Ngay sau cuộc bầu cử Tổng thống Đài Loan, Trung Quốc liên tục đưa ra các tuyên bố đe dọa sử dụng mọi biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ mô hình “Một quốc gia, hai chế độ”, đồng thời nhấn mạnh quyết tâm của Bắc Kinh trong việc “thống nhất” lãnh thổ.
Phát biểu tại cuộc họp với các quan chức văn phòng các vấn đề Đài Loan, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc Uông Dương (19/01) cho biết: “Tình hình tại eo biển Đài Loan sẽ phức tạp và nghiệt ngã hơn. Chúng ta phải duy trì nguyên tắc Một Trung Quốc và kiên quyết phản đối, ngăn chặn các hoạt động đòi độc lập của Đài Loan dưới mọi hình thức”. Ông Uông Dương khẳng định, Trung Quốc vẫn ủng hộ việc “thống nhất” đảo Đài Loan một cách hòa bình nhưng phải theo mô hình “Một quốc gia, hai chế độ” và Bắc Kinh sẽ nỗ lực nhiều hơn để thúc đẩy trao đổi qua eo biển, tăng cường phát triển chung và bảo đảm sự thịnh vượng của Đài Loan; nhấn mạnh Bắc Kinh sẽ đưa ra những điều kiện tốt hơn để thu hút thanh niên Đài Loan đến học tập và làm việc tại Trung Quốc đại lục.
Trước đó, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (13/1) cũng đã đưa ra một phát ngôn cứng rắn sau khi bà Thái Anh Văn tái đắc cử lãnh đạo Đài Loan, đồng thời nhấn mạnh rằng không thay đổi quan điểm về “Một Trung Quốc”. Theo ông Vương Nghị, “những kẻ ly khai sẽ phải chịu số phận diệt vong và để lại mùi hôi thối bốc lên trong một vạn năm”; đồng thời tiếp tục khẳng định rằng, nguyên tắc “Một Trung Quốc” từ lâu đã công nhận Đài Loan là một phần của Trung Quốc đại lục và nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế. Sự đồng thuận về nguyên tắc “Một Trung Quốc” vẫn sẽ không thể bị thay đổi một chút nào chỉ vì một cuộc bầu cử địa phương tại Đài Loan, và sẽ không thể bị lung lay vì những phát ngôn và hành động sai lầm của một số chính trị gia phương Tây. Bộ Ngoại giao Trung Quốc (12/1) cũng đã tuyên bố nhấn mạnh “dù có chuyện gì thay đổi với tình hình nội bộ ở Đài Loan thì thực tế cơ bản rằng chỉ có một nước Trung Quốc trên thế giới và Đài Loan là một phần của Trung Quốc sẽ không thay đổi”; tái khẳng định “sự đồng thuận phổ quát của cộng đồng quốc tế tôn trọng nguyên tắc ‘Một Trung Quốc’ cũng sẽ không thay đổi”. Bắc Kinh hy vọng thế giới ủng hộ người dân Trung Quốc phản đối các hoạt động ly khai và “hiện thực hóa việc thống nhất đất nước”. Trong thông báo tương tự, Người phát ngôn Văn phòng phụ trách các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc Mã Hiểu Quang nhấn mạnh mô hình “một quốc gia, hai chế độ” và Trung Quốc “kiên quyết phản đối các hành động và ý đồ ly khai vì ‘Đài Loan độc lập’ dưới bất cứ hình thức nào”. Ông Mã Hiểu Quang cũng cho biết bất kỳ hoạt động ủng hộ độc lập nào muốn tách hòn đảo khỏi đại lục sẽ không được dung thứ và “chúng tôi kiên quyết lên án và chống lại các hình thức hoạt động đòi độc lập và ly khai khác nhau của Đài Loan nhằm duy trì hòa bình và ổn định chung ở eo biển Đài Loan. Bà Thái Anh Văn đã dung túng cho phong trào ủng hộ độc lập ở Đài Loan, và làm thiệt hại các hoạt động trao đổi, hợp tác xuyên eo biển bằng cách từ chối chấp nhận nguyên tắc Một Trung Quốc”; đồng thời nhấn mạnh “Đài Loan là một phần thiêng liêng và không thể tách rời của Trung Quốc. Chúng tôi sẽ quyết tâm bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ. Chúng tôi sẽ không cho phép bất kỳ người nào, tổ chức chính trị sử dụng bất kỳ phương pháp nào để phá vỡ bất kỳ phần nào của Trung Quốc”.
Tuyên bố của Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc Uông Dương được đưa ra một tuần sau khi bà Thái Anh Văn đã tái đắc cử lãnh đạo Đài Loan trong một cuộc bầu cử mà bà giành chiến thắng áp đảo với ước tính ít nhất 57% số phiếu bầu, trong khi ông Hàn Quốc Du nhận 38% số phiếu và ông Tống Sở Du của đảng Thân dân nhận được 4% số phiếu bầu. Ngoài ra, đảng Dân chủ tiến bộ (DPP) của bà Thái Anh Văn cũng giành được đa số trong cơ quan lập pháp Đài Loan với 62 trên 113 ghế, trong khi đó Quốc dân đảng chỉ có khoảng 38 ghế. Giới phân tích cho rằng việc bà Thái Anh Văn tái đắc cử có khả năng làm leo thang căng thẳng giữa Đài Loan và Trung Quốc, khi quan hệ chính thức giữa hai bờ đã bị đình trệ từ khi bà nhậm chức nhiệm kỳ đầu vào năm 2016, cũng như vì chính sách cứng rắn của bà đối với Bắc Kinh. Thêm vào đó, với sự ủng hộ của các cử tri, bà Thái sẽ được tiếp thêm sức mạnh trong nỗ lực bảo vệ Đài Loan trước áp lực từ Bắc Kinh.
Trước những động thái đe dọa của Trung Quốc, Đài Loan đã có những biện pháp đáp trả mạnh mẽ. Trong bài phát biểu sau khi giành thắng lợi, bà Thái Anh Văn cho biết Trung Quốc rằng nước này hãy từ bỏ việc đe dọa để lấy lại hòn đảo bằng vũ lực. Theo Tổng thống Đài Loan, “hòa bình có nghĩa là Trung Quốc phải từ bỏ các mối đe dọa vũ lực chống lại Đài Loan”; đồng thời bày tỏ hy vọng rằng chính quyền Bắc Kinh hiểu rằng Đài Loan dân chủ và chính phủ được bầu cử dân chủ của Đài Bắc, sẽ không nhượng bộ trước các đe dọa và hành động hăm dọa”. Không những vậy, Thủy quân lục chiến thuộc Lực lượng phòng vệ Đài Loan (16/1) đã tổ chức cuộc tập trận bắn đạn thật quy mô lớn vào ngày, như là một phần các hoạt động quân sự sau bầu cử, nhằm thể hiện sự ủng hộ với nhà lãnh đạo Thái Anh Văn vừa tái đắc cử. Cuộc tập trận tập trung vào kịch bản vô hiệu hóa mối đe dọa từ các nhóm tấn công nhỏ, sử dụng vũ khí cá nhân và chiến đấu tay đôi với kẻ thù giả định. Trước đó vài ngày, Lực lượng phòng vệ Đài Loan cũng tổ chức cuộc tập trận có sự tham gia của không quân. Lực lượng này vừa trải qua đợt nâng cấp lớn, thông qua việc mua lại phiên bản mới nhất của gia đình tiêm kích F-16 và một số công nghệ tiên tiến khác của Mỹ.