Công ty đóng tàu quốc tế Trung Quốc (CSOI) đang phát triển một loại tàu mặt nước nhỏ không người lái có tên JARI USV. Tàu này nặng 20 tấn, dài 15m, nhỏ hơn rất nhiều so với các tàu khu trục Type -055 của hải quân Trung Quốc nhưng có cùng nhiệm vụ: chống ngầm, chống tàu mặt nước và cả phòng không.
Mô hình tàu JARI
Một một hình của con tàu robot này đã được trưng bày tại hội nghị và triển lãm quốc phòng ở Abu Dhabi (UAE).
Tàu JARI được trang bị các cảm biến điện-quang, radar mảng pha, thiết bị thủy âm, 8 ống phóng thẳng đứng, một ống phóng ngư lôi và một súng gắn phía mũi tàu, một dàn phóng rocket, theo mô hình trưng bày tại triển lãm.
Không chỉ Trung Quốc, hiện nay hải quân Mỹ cũng đang thảo luận về mong muốn phát triển các công nghệ không người lái để tích hợp vào tàu chiến đấu mặt nước và tàu ngầm.
Họ đã nghiên cứu phát triển một số tàu không người lái trang bị nhiều cảm biến và vũ khí để thâm nhập các khu vực chống tiếp cận của đối phương, ví dụ như trên biển Đông. Tàu JARI có vẻ là lời đáp trả của Trung Quốc đối với hình thức tác chiến kiểu mới từ phía Mỹ.
Theo các thông tin giới thiệu sản phẩm, tàu robot của Trung Quốc có vẻ được chế tạo theo hình thức module, có thể tái cấu hình để thực hiện các nhiệm vụ khác nhau, nhưng chưa rõ nhiệm vụ gì là chủ chốt. Trong video giới thiệu, JARI bắn hạ các máy baykhông người lái, đánh chìm tàu ngầm, tàu mặt nước…
Tốc độ của tàu đạt gần 80km/h, tầm hoạt động hơn 900km. Năm ngoái, khi Trung Quốc công bố thiết kế này tại một triển lãm ở châu Phi, một đại diện của họ nói với Navy Recognition rằng tàu robot này được hải quân Trung Quốc sử dụng và cũng dành để xuất khẩu, và rằng tàu nguyên mẫu đang được vận hành thử nghiệm ở Trung Quốc.
Tàu có thể được điều khiển từ một trạm đặt trên đất liền, hoặc từ tàu mẹ, theo tin của Navy Recognition. Tuy nhiên, không có thông tin về hình thức liên lạc từ trạm điều khiển hay từ tàu mẹ.
Trong khi Trung Quốc mới chỉ trưng bày mô hình của tàu chiến robot, Mỹ đang phát triển các tàu chiến đấu mặt nước không người lái cỡ lớn và cỡ vừa, có thể hoặc không người lái, hoặc mang theo thủy thủ đoàn, tùy tình huống và nhiệm vụ.
Theo chuẩn đô đốc RonBoxall, hải quân Mỹ đang dần tích hợp ngày càng nhiều các tàu không người lái vào hạm đội của họ. Trong thời gian trước mắt, các tàu này vẫn có thủy thủ đoàn. “Tôi cho rằng chúng chưa thể tự lái ngay lập tức”, ông Boxall nói.
“Chúng tôi sẽ thiết kế các con tàu này với ý tưởng rằng trong thời gian trước mắt sẽ có người trên tàu. Và sẽ đến lúc tàu không cần người lái hoàn toàn khi chúng tôi thấy rằng công nghệ và cách thức sử dụng chúng đã hoàn thiện”.
Ông Boxall nói hải quân Mỹ sẽ cần thời gian để tin tưởng hoàn toàn công nghệ không người lái này trong các cuộc thử nghiệm, ví dụ với lực lượng tuần duyên Mỹ, chịu trách nhiệm đảm bảo lưu thông hàng hải an toàn ở vùng biển xung quanh nước Mỹ, nhưng rồi các tàu kiểu này sẽ được hoàn thiện trong tương lai với vai trò là các tàu mang cảm biến và kể cả vũ khí.
Ý tưởng đằng sau việc sử dụng các con tàu không người lái của hải quân Mỹ là một phần chuẩn bị cho đụng độ với các đối thủ tiềm tàng như Nga và Trung Quốc.
Trong các cuộc chiến công nghệ cao, bất cứ vật gì phát ra tín hiệu điện từ có thể phát hiện, ví dụ như năng lượng hiệu suất cao, radar phòng không, sẽ có thể là nạn nhân của tình báo điện từ hay các thiết bị do thám.
Hải quân Mỹ muốn giảm thiểu rủi ro này bằng việc sử dụng các tàu robot đóng vai trò là các cảm biến kiêm tàu tấn công, bảo vệ các tàu chiến có người lớn hơn.