Đạo luật cũng khẳng định lập trường của Mỹ rằng những tranh chấp xuyên eo biển phải được giải quyết bằng “biện pháp hòa bình” mà cả Đài Loan và Trung Quốc đều chấp nhận. Cùng với việc ký đạo luật, Trump ra tuyên bố nói rằng chính quyền của ông sẽ cam kết thực hiện các điều khoản được nêu trong ARIA.
Đạo luật ARIA do Thượng nghị sĩ Cory Gardner đề xuất tại Thượng viện tháng 4/2018 và được một số thượng nghị sĩ bảo trợ. ARIA đã được Thượng viện thông qua vào ngày 4/12 và được Hạ viện phê chuẩn ngày 12/12. Bộ Ngoại giao Mỹ đã gửi lời cám ơn tới Quốc hội và Tổng thống vì đã ký thông qua đạo luật ARIA nhằm cho phép Mỹ tăng cường hợp tác và duy trì quan hệ đối tác chiến lược với Đài Loan trong những năm tới.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 2/1 tuyên bố không ai có thể thay đổi thực tế rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc và Bắc Kinh luôn duy trì quyết tâm thực hiện mọi biện pháp cần thiết để chống lại các lực lượng nước ngoài can thiệp vào nỗ lực thống nhất Đài Loan bằng hòa bình cũng như những hoạt động ly khai đòi độc lập của Đài Bắc. Theo ông Tập, việc Đài Loan trở về với Trung Quốc theo mô hình “một quốc gia, hai chế độ” là phương án tốt nhất để bảo vệ quyền lợi và lợi ích của người dân hòn đảo này.
Đáp lại tuyên bố này, lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn khẳng định không chấp nhận mô hình chính trị “một quốc gia, hai chế độ” với Trung Quốc, đồng thời hối thúc Bắc Kinh thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của người dân Đài Loan. Bà Thái cũng nhấn mạnh rằng tất cả các cuộc đàm phán xuyên eo biển cần được tiến hành trên cơ sở giữa các chính quyền với nhau.