Giới chức Iraq lo ngại kinh tế nước này có nguy cơ sụp đổ nếu Washington áp đặt các lệnh trừng phạt trong đó có việc ngăn Baghdad tiếp cận nguồn thu từ dầu vốn giữ trong tài khoản ở Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump rất tức giận sau khi quốc hội Iraq ngày 5/1 bỏ phiếu thông qua nghị quyết yêu cầu tất cả lực lượng quân sự nước ngoài rút khỏi nước này, trong đó có 5.200 binh sĩ Mỹ.
Ông Trump cảnh báo, nếu quân đội Mỹ bị buộc rời khỏi Iraq, Mỹ sẽ áp lệnh trừng phạt mà Iraq “chưa từng thấy trước đó”. Phía Mỹ sau đó đã gửi thông điệp cảnh báo trực tiếp đến Thủ tướng Adel Abdel Mahdi, hai quan chức Iraq cho biết với AFP.
“Văn phòng Thủ tướng Adel Abdel Mahdi đã nhận được một cuộc gọi cảnh báo rằng nếu quân đội Mỹ bị trục xuất, Mỹ sẽ ngăn tài khoản của Iraq tại Ngân hàng dự trữ liên bang (Fed) tại New York”, một quan chức cho biết.
Ngân hàng trung ương Iraq lập tài khoản tại Fed từ năm 2003 sau khi Mỹ lật đổ chính quyền Saddam Hussein. Theo nghị quyết 1483 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về dỡ bỏ trừng phạt quốc tế và lệnh cấm vận dầu khí với Iran, tất cả nguồn thu từ dầu mỏ của Iran sẽ được chuyển vào tài khoản này.
Iraq là quốc gia sản xuất dầu thô lớn thứ hai trong Tổ chức các nước sản xuất dầu mỏ (OPEC). Nguồn thu từ dầu mỏ chiếm hơn 90% ngân sách quốc gia của Iraq, nguồn ngân sách này năm 2019 đạt 112 tỷ USD. Doanh thu dầu mỏ của Iraq được thanh toán hàng ngày bằng đô la Mỹ vào tài khoản hiện có 35 tỷ USD ở Fed. Mỗi tháng, Iraq rút 1-2 tỷ USD tiền mặt từ tài khoản này để sử dụng cho các giao dịch chính phủ hoặc thương mại.
Một quan chức Iraq cho biết, nếu Mỹ phong tỏa nguồn thu này, điều đó đồng nghĩa với việc chính phủ Iraq không thể trang trải kinh phí cho các hoạt động hàng ngày, trả lương nhân viên và nội tệ sẽ mất giá. “Điều đó có nghĩa là kinh tế Iraq sẽ sụp đổ”, quan chức trên cảnh báo. Fed hiện từ chối bình luận về kịch bản này.
Iraq yêu cầu Mỹ rút quân sau vụ Mỹ không kích sát hại tướng Iran Qassem Soleimani bên ngoài sân bay quốc tế Baghdad hôm 3/1. Iran đã đáp trả vụ không kích bằng cuộc tấn công tên lửa nhằm vào hai căn cứ có binh sĩ Mỹ đồn trú ở Iraq.