Trong Bản Thông điệp Liên bang lần cuối cùng trong nhiệm kỳ Tổng thống của mình năm 2020 trình bày trước Quốc hội Mỹ hôm 4/2/2020, ông Donald Trump tập trung nêu bật những thành tựu mà trong suốt 3 năm qua Chính quyền Mỹ đạt được với khẩu hiệu “nước Mỹ trên hết” và chiến dịch “đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Trung Quốc là một trong những nội dung quan trọng được vị Tổng thống Mỹ này nhắc đến.
Tổng thống D.Trump nêu bật cam kết của mình trong việc đảm bảo quyền lợi của nước Mỹ khi mang lại nhiều việc làm và cân bằng cán cân thương mại với Bắc Kinh. Ông khẳng định việc mình hứa với người dân Mỹ rằng sẽ áp các mức thuế nhằm chống lại việc Trung Quốc đánh cắp công việc của người Mỹ trên quy mô lớn và chiến lược đó của Chính quyền Mỹ dưới thời ông đã hiệu quả. Ông nhắc lại việc Mỹ đã ký thỏa thuận đột phá mới với Trung Quốc nhằm bảo vệ người lao động và tài sản trí tuệ của Mỹ. Điều đó theo ông đã mang lại hàng tỷ USD cho ngân sách, mở ra các thị trường mới rộng lớn cho những sản phẩm được sản xuất và phát triển ngay tại Mỹ.
Tổng thống D.Trump chỉ trích việc Trung Quốc lợi dụng Mỹ suốt nhiều thập kỷ qua và khẳng định tự hào rằng giờ đây Mỹ đã thay đổi điều đó, đồng thời cũng sở hữu mối quan hệ có lẽ tốt nhất từ trước đến nay với Trung Quốc và cả Chủ tịch Tập Cận Bình. Theo ông, Trung Quốc phải tôn trọng điều Mỹ đã làm, bởi “thật lòng mà nói, họ dường như chưa bao giờ tin rằng có thể lẩn trốn từ năm này qua năm khác, thập kỷ này sang thập kỷ khác, mà không có ai trên đất nước này đứng lên nói rằng ‘đủ rồi’. Giờ đây, chúng ta muốn tái thiết đất nước và đó là điều chúng ta đang làm”, vị Tổng thống Mỹ nói.
Trong bối cảnh cạnh tranh sức mạnh toàn cầu, khi vị thế của Nga và Trung Quốc ngày càng lên, Tổng thống D.Trumpcho rằng để bảo vệ tự do của người Mỹ, Chính quyền của ông đã đầu tư khoản ngân sách kỷ lục 2,2 nghìn tỷ USD cho quân đội Mỹ, mua những máy bay, tên lửa, tàu chiến và mọi thiết bị quân sự tốt nhất. Ông tuyên bố tất cả đều sản xuất tại Mỹ. Mỹ cuối cùng cũng khiến các đồng minh chịu chi trả ở mức phù hợp và Tổng thống D.Trump đã nâng mức đóng góp của các thành viên NATO khác lên hơn 400 tỷ USD. Số đồng minh đáp ứng các nghĩa vụ tối thiểu cũng tăng hơn gấp đôi. Chỉ vài tuần trước, lần đầu tiên kể từ khi Tổng thống Truman thành lập lực lượng không quân hơn 70 năm trước, Mỹ đã tạo ra một nhánh mới thuộc Lực lượng Vũ trang Mỹ, đó là Quân chủng Vũ trụ, đây là một thành tựu mà Tổng thống D.Trump tự hào. Cũng dường như để khẳng định vị trí số một của mình trước Trung Quốc và Nga, Tổng thống Mỹ cũng kêu gọi Quốc hội cấp vốn đầy đủ cho “Chương trình Artemis” nhằm bảo đảm những đàn ông và phụ nữ tiếp theo trên Mặt Trăng sẽ là phi hành gia người Mỹ và sẽ sử dụng nó làm bệ phóng để bảo đảm Mỹ là nước đầu tiên cắm cờ trên sao Hỏa.
Lần gần đây nhất, người đứng đầu Nhà Trắng của Mỹ chỉ trích Trung Quốc là tại cuộc họp Đại Hội đồng Liên hợp quốc ở New York hôm 24/9/2019, Tổng thống D.Trump đã công kích Bắc Kinh “ăn cắp, thủ đoạn” và nói về dân chủ tự do của Hồng Kông. Ông nói kể từ khi Trung Quốc được cho vào Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), lý thuyết nói rằng Trung Quốc sẽ thay đổi, dân chủ hơn, đã hóa ra là sai lầm. Theo tổng thống Mỹ, Trung Quốc là nền kinh tế thứ nhì thế giới mà vẫn nhận quy chế “quốc gia đang phát triển” là không công bằng. Ông gọi đó là cách Trung Quốc “lợi dụng hệ thống quốc tế”. Ông D.Trump liệt kê lại các cáo buộc ông nêu ra từ mấy năm qua rằng Trung Quốc “đánh cắp sở hữu trí tuệ” của các công ty Mỹ, dùng thủ đoạn để khai thác thế mạnh tiền tệ. Ông cũng cảnh báo Trung Quốc hãy tôn trọng hiệp ước đã ký với Anh về Hồng Kông, và đảm bảo dân chủ, tự do cho Hồng Kông và Mỹ đang nhìn kỹ những gì Trung Quốc làm tại đó.Ông nói ông sẵn sàng đàm phán để có thỏa thuận thương mại với Trung Quốc, nhưng cũng “sẵn sàng bảo vệ quyền lợ̣i của Mỹ”. Trước đó, tại buổi phát biểu trước cuộc gặp song phương với Thủ tướng Australia Scott Morrison hôm 20/9/2019, Tổng thống Mỹ D.Trump khẳng định Mỹ đang thu hàng tỉ USD tiền thuế nhập khẩu và Trung Quốc đã có một năm tệ nhất trong 57 năm qua. “Họ phá giá đồng tiền, nghĩa là thuế quan sẽ không khiến chúng tôi tổn thất quá nhiều. Họ cũng đang bơm tiền rất nhiều vào nền kinh tế của họ”, ông D.Trump cho biết.
Theo giới quan sát, Tổng thống D.Trump đọc Thông điệp Liên bang lần này khi đảng Dân chủ đã chính thức bước vào tiến trình bầu cử sơ bộ và các ứng cử viên hàng đầu của đảng Dân chủ đang cạnh tranh để giành suất đề cử duy nhất cho cuộc chạy đua vào Nhà Trắng với ông Trump vào ngày 3/11 năm nay. Do vậy, việc Tổng thống D.Trump nhấn mạnh những thành tựu đã làm được và qua đó truyền tải thông điệp tới cử tri rằng ông đã “đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại” cũng là điều dễ hiểu, vì hiện Trung Quốc được xem là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và có thể đe dọa vị trí siêu cường số một của Mỹ.