Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hùng Ba cho biết, Trung Quốc ủng hộ Việt Nam phát huy vai trò to lớn hơn nữa trong các vấn đề quốc tế và khu vực, ủng hộ Việt Nam hoàn thành tốt trọng trách là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Chủ tịch luân phiên ASEAN 2020; nhấn mạnh hai nước cần tiếp tục thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp.
Theo Đại sứ Trung Quốc Hùng Ba, Trung Quốc và Việt Nam là hai nước láng giềng núi sông liền một dải, nhân dân hai nước có quan hệ hữu nghị lâu đời. Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, trải qua hai cuộc đấu tranh gian khổ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ và những biến thiên, thăng trầm của thế giới, quan hệ Trung Quốc và Việt Nam đã không ngừng được mở rộng và phát triển trong thời kỳ mới, trở thành đối tác hợp tác chiến lược toàn diện của nhau. Hiện nay, quan hệ hai nước đang phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu. Các cuộc tiếp xúc cấp cao được duy trì thường xuyên, mỗi năm có hơn 300 chuyến thăm, làm việc ở các cấp; hai bên đã xây dựng cơ chế giao lưu đối đẳng ở nhiều cấp, nhiều lĩnh vực; hợp tác song phương trong các lĩnh vực như: Quan hệ hai đảng, ngoại giao, quốc phòng, kinh tế, giao lưu nhân dân ngày càng được tăng cường. Thực tiễn 70 năm qua cho thấy, quan hệ Trung Quốc và Việt Nam phát triển lành mạnh, ổn định phù hợp với lợi ích căn bản của nhân dân hai nước, có lợi cho hòa bình, ổn định và phồn vinh ở khu vực và trên thế giới.
Năm 2020 là tròn 70 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ Trung Quốc và Việt Nam đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, với những cơ hội phát triển mới. Dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai Nhà nước, Trung Quốc sẵn sàng cùng với Việt Nam củng cố, phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống, duy trì kết nối chiến lược cấp cao; thông qua kết nối sáng kiến “Một vành đai, một con đường” và khuôn khổ “Hai hành lang, một vành đai” để thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực trọng điểm như: Cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực sản xuất, các khu kinh tế xuyên biên giới, hợp tác du lịch qua biên giới…; triển khai giao lưu nhân dân với nhiều hình thức đa dạng hơn, nhằm tăng cường hiểu biết và tình cảm hữu nghị hai bên.
Thế giới hiện đang trải qua cục diện thay đổi chưa từng có trong 100 năm qua, chủ nghĩa bảo hộ, chủ nghĩa đơn phương đi ngược dòng chảy lịch sử, tác động nghiêm trọng đến sự phát triển của nền kinh tế thế giới. Là hai nước xã hội chủ nghĩa, làm sao để dân giàu nước mạnh, dân tộc hưng thịnh, nhân dân hạnh phúc, thúc đẩy sự nghiệp xã hội chủ nghĩa trên thế giới và tiến bộ nhân loại là sứ mệnh lịch sử quan trọng chúng ta cùng gánh trên vai, đó cũng chính là ý nghĩa của đại cục quan hệ hai nước Trung Quốc và Việt Nam. Là láng giềng của nhau, hai nước khó tránh khỏi một số bất đồng. Trong tình hình mới, chúng ta cần nắm bắt đại cục, nghiêm túc thực hiện nhận thức chung cấp cao, phát huy các cơ chế đàm phán hiện có, kiên trì hiệp thương hữu nghị, tin tưởng rằng chúng ta có thể tìm ra biện pháp giải quyết thỏa đáng bất đồng mà hai bên đều có thể chấp nhận được.
Trung Quốc và Việt Nam là hai nước láng giềng, cũng là hai nước đang phát triển, có lợi ích chung rộng rãi và hợp tác tốt đẹp trong lĩnh vực đa phương. Trung Quốc ủng hộ Việt Nam phát huy vai trò mang tính xây dựng to lớn hơn nữa trong các vấn đề quốc tế và khu vực, ủng hộ Việt Nam hoàn thành tốt trọng trách là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Chủ tịch luân phiên ASEAN 2020. Trung Quốc luôn coi ASEAN là định hướng ưu tiên trong quan hệ ngoại giao với các nước xung quanh, ủng hộ ASEAN đóng vai trò trung tâm trong hợp tác khu vực, mong muốn cùng ASEAN chung tay xây dựng Cộng đồng chung vận mệnh Trung Quốc – ASEAN chặt chẽ hơn. Trung Quốc mong muốn thúc đẩy kết nối sáng kiến “Vành đai và Con đường” với chiến lược phát triển của ASEAN, đẩy nhanh xây dựng kết nối cơ sở hạ tầng; xây dựng “quan hệ đối tác kinh tế xanh” Trung Quốc – ASEAN; tăng cường giao lưu hợp tác trong các lĩnh vực bảo vệ sinh thái biển, kinh tế công nghiệp biển, năng lượng tái tạo và công nghệ thủy lợi; bảo vệ chủ nghĩa đa phương và thương mại tự do, ngăn chặn rủi ro, cùng nhau phát triển. Chúng tôi coi Năm hợp tác kinh tế số Trung Quốc – ASEAN 2020 là cơ hội để thúc đẩy hợp tác song phương trên các lĩnh vực: Kinh tế số, trí tuệ nhân tạo, Big Data, an ninh mạng.
Trong lĩnh vực an ninh, Trung Quốc mong muốn cùng với ASEAN tiếp tục triển khai giao lưu quốc phòng các cấp, sớm thiết lập đường dây điện thoại trực tiếp trong lĩnh vực quốc phòng, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực an ninh phi truyền thống như: Chống khủng bố, tìm kiếm cứu nạn, chống tội phạm xuyên quốc gia và cùng nhau ứng phó với rủi ro an ninh khu vực.
Về các vấn đề của Liên hợp quốc, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, duy trì chủ nghĩa đa phương và hệ thống quốc tế lấy Liên hợp quốc làm trung tâm và dựa trên luật pháp quốc tế. Là nước Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Trung Quốc sẽ phát huy trách nhiệm và vai trò nước lớn mang tính xây dựng, tích cực tham gia giải quyết các vấn đề nóng của khu vực, thúc đẩy giải quyết tranh chấp bằng hòa bình, hiệp thương, đối thoại, đóng góp lớn hơn nữa cho hòa bình và an ninh quốc tế.
Không những vậy, quan hệ hai quân đội Trung Quốc và Việt Nam là một trong những trụ cột quan trọng của quan hệ hai Đảng, hai Nhà nước. Những năm gần đây, quân đội hai nước đã tích cực quán triệt thực hiện nhận thức chung cấp cao, không ngừng mở rộng và tăng cường hợp tác thực chất. Hai bên thường xuyên duy trì kết nối chiến lược cấp cao, đề xuất những biện pháp tăng cường hợp tác thực chất, xây dựng cơ chế hợp tác lâu dài trên các lĩnh vực như: Tuần tra chung hải quân trên vịnh Bắc Bộ; quản lý biên giới trên bộ; giao lưu kinh nghiệm công tác chính trị; gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; giao lưu cảnh sát biển, quân y; nghiên cứu học thuật quân sự; hợp tác giữa các trường quân đội…. Đặc biệt, hai bên đã tổ chức 5 cuộc giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới ở cấp cao, với quy mô lớn, hình thức đa dạng. Hoạt động này góp phần nâng cao trình độ giao lưu hợp tác, đóng góp quan trọng vào việc xây dựng biên giới trên bộ Việt Nam – Trung Quốc hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, trở thành điểm sáng trong hợp tác hữu nghị giữa hai quân đội. Là bộ phận quan trọng của quan hệ truyền thống hữu nghị hai nước, sự hợp tác giữa hai quân đội góp phần củng cố tin cậy, làm phong phú thêm nội hàm quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Trung Quốc. Trung Quốc mong muốn cùng với quân đội Việt Nam thúc đẩy hơn nữa giao lưu hợp tác trên các lĩnh vực, đặc biệt là phát huy vai trò đi đầu trong tuyên truyền tình cảm hữu nghị truyền thống, tăng cường giao lưu hợp tác biên phòng, đóng góp tích cực vào việc duy trì đại cục quan hệ hai Đảng, hai Nhà nước, kiểm soát tốt bất đồng, mở rộng giao lưu hợp tác hữu nghị trên biển.
Theo Đại sứ Hùng Ba, việc Việt Nam công bố Sách trắng Quốc phòng năm 2019, trong đó đề ra “chính sách 4 không” với cam kết “Không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế”. Chính sách này làm phong phú nội hàm của chủ trương ngoại giao hòa bình, độc lập, tự chủ của Việt Nam, có điểm tương đồng với quan niệm ngoại giao của Trung Quốc trong quan hệ quốc tế là kết bạn chứ không kết đồng minh, đối thoại chứ không đối kháng. Chủ trương chính sách này có ý nghĩa tích cực trong việc tăng cường tin cậy chính trị giữa Việt Nam với các nước trong khu vực, bảo vệ hòa bình ổn định và thúc đẩy hợp tác, phát triển ở khu vực.
Việt Nam là thành viên quan trọng của ASEAN. Năm 2010, với tư cách nước chủ nhà của Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ nhất, Việt Nam đã khởi tạo nên diễn đàn hợp tác quốc phòng an ninh khu vực ở cấp cao nhất, với ASEAN là trung tâm. Gần 10 năm qua, giao lưu hợp tác quốc phòng, an ninh trong khuôn khổ ADMM+ từng bước được triển khai, với nội dung, hình thức ngày càng phong phú, đa dạng, ảnh hưởng quốc tế ngày càng được mở rộng. Chúng tôi đánh giá tích cực sự đóng góp của Việt Nam đối với hợp tác quốc phòng, an ninh khu vực trong khuôn khổ ADMM+. Trung Quốc mong muốn tiếp tục tăng cường giao lưu hợp tác hữu nghị với ASEAN trong lĩnh vực này, cùng nhau nỗ lực cải tiến và hoàn thiện cơ chế hợp tác khu vực. Năm 2020, Việt Nam đảm nhiệm Chủ tịch luân phiên ASEAN, Trung Quốc sẵn sàng tăng cường phối hợp với Việt Nam, có những đóng góp mới quan trọng cho thành công của các hội nghị hợp tác quốc phòng, an ninh mà ASEAN là trung tâm, cũng như tăng cường tin cậy, giao lưu, hợp tác giữa các nước liên quan.