3 tàu chiến Trung Quốc bất ngờ cập cảng Sydney khiến truyền thông đặt câu hỏi về chuyến thăm “bí mật”, Thủ tướng Morrison phải lên tiếng trấn an dư luận.
“Điều này có thể khiến người khác bất ngờ, nhưng với chính phủ Australia thì không”, ông Scott Morrison cho hay. “Chúng tôi đã biết về chuyến cập cảng này từ trước”.
Thủ tướng Australia khẳng định đây là hoạt động đáp lễ chuyến thăm của tàu chiến Australia tới Trung Quốc và việc “mổ xẻ thời điểm cập cảng của nhóm tàu có thể là hành động phóng đại”. Ông cho biết thêm, ba tàu chiến Trung Quốc cập cảng Sydney trên đường trở về sau khi thực hiện chiến dịch chống buôn lậu ma túy ở Trung Đông.
Ba tàu chiến của Hải quân Trung Quốc ngày 3/6 đã đến Sydney trong một chuyến thăm 4 ngày tại căn cứ hải quân Garden Island. Các tàu gồm tàu đổ bộ hạng nặng Kunlun Shan, tàu tiếp vận hậu cần Louma Hu và tàu hộ vệ tên lửa Xuchang.
Nhóm tác chiến với một tàu vận tải đổ bộ chở 730 binh sĩ đang trên đường quay về Trung Quốc sau một nhiệm vụ chống ma túy ở vịnh Aden, bờ biển Somalia, và ghé thăm thiện chí Australia. Một số chuyến thăm của tàu Trung Quốc tại Australia từng diễn ra vào năm 2017, và tàu Australia từng đến Trung Quốc tháng 4/2019, nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập Hải quân Trung Quốc.
Rory Medcalf, người đứng đầu Đại học An ninh Quốc gia tại Đại học Quốc gia Australia bày tỏ sự bất mãn của mình với chuyến thăm trên Twitter cá nhân: “Các chuyến thăm của Hải quân Trung Quốc tới Australia thường là một tàu khu trục đơn độc, không phải là một nhóm tàu chiến đặc nhiệm với sự hiện diện của tàu tấn công đổ bộ và 700 nhân lực”. “Khó nói Sydney là điểm ghé ngang trên đường về nhà của họ từ vịnh Aden. Câu chuyện ở đây là gì?”, Rory Medcalf đặt câu hỏi
Tuy nhiên, Medcalf tự trả lời câu hỏi của chính mình, rằng sự việc “trông giống như một màn thể hiện nghiêm túc về sự hiện diện ở Nam Thái Bình Dương”.
Daily Mail của Anh gọi đó là “chuyến thăm bí mật” và Seven News của Australia nói đây là “chuyến thăm bất ngờ”. Phần lớn bắt nguồn từ việc các tàu đến trong khi Thủ tướng Australia đang có chuyến thăm cấp nhà nước tới Quần đảo Solomon, khiến các tàu Trung Quốc giống như đang “lẻn vào” cảng Australia, theo Sputnik.
Tuyên bố đó là một “chuyến thăm đáp lễ” sau chuyến thăm của các tàu Australia đến Trung Quốc, ông Morrison cảnh báo rằng “bất kỳ nhận xét nào về thời gian đều có thể đã đi quá xa”.
John Fitzgerald, một học giả Trung Quốc tại Đại học Swinburne ở Melbourne nói: “Chuyến thăm của Hải quân Trung Quốc có thể được coi là một hành động ngoại giao, nhưng nó đã biến thành một thảm họa quan hệ công chúng đối với Trung Quốc”.
Chuyến “thăm” của nhóm tàu diễn ra chỉ vài ngày sau vụ tàu chiến Trung Quốc hai lần bám đuôi tàu sân bay trực thăng HMAS Canberra trên Biển Đông trong tháng 5. Các trực thăng hải quân Australia gần đây cũng thường bị chiếu tia laser khi làm nhiệm vụ bay đêm ở Biển Đông, nhưng không rõ thủ phạm là ai.