Ngày 24/7/2019, Trung Quốc công bố Sách trắng về chính sách quốc phòng với tiêu đề “Quốc phòng của Trung Quốc trong thời kỳ mới”. Đây là lần thứ mười Trung Quốc ra Sách trắng quốc phòng kể từ năm 1988. Đây là cuốn sách trắng quốc phòng đầu tiên được công bố kể từ khi ông Tập Cận Bình với tư cách Chủ tịch Quân uỷ Trung ương tiến hành cải cách quốc phòng và quân đội.
Sách trắng lần này được đưa ra trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược Trung – Mỹ gia tăng; Trung Quốc đã cơ bản hoàn thành việc quân sự hóa các cấu trúc nhân tạo ở Biển Đông; Trung Quốc đang gia tăng sức ép với Việt Nam trên vấn đề Biển Đông thông qua việc cho tàu Hải Dương 08 cùng nhiều tàu chấp pháp và dân quân biển hộ tống tiến hành khảo sát ở khu vực bãi Tư Chính trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam.
Sách trắng này giới thiệu về cấu trúc quy mô và mục đích cơ bản của chi phí quốc phòng của Trung Quốc từ năm 2012 đến nay. So sánh chi tiêu quốc phòng với GDP và chi tiêu tài chính của Trung Quốc, sách trắng cho rằng chi tiêu quốc phòng bình quân đầu người là “ở mức thấp”; từ nay về sau, chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc sẽ căn cứ và mức độ phát triển kinh tế quốc gia “tiếp tục giữ tăng trưởng ổn định ở mức thích hợp”. Chúng ta còn nhớ tại kỳ “lưỡng hội” (Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc, và Hội nghị Hiệp thương chính trị nhân dân toàn quốc) tháng 3/2019, Báo cáo chính phủ của ông Lý Khắc Cường nhấn mạnh dự toán quốc phòng đã đạt đến mức 1,18 nghìn tỉ Nhân dân Tệ, đứng thứ hai trên thế giới. Trên thực tế thì chi phí quốc phòng của Trung Quốc cao hơn rất nhiều lần con số mà ông Lý Khắc Cường đưa ra. Đáng chú ý là Sách trắng lần này khẳng định chi phí quốc phòng của Trung Quốc sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới.
Các nhà phân tích cho rằng với việc chi phí quốc phòng của Trung Quốc ngày một tăng mà chủ yếu tập trung vào phát triển lực lượng hải quân cho thấy rõ tham vọng bành trướng trên biển của Trung Quốc và là mối đe dọa đối với hòa bình, ổn định khu vực. Đặc biệt, Sách trắng này còn nhấn mạnh, Trung Quốc sẽ tập trung thành lập một nhánh “quân đội công nghệ cao”, để hoàn thiện “tối ưu hoá hệ thống trang bị vũ khí”, thúc đẩy phát triển trang bị vũ khí, từng bước hình thành một hệ thống vũ khí, thiết bị lấy trang bị “công nghệ cao và mới” làm xương sống. Điều này cho thấy việc Trung Quốc rêu rao chính sách quốc phòng của Trung Quốc chỉ “mang tính phòng vệ” và Trung Quốc xây dựng lực lượng quân đội với mục đích “phòng thủ” chỉ là một sự ngụy biện, hòng đánh lừa dư luận.
Để biện hộ cho các quan điểm tăng cường chi phí quốc phòng và phát triển lực lượng quân đội, nhất là hải quân hiện đại, Trung Quốc đã đổ lỗi cho Mỹ đang gây ra những cạnh tranh giữa các cường quốc và cho rằng hệ thống an ninh; cáo buộc Mỹ phương hại tới sự ổn định toàn cầu bằng các chính sách đơn phương, cậy vào sức mạnh của Mỹ. Sách trắng viết “Mỹ đã điều chỉnh các chiến lược quốc phòng và an ninh quốc gia và áp dụng các chính sách đơn phương”; “Mỹ đã khiêu khích và gia tăn sự cạnh tranh giữa các quốc gia, tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng… làm suy yếu sự ổn định chiến lượng toàn cầu”.
Đối với Nhật Bản, Sách trắng quốc phòng 2019 của Trung Quốc tỏ ý đề phòng trước nỗ lực ‘cởi trói” cho lực lượng phòng vệ của chính quyền Thủ tướng Shinzo Abe; cáo buộc Nhật Bản tiến hành thay đổi chính sách quân sự – an ninh và gia tăng đầu tư tương xứng là để phá vỡ cơ chế thời hậu chiến tranh (sau Thế chiến thứ 2). Đồng thời, Sách trắng nhấn mạnh quần đảo Senkaku là “một phần lãnh thổ không thể tách rời mà Trung Quốc sẽ bảo vệ thông qua hoạt động tuần tra xung quanh”. Điều này càng thể hiện thái độ hung hăng của Trung Quốc đối với các vấn đề trên Biển.
Sách trắng thể hiện thái độ cứng rắn hơn về vấn đề Đài Loan; khẳng định “Quân đội Trung Quốc kiên quyết đánh bại bất cứ ai cố gắng tách Đài Loan khỏi Trung Quốc và bảo vệ thống nhất quốc gia bằng mọi giá”; đồng thời nhấn mạnh “Trung Quốc phản đối hành động của Mỹ liên quan đến việc bán vũ khí cho Đài Loan”. Ngay sau khi Trung Quốc công bố Sách trắng Mỹ đã điều tàu chiến Antietam của Hải quân Mỹ di chuyển qua Eo biển Đài Loan để bày tỏ sự phản đối chính sách hiếu chiến của Trung Quốc với Đài Loan được đưa ra trong Sách trắng quốc phòng 2019.
Giữa lúc Trung Quốc đang có những hành động xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa phía Nam Việt Nam bất chấp những lời phản đối của Hà Nội, Sách trắng quốc phòng Trung Quốc 2019 vẫn dối trá cho rằng tình hình ở Biển Đông “nói chung ổn định và đang cải thiện” khi các quốc gia trong khu vực nỗ lực giải quyết các nguy cơ và bất đồng. Mặt khác, trong Sách Trắng, Trung Quốc cáo buộc Hoa Kỳ đang làm phức tạp thêm tình hình Biển Đông bằng cách gia tăng liên minh quân sự với các nước khu vực Châu Á Thái Bình Dương; cáo buộc các động thái của Mỹ và đồng minh Nhật, Úc là nhằm tăng cường sự hiện diện quân sự; đổ lỗi cho các Mỹ và các nước này gây “bất ổn” cho khu vực.
Sách trắng quốc phòng 2019 tiếp tục luận điệu Bắc Kinh là “không theo đuổi quyền bá chủ, bành trướng hay mở rộng tầm ảnh hưởng”. Tuy nhiên, những hành động gây hấn của Bắc Kinh đối với các nước ven Biển Đông đã hoàn toàn bác bỏ nhưng lời lẽ hay ho, mỹ miều của họ trong Sách trắng quốc phòng lần này. Một thực tế hết sức rõ ràng là sự phát triển của Trung Quốc, trong đó có sự phát triển lực lượng quốc phòng đang trở thành mối đe dọa cho hòa bình, ổn định, tự do, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông. Sách trắng quôc phòng Trung Quốc 2019 chỉ là một sự dối trá trắng trợn, thể hiện rõ bản chất lừa đảo của nhà cầm quyền Bắc Kinh.