“ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” – Chủ đề của năm ASEAN 2020 mà VN đề ra, có ý nghĩa như phương châm hoạt động, cùng các định hướng, mục tiêu ưu tiên nổi bật vì lợi ích chung của cộng động. Vậy mà ông Kang Lin lại tỏ ra khó chịu, cay cú ! Tại sao vậy?
VN cứng rắn trước hành động ngang ngược của TQ trên biển Đông
“Biển Hoa Nam (BĐ) có khả năng là vấn đề nổi bật trong chương trình nghị sự của VN. Và điều đó có nghĩa là chương trình nghị sự của ASEAN trong năm tới có thể không thân thiện với TQ như trong 2 năm qua khi đề cập đến các vấn đề Nam Hải”.
Lời của ai vậy ? Thưa, đó là phát ngôn của Kang Lin, Giám đốc Viện phát triển và quản lý khu vực Hải Nam ở tỉnh đảo cực Nam của TQ.
Ông nói điều này sau thời điểm VN chính thức tiếp quản vai trò Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) năm 2020 – sự kiện diễn ra một cách trang trọng ngay sau Lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35, tổ chức tại Thái Lan đầu tháng 11 vừa qua.
Tất nhiên, mọi người đều biết, vị trí Chủ tịch ASEAN có tính chất luân phiên, năm 2020, tới lượt VN tiếp quản. Tuy nhiên, trong bối cảnh phức tạp của tình hình khu vực và thế giới hiện nay, ASEAN và dư luận kỳ vọng ở VN sự điều hành hợp lý, trách nhiệm, linh hoạt, mang lại những điều mới mẻ, tích cựcgiúp ASEAN ổn định và phát triển.
Các nước ASEAN có lý do để tin. Hai lần đảm nhận trọng trách này trong các năm 1998 và 2010, những đóng góp của VN cho cộng đồng ASEAN là không thể phủ nhận. Hai nhiệm kỳ đó, bằng sự điều hành năng động, linh hoạt, bảo đảm nguyên tắc, VN đã góp phần thúc đẩy những ưu tiên nổi bật, trong đó có việc thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các quốc gia ĐNA;thu hút sự quan tâm, tin tưởng của các cường quốc trên thế giới; nâng cao vai trò, vị thế của ASEAN trong cộng đồng quốc tế.
Họ tin rằng, với kinh nghiệm, tinh thần trách nhiệm cũng như bản lĩnh dựa trên những nguyên tắc chung, nhiệm kỳ này, VN sẽ thể hiện một cách xứng đáng vai trò Chủ tịch của mình.
Ngay sau tiếp quản trọng trách, VN đã chọn chủ đề “ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” cho năm Chủ tịch ASEAN. VN cũng đồng thời công bố một Chương trình với 5 định hướng ưu tiên, như: tăng cường thực hiện vai trò và đóng góp của ASEAN vào việc duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực; thúc đẩy liên kết, kết nối khu vực,nâng cao khả năng thích ứng và tận dụng các cơ hội của Cách mạng 4.0; thúc đẩy ý thức cộng đồng và bản sắc ASEAN, tạo dựng các giá trị chung của khối.
Một chủ đề phù hợp, có ý nghĩa như phương châm hoạt động cùng các định hướng, mục tiêu ưu tiên nổi bật như trên, vậy mà ông Kang lại tỏ ra khó chịu, cay cú ! Tại sao vậy ?
Thì đấy, ông Kang đã thể hiện rõ sự lo ngạinhư trên, rằng “chương trình nghị sự của ASEAN trong năm tới có thể không thân thiện với TQ như 2 năm qua…”. Cái sự “thân thiện” mà ông Kang nói: đó hẳn là thái độ chung chung, mơ hồ, không rõ ràng của một ASEAN có chiều hướng phân tán, rạn nứt, khi đề cập tới vấn đề biển Đông.
Thậm chí, sự “thân thiện” khiến TQ hoan hỷ ở đây còn là việc có quốc gia cố tình gây trở ngại khiến ASEAN không ra được tuyên bố chung đối với phán quyết của Tòa Trọng tài (PCA) về vụ kiện của PLP đối với TQ vào năm 2016.
Tiếp theo, chẳng úp mở, ông Kang nói: “TQ sẽ không cảm thấy thoải mái nếu VN chơi con bài biển Hoa Nam trong việc thiết lập chương trình nghị sự của ASEAN vào năm tới”.
“Thân thiện” mà ông Kang nói là thế ! Vậycái sự “không thân thiện” có thể hiểu thế nàokhác nếu không phải là sự phản ứng quyết liệt đối với những hành động cải tạo, chiếm đóng phi pháp cũng như những hành động hung hăng, ngang ngược nhằm vào các quốc gia như VN, PLP – những nước phản đối quyết liệt yêu sách “đường 9 đoạn” tham lam của TQ trên biển Đông ?
Ông Kang còn nói rằng: “Nếu sự hợp tác với các bên tuyên bố chủ quyền khác diễn ra tốt đẹp, TQ có thể ‘khoan dung’ cho việc VN tìm cách lợi dụng vai trò chủ tịch (ASEAN) của mình để ép TQ trong vấn đề biển Hoa Nam, bởi tác động tiêu cực có thể được giới hạn và đây là cái giá TQ có thể chấp nhận”.
Thêm một lời đe dọa ! Nhưng, nói cho cùng, cho dù có to tiếng đe nẹt nhiều hơn thế nữa thì cũng nào có gì mới đâu so với giọng điệu của các nhà lãnh đạo TQ lâu nay ?!