Quyết định bất ngờ của Tổng thống Donald Trump áp đặt thuế với kim loại Brazil có thể đẩy nền kinh tế số 1 Mỹ Latinh đến gần hơn với đối thủ thương mại hàng đầu của Washington là Trung Quốc.
Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro và người đồng cấp Mỹ Donald Trump trong cuộc gặp tại Nhật Bản tháng 6/2019. Ảnh: REUTERS
Trong cuộc bầu cử năm 2018 ông Jair Bolsonaro từng cảnh cáo sẽ xử lý việc Trung Quốc ngày càng gây ảnh hưởng đến nền kinh tế nước này. Khi chính thức đảm nhận vị trí tổng thống, ông Jair Bolsonaro có phần giảm chỉ trích Bắc Kinh để hướng tới cách tiếp cận thực tế hơn với Trung Quốc – vốn là đối tác thương mại hàng đầu của Brazil. Hãng thông tấn Reuters (Anh) cho biết kết quả là Trung Quốc đã mua thêm nhiều sản phẩm thịt của Brazil.
Và các nhà phân tích cho rằng việc Tổng thống Trump gây mất thiện cảm với người đồng cấp Bolsonaro có thể đẩy Brazil hướng tới vòng tay dài hạn của Trung Quốc. Các nhà phân tích bên cạnh đó cũng nhấn mạnh rằng ông Trump có thể thất bại trong cuộc bầu cử Tổng thống 2020 và bị thay thể bởi một chính khách đảng Dân chủ không ủng hộ ông Bolsonaro nhưng Chủ tịch Tập Cận Bình vẫn giữ vững chiếc ghế lãnh đạo trong thời gian tới.
Bà Monica de Bolle tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson ở Mỹ đánh giá: “Nếu bạn lo ngại về ảnh hưởng kinh tế ngày càng tăng của Trung Quốc tại Mỹ Latinh thì việc áp đặt thêm thuế chỉ là phản tác dụng”.
Trong khi đó, ông Thomaz Favaro tại công ty tư vấn Anh Control Risks nhận định: “Rõ ràng Trung Quốc cố gắng tự đặt mình trở thành đồng minh ổn định của chính phủ Brazil bất chấp có khác biệt về chính trị và tôi cho rằng Brasilia nhận thức rõ về điều này”. Theo ông Favaro, động thái áp đặt thuế của Tổng thống Trump đối với Brazil là nhằm nhận được thêm cảm tình từ nông dân Mỹ trong cuộc bầu cử năm 2020.
Mối quan hệ giữa Brasilia và Bắc Kinh đã tan băng sau chuyến thăm của Tổng thống Bolsonaro tới Trung Quốc hồi tháng 10 cũng như chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình tới Brazil để dự hội nghị thượng đỉnh BRICS trong tháng 11. Năm 2018, Brazil và Trung Quốc đạt thương mại song phương 100 tỷ USD.
Tổng thống Bolsonaro ngày 2/12 cho biết ông vẫn tự tin rằng nhà lãnh đạo Mỹ Donald Trump sẽ “lắng nghe chúng tôi”. Theo Reuters, không có nhiều cơ sở cho thấy ông Trump sẽ hành động như vậy. Việc Brazil muốn gia nhập Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã không nhận được ủng hộ nhiệt tình từ phía Mỹ.
Ngoài ra, lệnh cấm nhập khẩu thịt bò từ Brazil của Mỹ vẫn có hiệu lực bất chấp 9 tháng đàm phán và đích thân Tổng thống Bolsonaro ngỏ lời đề nghị với người đồng cấp Trump trong chuyến thăm hồi tháng 3.