Nhiều quan chức Philippines đã bày tỏ qua ngại rằng Trung Quốc có thể âm thầm cài cắm gián điệp hoạt động trái phép thông qua vỏ bọc đội ngũ nhân viên người Trung Quốc tới Philippines để làm việc cho những công ty tổ chức hoạt động cờ bạc trực tuyến dành cho người nước ngoài (POGO).
Hạ Nghị sỹ Philippines Abante Jr (21/9) đã bày tỏ qua ngại rằng Trung Quốc có thể âm thầm triển khai lực lượng quân sự tới Philippines thông qua việc “cài cắm” những người này vào đội ngũ nhân viên người Trung Quốc tới Philippines để làm việc cho những công ty tổ chức hoạt động cờ bạc trực tuyến dành cho người nước ngoài (POGO); cho rằng các cơ sở POGO của Trung Quốc đặt quá gần các cơ sở quân sự của Philippines đã tạo ra mối đe dọa an ninh lớn đối với Manila, vì những người được đưa đến có thể không chỉ là nhân viên của các công ty cờ bạc mà còn có thể là thành viên của quân đội; đồng thời bày tỏ mối quan ngại về sự xuất hiện của những lao động bất hợp pháp từ Trung Quốc qua Philippines, kêu gọi Hạ viện nước này, cả phe đa số và phe thiểu số, phải sớm có động thái điều tra nguyên nhân của sự xuất hiện ồ ạt này.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana từng cảnh báo về việc các trụ sở sòng bạc Trung Quốc nằm quá gần căn cứ quân sự của Manila. Ông Lorenzana cũng nhận định rằng các sòng bạc có thể tuyển dụng tới 130.000 nhân viên là người Trung Quốc; bày tỏ quan ngại rằng người Trung Quốc làm việc trong trụ sở sòng bài trực tuyến hoạt động gần các căn cứ quân sự của Manila có thể ẩn chứa nguy cơ trở thành gián điệp chuyên thu thập các thông tin tình báo cho Bắc Kinh; kêu gọi di chuyển các sòng bài trực tuyến Trung Quốc ra xa căn cứ quân sự Philippines nhằm giảm thiểu rủi ro.
POGO (viết tắt của “Philippine offshore gaming operation”) là các công ty đánh bạc online hoạt động tại Philippines nhưng chỉ dành cho công dân nước ngoài cư trú ở nước ngoài (công dân Philippines trong nước và hải ngoại, công dân nước ngoài ở Philippines đều không được phép chơi). Để hoạt động hợp pháp, họ phải được cấp phép bởi Tập đoàn Giải trí và Đánh bạc Philippines, một doanh nghiệp thuộc sở hữu chính phủ. Do đa phần khách hàng là người nói tiếng Trung, những công ty này thuê hàng nghìn lao động đến từ Trung Quốc đại lục, gây ra quan ngại về các vấn đề về xã hội và an ninh quốc gia. Một số quan chức, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana, đã lên tiếng cảnh báo lao động Trung Quốc tại các POGO có thể dễ dàng chuyển sang hoạt động gián điệp cho Bắc Kinh. Đến nay, Tập đoàn quản lý kinh doanh cờ bạc và giải trí (PAGCOR) thuộc chính phủ Philippines cấp giấy phép cho 60 POGO, ước tính sử dụng tổng cộng khoảng 100.000 nhân viên Trung Quốc, chưa kể lao động bất hợp pháp đang hoạt động ở Philippines. Theo báo cáo của Công ty dịch vụ bất động sản Leechiu, POGO đóng góp 551 tỉ peso (244.945 tỉ đồng) cho nền kinh tế Philippines hằng năm.
Bộ trưởng Tư pháp Philippines Menardo Guevarra cho biết trong năm 2018, 95.000 giấy phép lao động được cấp cho công dân Trung Quốc làm việc trong ngành công nghiệp cờ bạc. Năm 2019, con số này ước tính tăng lên 138.000. Thống kê từ PAGCOR cho thấy hơn 100.000 công dân Trung Quốc đang làm việc hợp pháp trong ngành công nghiệp cờ bạc trên lãnh thổ nước này. Chỉ trong 2 năm qua, thị trường cờ bạc Philippines tăng trưởng gấp 4 lần, từ 1 tỷ USD năm 2016 lên 4,1 tỷ USD năm 2018. Tuy nhiên, sự phát triển như vũ bão này lại mang tới hàng loạt hệ quả tiêu cực.
Đầu tiên, truyền thông Philippines nhiều lần phản ánh người dân bức xúc trước trình trạng các sòng bạc thông thường lẫn POGO của Trung Quốc đẩy giá bất động sản và dịch vụ thuê mặt bằng lên cao. Nhiều con đường ở Philippines bị biến thành khu phố nhỏ với tất cả hàng quán, dịch vụ chỉ sử dụng lao động Trung Quốc, phục vụ người Hoa. Cụ thể, tại Thành phố Paranaque, người Trung Quốc thâu tóm toàn bộ mặt bằng trong trung tâm thương mại sầm uất Pearl Plaza ở khu Tambo. Hàng loạt khu chung cư tại Tambo sắp bị phá bỏ để làm dự án nhà ở cao cấp chỉ phục vụ người Trung Quốc. Hậu quả là nhiều người dân địa phương mất sinh kế, chỗ ở và ngậm ngùi từ bỏ việc kinh doanh do giá thuê mặt bằng gia tăng.
Thứ hai, bất ổn xã hội gia tăng. Cảnh sát cảnh báo tình trạng ngày càng nhiều băng nhóm cho vay nặng lãi Trung Quốc dụ dỗ đồng hương đến Philippines đánh bạc đến trắng tay, vỡ nợ rồi tống tiền gia đình. Nạn nhân bị giam cầm đánh đập hoặc giết chết nếu gia đình không trả tiền vay cộng với lãi suất cao ngất ngưởng.
Bất chấp những tệ nạn và bất ổn xảy ra, giới chuyên gia cho rằng Chính quyền của Tổng thông Duterte sẽ tiếp tục duy trì hoạt động của POGO. Theo Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Philippines của Đại học Quốc gia Quảng Tây Chen Bingxiang, bất chấp hàng loạt các vấn đề này sinh đó, ông Duterte vẫn duy trì quan điểm rất rõ ràng cờ bạc mang lại nguồn thu thuế lớn cho ngân sách và đóng góp cho sự phát triển các ngành nghề liên quan, vì:
Thứ nhất doanh thu thuế là nền tảng kinh tế. Có những khoản đầu tư đáng kể từ các công ty phi nhà nước Trung Quốc tại Philippines, chính xác là kinh doanh cờ bạc, không quan trọng trực tuyến hay ngoại tuyến. Các công ty và công dân Trung Quốc đầu tư rất nhiều vào đó. Hơn nữa, các công ty này do người Trung Quốc quản lý và đối tượng là công dân Trung Quốc. Theo quan điểm của chính quyền địa phương, các khoản đầu tư quy mô lớn như vậy là một nguồn thu thuế đáng kể. Đối với Philippines, nơi đang thực hiện chương trình xây dựng cơ sở hạ tầng quy mô lớn, điều quan trọng nhất là vốn tài chính. Mặc dù vốn tư nhân và hỗ trợ tài chính bên ngoài tham gia một phần vào việc xây dựng hạ tầng, tỷ lệ chi tiêu của chính phủ trong lĩnh vực này khá lớn. Đồng thời, hoạt động kinh doanh cờ bạc ở Philippines đã phát triển từ lâu. Như vậy, nếu cắt giảm kinh doanh cờ bạc, bao gồm sòng bạc trực tuyến, doanh thu của chính phủ cũng sẽ giảm.
Một vấn đề quan trọng khác là việc làm. Mặc dù người Trung Quốc làm việc chủ yếu trong lĩnh vực kinh doanh cờ bạc và dịch vụ này cũng nhắm vào khách hàng Trung Quốc, một số vị trí tuyển dụng vẫn dành cho cư dân địa phương. Ví dụ, gác cổng hoặc các công việc khác không yêu cầu trình độ cao và có mức lương thấp hơn nhiều so với lao động Trung Quốc.
Cuối cùng, kinh doanh cờ bạc có tác động liên quan đến phát triển của các ngành liên quan và toàn bộ nền kinh tế. Lao động nhập cư tới từ Trung Quốc tạo ra nhu cầu tiêu dùng hiệu quả. Ngoài ra, còn có tiền của những người tới các sòng bạc. Họ trả tiền trong nhà hàng, mua bất động sản và hàng tiêu dùng.
Tuy nhiên, các chuyên gia đều đồng ý rằng bất cứ nguồn lợi này có lớn đến đâu, về mặt dài hạn, Philippines phải tìm cách dung hòa giữa lợi ích kinh tế và cơn phẫn nộ đang ngày càng tăng từ người dân.