Virus corona xuất hiện đầu tiên ở Vũ Hán, Trung Quốc từ cuối năm 2019, bùng phát mạnh mẽ ở Trung Quốc trong những tháng đầu năm 2020. Hiện nay,virus corona đã xâm nhập vào gần 200 quốc gia ở khắp các châu lục, trở thành một đại dịch toàn cầu; nó đang biến Châu Âu thành tâm dịch, làm đảo lộn cuộc sống yên bình nơi đây. Trách nhiệm này hoàn toàn thuộc về nhà chức trách Trung Quốc. Tình trạng tệ hại của đại dịch toàn cầu đã có thể tránh được nếu Trung Quốc phản ứng nhanh chóng bằng cách cảnh báo công chúng và thực hiện các biện pháp ngăn chặn.
Chính quyền Trung Quốc, nơi con virus corona chủng mới xuất hiện, vào lúc đầu đã bịt kín thông tin về nó. Xin điểm lại một số mốc trong quá trình Trung Quốc che giấu thông tin về con virus corona. Khi bằng chứng lâm sàng đầu tiên về một loại virus mới chết người xuất hiện ở Vũ Hán, chính quyền Trung Quốc đã không cảnh báo công chúng trong nhiều tuần lễ, thậm chí còn sách nhiễu, khiển trách và giam giữ những người đã phát hiện ra virus. Cách tiếp cận đó của Bắc Kinh không có gì đáng ngạc nhiên bởi Trung Quốc có một lịch sử lâu dài về việc giết chết người đưa tin. Giới lãnh đạo Bắc Kinh đã che đậy dịch SARStrong hơn một tháng trời sau khi nó xuất hiện vào năm 2002, và giam giữ bác sĩ đã lên tiếng báo động trong 45 ngày. Dịch SARS rốt cuộc đã làm hơn 8.000 người thiệt mạng tại 26 quốc gia.
Lần này, chủ trương ém nhẹm dịch bệnh không duy trì được lâu sau khi các trường hợp nhiễm bệnh Covid-19 đến từ Vũ Hán được phát hiện ở Thái Lan và Hàn Quốc. Thông tin về những ca nhiễm ngoài Trung Quốc đó đã khiến cho giới lãnh đạo Bắc Kinh không thể làm gì khác ngoài việc thừa nhận có dịch bệnh.Khoảng hai tuần sau khi lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình bác bỏ khuyến nghị của giới khoa học, đòi phải ban bố tình trạng khẩn cấp, Bắc Kinh đã phải công bố các biện pháp ngăn chặn triệt để, bao gồm cả việc cách ly chặt chẽ hàng triệu người. Thế nhưng tình hình đã qua muộn: Hàng ngàn người Trung Quốc đã bị nhiễm Covid-19, trong lúc con virus corona đã nhanh chóng lan rộng ra quốc tế.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien đã nói rằng việc che giấu ban đầu của Trung Quốc “có lẽ đã khiến cộng đồng thế giới phải mất hai tháng trước khi phản ứng”, làm cho dịch bệnh trên toàn cầu trầm trọng thêm.Ngoài tình trạng khẩn cấp về y tế, làm cho hàng ngàn người chết, đại dịch đã phá vỡ hoạt động thương mại và du lịch bình thường, buộc nhiều trường học phải đóng cửa, làm rung chuyển hệ thống tài chính quốc tế và đánh đắm thị trường chứng khoán toàn cầu. Với giá dầu tuột dốc, suy thoái kinh tế toàn cầu dường như sắp xảy ra.Bóng ma cuộc khủng hoảng kinh tế lại đe dọa. Một số chuyên gia còn cho rằngsuy thoái lần này có thể còn tệ hại hơn hồi năm 2008 bởi mức độ phụ thuộc lẫn nhau của các nền kinh tế đã chặt chẽ hơn nên dễ bị tổn thương hơn so với 12 năm trước.
Sự thiếu minh bạch của giới cầm quyền Bắc Kinh còn thể hiện ở chỗ họ không hợp tác với Mỹ trong việc tìm ra nguồn gốc gây bệnh khi từ chối cho các chuyên gia y tế của Mỹ tới Trung Quốc cùng phối hợp điều tra để nghiên cứu vacxin ngăn ngừa. Ngay kể cả đoàn chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng không được chính quyền Bắc Kinh cho tới tâm dịch Vũ Hán để nắm tình hình. Phải chăng nhà cầm quyền Bắc Kinh che dấu điều gì bí ẩn đằng sau con virus corona? Đây là câu hỏi được nhiều nhà quan sát đặt ra mà chưa có lời giải đáp.
Khi mà dịch bênh Covid-19 mới chỉ bước đầu được khống chế và tạm thời dịu đi ở Trung Quốc, nhưng lại bùng phát ở Châu Âu thì giới cầm quyền ở Bắc Kinh đã chuẩn bị khua chuông gióng trống ca khúc khải hoàn về cái gọi là “thành tích và nỗ lực của Trung Quốc” trong ngăn chặn dịch bệnh. Nguy hiểm hơn là Bắc Kinh bắt đầu tung hỏa mù về nguồn gốc của con virus corona từ Vũ Hán.
Ngay cả một số trí thức chân chính của Trung Quốc cũng bất bình với cách hành xử của giới chức lãnh đạo Bắc Kinh. Nhà văn Diêm Liên Khoa (Yan Lianke) từ Bắc Kinh đã lên tiếng kêu gọi “Không để cho Bắc Kinh viết lại lịch sử của nạn dịch” trong bài giảng từ xa khóa học sáng tác văn chương dành cho sinh viên Hồng Kông. Về sự không minh bạch, bưng bít thông tin của Bắc Kinh, ông Diêm viết:“Từ khi virus corona dần dà bước vào cuộc sống chúng ta, không thể nào biết được đến nay đã có bao nhiêu người chết, tại bệnh viện hay các nơi khác. Và với thời gian, đây có thể vĩnh viễn là một bí mật”.
Để chối bỏ trách nhiệm với nhân loại, một số nhà ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra một thuyết âm mưu rằng quân đội Hoa Kỳ đứng sau dịch bệnh ở Vũ Hán. Thậm chí, Người phát ngôn Triệu Lập Kiên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc còn lên tiếng cổ xúy cho thuyết âm mưu cho rằng đại dịch Covid-19 có thể liên quan đến sự có mặt của quân đội Mỹ trong Đại hội Thể thao Quân đội được tổ chức tại Vũ Hán vào tháng 10/2019. Trên trang Twitter hôm 12/3 /2020, ông Triệu Lập Kiên viết: “Có lẽ quân đội Hoa Kỳ đã mang dịch bệnh tới Vũ Hán. Hãy minh bạch! Hãy công bố dữ liệu! Mỹ nợ chúng ta một lời giải thích!”
Phát biểu của ông Triệu Lập Kiên đã khiến Bộ Ngoại giao Mỹ triệu Đại sứ Trung Quốc tại Washington để phản đối, làm cho quan hệ Trung – Mỹ vốn căng thẳng lại càng như dầu đổ vào lửa.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhiều quan chức, Nghị sĩ Mỹ tiếp tục gọi corona là virus Trung Quốc càng khiến nhà đương cục Bắc Kinh tức tối, nhưng chẳng làm gì được bởi họ càng to mồm thì thế giới càng thấy rõ hơn bộ mặt thật của họ.
Ngày 16/3/2020, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã chỉ trích nhà ngoại giao cấp cao nhất của Trung Quốc vì “nỗ lực của Bắc Kinh nhằm chuyển trách nhiệm về Covid-19 sang phía Mỹ”.
Ngày 17/3/2020, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump đã “bôi nhọ” Trung Quốc khi ông gọi virus corona là một loại “virus Trung Quốc” trong một dòng tweet, và Bắc Kinh cực lực phản đối cách sử dụng từ ngữ đó.
Trong một cuộc điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo chỉ trích:“đây không phải là lúc truyền bá thông tin sai lệch và tin đồn, mà là thời gian để tất cả các quốc gia cùng nhau chống lại mối đe dọa chung này”.
Dịch Covid-19 xuất phát ở Trung Quốc đã trở thành thảm họa cho thế giới vẫn chưa ngăn chặn được và đang lây lan khắp nơi, gây ra đại dịch toàn cầu nên việc tổng thống Trump và các quan chức, Nghị sĩ Mỹ gọi corona là virut Trung Quốc cũng là điều bình thường, thể hiện nơi xuất phát của virus này. Giới chức Trung Quốc làm to chuyện để chối bỏ trách nhiệm của mình đối với công đồng quốc tế mới là điều đáng trách.
Virus corona xuất phát từ Trung Quốc đang hoành hành ở khắp Châu Âu thì nhà cầm quyền Bắc Kinh phải có trách nhiệm hợp tác với các nước này ngăn chặn dịch bệnh. Vậy mà, nhà cầm quyền Trung Quốc còn đang tìm cách trục lợi từ con virus nguy hiểm này, biến nó thành công cụ phục vụ cho những mưu đồ chính trị, bành trướng của Bắc Kinh đang làm cả thế giới phẫn nộ.
Một là, Bắc Kinh đang quảng bá rầm rộ cho các hỗ trợ của Trung Quốc dành cho các nước trong cuộc đối phó với dịch bệnh; họ rải viện trợ khắp châu Âu nhân danh hỗ trợ chống dịch nhằm đánh bóng hình ảnh của Trung Quốc. Thậm chí, ông Tập Cận Bình,Chủ tịch Trung Quốc còn mô tả việc Bắc Kinh triển khai hàng loạt viện trợ y tế sang Châu Âu là nỗ lực ‘Con đường Tơ lụa Y tế” trong khuôn khổ sáng kiến “Vành đai Con đường”.
Hai là, Bắc Kinh lợi dụng công tác phối hợp với Ý trong ngăn chặn dịch bệnh để đưa lên trang Facebook và Twitter của Đại sứ quán Trung Quốc tại ý bức tranh bản đồ Trung Quốc có vẽ “đường lưỡi bò” để quảng bá cho yêu sách phi lý của họ ở Biển Đông.
Ba là, tranh thủ việc các nước phải tập trung đối phó với dịch bệnh, nhà cầm quyền Bắc Kinh tiếp tục có những hành động hung hăng ở Biển Đông. Một mặt, Bắc Kinh huy động hàng chục tàu cá và tàu dân quân biển vây hãm đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa đang do Philippines đóng giữ, mặt khác họ đưa ra các báo cáo vu cáo tàu cá Việt Nam “xâm phạm vùng biển của Trung Quốc gần đảo Hải Nam” và tiến hành “do thám”; khai trương trạm kỹ thuật trên đảo chiếm trái phép của Việt Nam tại đá Subi và Chữ Thập.
Bất luận thế nào, việc giới cầm quyền Bắc Kinh lợi dụng dịch bệnh để trục lợi chính trị và phục vụ mưu đồ lãnh thổ chỉ càng làm cho cộng đồng quốc tế thêm phẫn nộ mà thôi.