Mỹ lần đầu tiên áp lệnh trừng phạt với công ty nhà nước Trung Quốc vì tiếp tục nhập dầu của Iran sau khi lệnh miễn trừ hết hiệu lực.
“Công ty Trung Quốc Zhuhai Zhenrong và giám đốc điều hành công ty này, Li Youmin, đã vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với các hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran. Do đó, Washington sẽ áp lệnh trừng phạt lên công ty này”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 22/7 nói tại một hội nghị của các cựu chiến binh ở Florida, Mỹ.
Bộ Tài chính Mỹ ngày 22/7 đưa tên Zhuhai Zhenrong vào danh sách các công ty bị trừng phạt liên quan tới Iran. Đây là lần đầu tiên chính quyền Trump trừng phạt một công ty Trung Quốc vì vi phạm lệnh cấm vận dầu mỏ mà nước này đơn phương áp với Iran.
Động thái được cho sẽ làm gia tăng những căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh vốn đang bị phủ bóng bởi cuộc chiến thương mại kéo dài, đồng thời được xem là “thêm dầu vào lửa” cho những căng thẳng ở vịnh Ba Tư, nơi Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) bắt một tàu dầu Anh hôm 19/7.
Dầu là nguồn thu lớn nhất của Iran và chính quyền Trump đang thực hiện mục tiêu đưa lượng dầu xuất khẩu của nước này về 0, một phần của các lệnh trừng phạt nhằm kiềm chế tham vọng của Tehran trong việc phát triển vũ khí hạt nhân.
Sau khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 (JCPOA) hồi năm ngoái, chính quyền Tổng thống Trump đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Tehran. Tuy nhiên, Washington áp dụng một quyền miễn trừ đối với chính phủ 8 nước, cho phép các bên này tiếp tục mua dầu của Iran cho tới tháng 5 năm nay. Mỹ khẳng định khi thời hạn miễn trừ kết thúc, các quốc gia lập tức phải ngừng hoạt động nhập khẩu dầu của Iran, trong đó có cả Trung Quốc, nước nhập khẩu dầu Iran lớn nhất.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng ngày 22/4 tuyên bố Bắc Kinh phản đối tất cả các lệnh trừng phạt đơn phương từ phía Mỹ và sẽ tiếp tục nhập khẩu dầu từ Iran. “Chính phủ Trung Quốc cam kết bảo về quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp Trung Quốc”, ông Cảnh nói, chỉ ít ngày trước khi thời hạn miễn trừ đối với lệnh cấm nhập khẩu dầu từ Iran của Mỹ kết thúc.
Zhuhai Zhenrong và Sinopec là hai tập đoàn nhà nước Trung Quốc nhập dầu mỏ của Iran. Các tàu chở dầu của Zhuhai Zhenrong hôm qua đã dỡ hàng triệu thùng dầu nhập khẩu từ Iran tại các cảng của Trung Quốc. Tuy nhiên, số dầu này chưa được thông quan và hiển thị trên dữ liệu nhập khẩu dầu quốc gia, nên về mặt kỹ thuật chưa vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ.