Tuyên bố của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ và Sách trắng thường niên của Bộ Quốc phòng Nhật Bản tiếp tục lên án, cảnh báo về những hành động đơn phương của Trung Quốc ở Biển Đông, đồng thời thể hiện cam kết đối với hoà bình, an ninh và thịnh vượng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Mỹ khẳng định có lợi ích trong việc đảm bảo trật tự dựa trên luật lệ, tự do, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không tại Biển Đông
Bên lề phiên thảo luận chung cấp cao khoá họp thứ 74 Đại Hội đồng Liên hợp quốc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh và Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ David Hale đã có cuộc gặp riêng. Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ David Hale bày tỏ vui mừng quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước thời gian qua duy trì đà phát triển thực chất, hiệu quả, mong muốn đưa quan hệ hai nước đi vào chiều sâu trên tất cả các lĩnh vực, đồng thời khẳng định cam kết của Mỹ đối với hoà bình, an ninh và thịnh vượng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Thứ trưởng Hale khẳng định Mỹ có lợi ích trong việc đảm bảo trật tự dựa trên luật lệ, tự do, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không tại biển Đông, mong muốn hai bên duy trì tiếp xúc ở các cấp, thường xuyên tham vấn và phối hợp trong quan hệ song phương cũng như các diễn đàn đa phương.
Nhật Bản công bố Sách trắng Quốc phòng 2019, trong đó cảnh báo hoạt động của TQ ở Biển Đông
Bộ Quốc phòng Nhật Bản hôm 27/9 đã công bố Sách trắng quốc phòng thường niên, trong đó nhận định Trung Quốc đang tiếp tục gia tăng chi phí quốc phòng một cách không minh bạch nhằm xây dựng quân đội lớn mạnh hàng đầu thế giới vào giữa thế kỷ 21, đồng thời cảnh báo tàu hải quân Trung Quốc thường hoạt động tại một số khu vực ở Biển Đông. “Theo cách này, Trung Quốc dường như mở rộng quân đội cũng như những hình thức hiện diện khác và nâng cao khả năng hoạt động ở Biển Đông. Những hành động như thế của Trung Quốc đơn phương thay đổi hiện trạng và đẩy mạnh ý đồ của nước này tạo ra sự đã rồi. Nhật quan ngại sâu sắc về những hoạt động này”, Sách trắng Quốc phòng của Nhật Bản viết. Chính phủ Nhật Bản cũng kêu gọi những quốc gia liên quan, trong đó có Trung Quốc, kiềm chế hoạt động đơn phương đẩy căng thẳng leo thang và hành xử dựa trên tinh thần thượng tôn pháp luật.
“Trung Quốc đã tham gia vào những nỗ lực đơn phương, cưỡng chế nhằm thay đổi hiện trạng dựa trên những xác nhận riêng của nước này và điều này không phù hợp với trật tự quốc tế hiện nay. Có thể những công trình thuộc dự án ‘Vành đai, con đường’ sẽ tăng cường hoạt động của Quân đội Trung Quốc tại Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương và nhiều nơi khác”, tờ Bưu điện Hoa nam buổi sáng trích dẫn Sách trắng cho biết.
Chính quyền Tokyo đã tăng ngân sách quốc phòng thêm 10% trong suốt 7 năm qua, nhằm giúp quân đội nước này đủ nguồn lực đấu lại với những tiến bộ quân sự của Bắc Kinh và Bình Nhưỡng, trong đó có cả những công nghệ nhằm chống lại những tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân của Triều Tiên.Ngoài ra, để chạy đua với quá trình hiện đại hóa của quân đội Trung Quốc, Nhật Bản đã mua sắm rất nhiều máy bay tàng hình và các vũ khí tiên tiến khác từ Mỹ.Trong yêu cầu ngân sách mới nhất, quân đội Nhật Bản đã yêu cầu được cấp 1,1 tỷ USD để mua 9 chiếc tiêm kích tàng hình F-35, trong đó có 6 chiếc có khả năng cất cánh thẳng đứng, để có thể hoạt động trên các tàu sân bay trực thăng.
Trong khi đó, ngân sách Trung Quốc năm 2019 đã tăng 7,5% so với năm 2018, lên tới 177 tỷ USD, và gấp 3 lần ngân sách quốc phòng Nhật. Chưa hết, Bắc Kinh hiện đang phát triển nhiều vũ khí tiên tiến nhằm giúp nước này tăng khả năng hoạt động trong các chiến dịch quân sự. Hải quân Trung Quốc trước đây vốn chỉ hoạt động tại vùng biển gần nước này, nay Bắc Kinh đã điều các phi đội và tàu chiến tuần tra gần các đảo phía tây thuộc quần đảo Okinawa, cũng như những vùng thuộc Tây Thái Bình Dương. Sách trắng cho biết, việc các tàu và máy bay Trung Quốc tuần tra gần không phận và lãnh hải Nhật Bản đang dần trở thành “nỗi lo ngại an ninh quốc gia”.