Lực lượng dân quân biển Hải Nam là lực lượng chuyên nghiệp nhất của Trung Quốc, được nhận trợ cấp rộng rãi nhằm hưởng ứng thực hiện các hoạt động tại vùng Quần đảo Trường Sa.
Mạng báo Philippines Star của Philippines vào ngày 24 tháng 6 dẫn Báo cáo thường niên mới nhất của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ trình Quốc Hội Mỹ như vừa nêu.
Báo cáo nêu rõ chính quyền tỉnh Hải Nam, Trung Quốc vào cuối năm 2016 có chỉ thị đóng 84 tàu cá dân quân cỡ lớn với mạn tàu được gia cố chịu lực và có trang bị vũ khí. Lực lượng dân quân vũ trang Hải Nam được tuyển dụng từ các cựu chiến binh và được trả lương độc lập ngoài việc đánh cá. Đây được cho là phù hợp với chính sách Phát triển Quân đội và An ninh 2019 của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Theo báo cáo, Lực lượng dân quân vũ trang Hải Nam đóng vai trò quan trọng trong một số chiến dịch quân sự và cưỡng chế trên biển từ phía Trung Quốc trong những năm qua, bao gồm vụ cản trở tàu USNS Impeccable của Mỹ tại Biển Đông vào năm 2009, vụ căng thẳng ở bãi Scarborough giữa Philippines và Trung Quốc năm 2012, vụ giàn khoan Hải Dương 981 năm 2014, và vụ đột kích ở vùng nước gần quần đảo Senkaku năm 2016.
Ông Gregory Poling, giám đốc nhóm chuyên gia cố vấn của chương trình Sáng kiến Minh Bạch Hàng hải Châu Á thuộc Chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington DC có nhận định vụ tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá và bỏ mặc 22 ngư dân Philippines gần bãi Cỏ Rong hôm 9/6 vừa qua là kết quả của việc Bắc Kinh biến hàng trăm tàu cá Trung Quốc trở thành lực lượng dân quân.
Lực Lượng Dân Quân Vũ Trang Biển trực thuộc Lực Lượng Dân Quân Nhân Dân Trung Quốc, là lực lượng vũ trang dự bị. Tuy nhiên, lực lượng này tham gia đóng vai trò chính trong các hoạt động cưỡng chế trên biển nhằm đạt được các mục tiêu chính trị của Trung Quốc mà không cần chiến đấu.