Đại sứ Nga tại Philippines Igor Khovaev (26/10) cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chấp nhận lời mời tới thăm Philippines của Tổng thống Duterte. Việc này được cho là thông điệp mới của Tổng thống Putin muốn nhắn gửi tới Trung Quốc và Mỹ về việc Nga sẽ cạnh tranh ảnh hưởng tại khu vực này.
Theo thông tin trên, Tổng thống Nga Putin sẽ thăm Philippines vào thời gian thích hợp, song Đại sứ Nga tại Philippines Igor Khovaev cho biết Moscow sẽ “nỗ lực hết sức để sắp xếp chuyến thăm vào thời gian sớm nhất có thể”. Giới chuyên gia nhận định, khoảng thời gian Nga thông báo ông Putin nhận lời mời tới thăm Philippines lại có sự trùng hợp đặc biệt. Bởi nó diễn ra ngay trước thềm Trung Quốc và Philippines (28/10) tiến hành các cuộc thảo luận song phương về hoạt động liên doanh để thăm dò và khai thác dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines.
Cựu Đại sứ Philippines Lauro Baja cho biết, nếu chuyến thăm thành hiện thực, đây sẽ là sự kiện chính trị có ý nghĩa lớn đối với cả hai nước và trong hơn 40 năm qua, chưa có Tổng thống Nga nào tới thăm Philippines; đồng thời cho rằng Philippines từng không được Nga quan tâm, nhưng giờ Nga đã nhận ra được tầm quan trọng chiến lược của Philippines về mặt chính trị khu vực. Ngoài ra, Nga cũng biết rằng Trung Quốc đã để mắt tới Philippines và có thể triển khai một số dự án tại Manila. Tuy nhiên, Trung Quốc và Nga vẫn là những đối thủ cạnh tranh gay gắt về tầm ảnh hưởng và lợi ích. Nga có vài ý tưởng như bán vũ khí và thúc đẩy các thỏa thuận kỹ thuật. Đây là những diễn biến tuyệt vời nhưng vẫn còn quá sớm để nói được điều gì. Nhưng tính tới thời điểm này, Tổng thống Duterte đã gửi lời mời và Tổng thống Putin đã chấp nhận.
Còn theo ông Greg Poling, Giám đốc chương trình Sáng kiến minh bạnh hàng hải châu Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế tại Washington, Mỹ cũng sẽ giám sát những diễn biến liên quan tới Philippines. Nga đang gấp rút tăng cường tầm ảnh hưởng trong khu vực và không còn nghi ngờ gì nữa việc hợp tác với một đồng minh lâu năm của Mỹ là Philippines được coi là phần thưởng đối với Moscow. Không có gì có thể ngăn Philippines tiến tới hợp tác an ninh với Nga. Ông Poling cho rằng, Mỹ sẽ tỏ ra quan ngại nếu mối quan hệ hợp tác giữa Nga và Philippines liên quan tới các nền tảng quân sự bởi nó sẽ đối lập với nền tảng và học thuyết chung mà Mỹ và Philippines hay những đối tác an ninh lớn của Washington là Australia, Nhật Bản và Hàn Quốc sử dụng. Mỹ sẽ lo ngại về việc bất cứ thương vụ hay hợp tác nào giữa Nga và Philippines đe dọa tới an ninh thông tin và hợp tác tình báo giữa Mỹ và Philippines. Và cuối cùng, nếu Philippines mua vũ khí của Nga, Mỹ sẽ phải áp đặt lệnh trừng phạt với Manila.
Trước đó, trong chuyến thăm Nga của Tổng thống Duterte (3/10), hai nước đã ký nhiều thỏa thuận hợp tác quan trọng. Phát biểu trong cuộc hội đàm ở thành phố Sochi, Tổng thống Putin khẳng định, Philippines là một đối tác quan trọng của Nga tại châu Á nên hợp tác song phương cần được phát triển theo hướng xây dựng và có lợi cho cả hai. Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo Nga cho biết, các công ty của nước này sẵn sàng thúc đẩy cung cấp các sản phẩm liên quan tới khoáng sản, máy bay, thiết bị vận tải hay thiết bị đặc biệt tới Philippines. Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh, Nga quan tâm tới việc hợp tác cùng Philippines trong các lĩnh vực như năng lượng hạt nhân, khám phá không gian và công nghệ số, cũng như sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm chống khủng bố cho Manila.
Về phần mình, Tổng thống Duterte đã tái khẳng định những cam kết về việc xây dựng quan hệ đối tác mạnh mẽ giữa Philippines với Nga. Theo nhà lãnh đạo Philippines, hai nước đã tăng cường hợp tác cấp chính phủ trong hai năm qua, đồng thời thúc đẩy nhiều dự án hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh và kỹ thuật quân sự. Tổng thống Duterte cũng đánh giá cao cơ chế tham vấn cấp cao giữa Bộ ngoại giao, Hội đồng an ninh quốc gia và Bộ Kinh tế hai nước.