Cơ quan phòng vệ Đài Loan (17/11) cho biết, cụm tác chiến tàu sân bay nội địa đầu tiên của Trung Quốc – Type 001A đã đi qua eo biển Đài Loan và đang di chuyển xuống phía Nam.
Theo thông tin trên, nhóm tàu này bị các tàu của Mỹ và Nhật Bản bám đuôi, trong khi Cơ quan phòng vệ Đài Loan điều các máy bay và tàu đến để theo dõi sự di chuyển của nhóm tàu sân bay trên nhằm “đảm bảo an ninh và bảo vệ hòa bình, ổn định trong khu vực”. Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan Joseph Wu tuyên bố Đài Loan không hề bị dọa dẫm qua sự việc. Hiện Bộ Quốc phòng Trung Quốc chưa đưa ra bình luận gì về thông tin trên, trong khi một phát ngôn viên của Lực lượng phòng vệ Nhật Bản cho biết chưa có thông tin gì về sự di chuyển của tàu sân bay Trung Quốc hay tàu nào của Nhật Bản ở gần đó.
Thông tin tàu sân bay nội địa đầu tiên của Trung Quốc di chuyển qua eo biển Đài Loan được công bố ngay sau khi Mỹ (12/11) điều tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường USS Chancellorsville di chuyển qua vùng biển này. Đây là lần thứ 9 Hải quân Mỹ gửi tàu qua eo biển Đài Loan trong năm 2019. Lần gần đây nhất diễn ra vào tháng 9, khi tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường USS Antietam của Mỹ đi qua khu vực này.
Được biết, thiết kế của con tàu Type 001A chủ yếu dựa vào tàu lớp Kuznetsov của Liên Xô, vì tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc là Liêu Ninh được chế tạo từ một tàu lớp Kuznetsov chưa hoàn chỉnh. Nó được cải tiến và nâng cấp một chút so với Liêu Ninh, với radar cải tiến và tăng khả năng tích trữ đạn dược và nhiên liệu, cho phép nó mang theo nhiều máy bay hơn so với Liêu Ninh (ước tính khoảng từ 30 đến 40 máy bay phản lực và trực thăng). Tàu có chiều dài khoảng 300 mét, lượng choán nước khoảng 50.000 tấn (70.000 tấn khi đầy tải). Con tàu này sử dụng nồi hơi đốt dầu thông thường để chạy các tua bin hơi. Nó vẫn giữ thiết kế nhảy cầu của tàu lớp Kuznetsov. Dự kiến, biên chế cho hạm đội tàu sân bay Type 001A sẽ tương tự như hạm đội tàu sân bay Liêu Ninh, gồ: 02 tàu khu trục tên lửa Type 052C; 01 tàu khu trục tên lửa Type 052D; 02 tàu hộ vệ tên lửa Type 054A; 01 tàu hộ vệ tên lửa Type 056A; 01 tàu tiếp tế tổng hợp Type 903A và tàu tấn công nhanh.
Trung Quốc đã toan tính sẽ xây dựng ít nhất 6 nhóm tác chiến tàu sân bay vào năm 2035, gồm 4 tàu sân bay hạt nhân. Theo giới truyền thông, các tàu sân bay mới của Trung Quốc thậm chí sẽ được trang bị phần cứng có thể gần tương đương các siêu cường hàng đầu thế giới về công nghệ siêu hàng không mẫu hạm, nhằm sánh ngang với Mỹ. Một số thiết bị được giới quân sự Trung Quốc quảng bá có thể có mặt trên tất cả tàu sân bay mới của Trung Quốc là máy phóng điện từ, tương tự siêu tàu sân bay lớp Ford của Mỹ. Hệ thống máy phóng điện từ có thể phóng máy bay nhanh và êm hơn so với hệ thống phóng thủy lực. Một cựu sỹ quan của hải quân Trung Quốc cho biết tàu sân bay hạt nhân của Trung Quốc với hệ thống máy phóng điện từ dự kiến gia nhập hải quân vào năm 2035, nâng tổng số tàu sân bay lên ít nhất 6 tàu, mặc dù chỉ có 4 tàu sẽ hoạt động ở khu vực tiền tuyến. Trung Quốc hiện đang rất muốn mở rộng các nhóm tác chiến tàu sân bay để hiện thực hóa tham vọng hải quân toàn cầu và bảo vệ lợi ích đang tăng ở nước ngoài. Theo kế hoạch, quân đội Trung Quốc dự định vận hành 4 nhóm tác chiến tàu sân bay hạt nhân ở tiền tuyến vào năm 2035. Type-001A và Type-002 sẽ trở thành những hàng không mẫu hạm tạm thời, trong khi chờ tàu sân bay hạt nhân đi vào hoạt động. Tàu sân bay Liêu Ninh sẽ được thay thế bằng Type-001A vào năm 2035. Đáng chú ý, truyền thông Trung Quốc gần đây tiết lộ thông tin, Bắc Kinh đang bắt đầu chế tạo tàu sân bay thứ ba và cũng là tàu sân bay hạt nhân đầu tiên của Trung Quốc. Theo thông tin trên, tàu sân bay này của Trung Quốc vẫn sử dụng lối thiết kế của tàu Liêu Ninh, song hệ thống động cơ được thay từ diezel sang năng lượng hạt nhân và lượng giãn nước lơn hơn so với tàu Liêu Ninh từ 10.000 – 80.000 tấn. Tàu sân bay mới sẽ có boong tàu nhỏ hơn Liêu Ninh và Type-001A, một phần đài chỉ huy sẽ được lắp dưới boong tàu.