Hôm 23-4, một tàu chiến Mỹ đi qua eo biển Đài Loan lần thứ hai trong tháng 4 và chỉ vài giờ sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cáo buộc Trung Quốc lợi dụng khi thế giới tập trung vào đại dịch COVID-19 để thúc đẩy các tham vọng trên Biển Đông.
Theo thông báo của cơ quan quốc phòng Đài Loan ngày 24-4, tàu chiến Mỹ đang tiếp tục di chuyển về hướng nam. Đài Loan cho biết tàu chiến Mỹ chỉ đang thực hiện “một nhiệm vụ thông thường”.
“Sự di chuyển của con tàu qua eo biển Đài Loan thể hiện cam kết của Mỹ về một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở. Hải quân Mỹ sẽ tiếp tục các chuyến bay, tuần tra trên biển và hoạt động ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép.
Anthony Junco (người phát ngôn hạm đội 7, Mỹ)
Trong khi đó, Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn hạm đội 7 của Mỹ, trung úy Anthony Junco, xác nhận đó là tàu khu trục trang bị tên lửa dẫn đường USS Barry và tàu đã “đi qua eo biển Đài Loan” theo quy định của luật pháp quốc tế.
Tàu USS Barry cũng đã đi qua eo biển này hồi hai tuần trước, cùng ngày với cuộc tập trận của các máy bay chiến đấu Trung Quốc tại vùng nước gần Đài Loan.
Lần xuất hiện thứ hai này của tàu chiến Mỹ diễn ra cùng ngày với việc nhóm tàu sân bay Liêu Ninh đi qua phía nam của hòn đảo này thông qua kênh Bashi, nằm giữa Đài Loan và Philippines.
Nhóm tàu này cũng vờn qua phía đông Đài Loan đầu tháng 4-2020, khi trên đường tham gia các cuộc diễn tập ở Biển Đông.
Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và không loại trừ dùng vũ lực để thống nhất hòn đảo này.
Căng thẳng đã kéo dài vài tuần qua bởi các cuộc diễn tập của không quân Trung Quốc gần Đài Loan, buộc Đài Loan phải xuất kích chiến đấu cơ ngăn chặn và cảnh cáo máy bay Trung Quốc xâm nhập vùng nhận dạng phòng không.
“Khi toàn thế giới đang ở đỉnh điểm bùng phát đại dịch COVID-19, nếu Trung Quốc có ý định tiến hành bất kỳ cuộc phiêu lưu quân sự nào dẫn tới xung đột khu vực, họ sẽ bị thế giới lên án” – quan chức quốc phòng cấp cao của Đài Loan Chang Guan Chung nói hồi cuối tháng 3 năm nay.
Các hoạt động của Trung Quốc cũng khiến Mỹ tăng cường cam kết tại khu vực thời gian qua.
Ngoài ra, cũng có thông tin về việc máy bay trinh sát Lockheed EP-3 của hải quân Mỹ xuất hiện gần không phận Đài Loan ở Cao Hùng hồi tháng trước. Dù không có quan hệ ngoại giao chính thức, Mỹ coi Đài Loan là một đồng minh quan trọng và là đối tác mua vũ khí lớn.
Su Tzu Yun, chuyên gia của Viện Nghiên cứu an ninh và quốc phòng Đài Loan, nhận định sự xuất hiện thường xuyên của các tàu Mỹ là một hình thức ngoại giao quân sự, thể hiện sự cam kết của Washington tại khu vực.