Truyền thông Trung Quốc cáo buộc Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là dối trá sau khi ông nói rằng có “những bằng chứng rõ ràng” cho thấy virus corona bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.
Ông Pompeo nói như vậy hôm Chủ Nhật nhưng không đi vào chi tiết cụ thể.
Trong một bài xã luận đăng tải hôm thứ Ba, tờ Hoàn Cầu Thời Báo có khuynh hướng diều hâu nói rằng ông Pompeo ‘suy đồi’.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói tuyên bố của Mỹ là “mang tính suy đoán”, và rằng tổ chức này chưa hề thấy có “bằng chứng cụ thể” nào.
Truyền thông Trung Quốc nói gì?
Các bài xã luận trên truyền thông Trung Quốc thường đưa ra cái nhìn bên trong về cách đánh giá của chính phủ, nhưng cho đến nay vẫn chưa có phản ứng chính thức nào từ giới chức Trung Quốc đối với các nhận xét của ông Pompeo.
Hôm thứ Hai, Hoàn Cầu Thời Báo cáo buộc ông Pompeo về “các thuyết lố bịch và các sự kiện bị bóp méo”. Đến hôm thứ Hai, cuộc công kích vẫn tiếp tục.
“Pompeo định một mũi tên trúng hai đích bằng cách phun ra những lời dối trá,” báo này viết. “Trước tiên, ông ta hy vọng sẽ giúp được Trump tái đắc cử vào tháng 11 này… thứ hai, Pompeo ghét đất nước Trung Quốc xã hội chủ nghĩa, mà đặc biệt là không thể chấp nhận được sự trỗi dậy của Trung Quốc.”
Bài xã luận thừa nhận rằng đã có “những vấn đề lúc ban đầu” trong cách phản ứng của Trung Quốc đối với việc bùng phát dịch bệnh, nhưng nói rằng “công tác thực hiện tổng thể là đủ tốt đẹp để làm lu mờ đi những sai sót.”
Báo này cũng nói “có thể thấy là virus này lần đầu tiên lây nhiễm vào người là ở những nơi khác [chứ không phải là Vũ Hán]”.
Hoàn Cầu Thời Báo không phải là tờ báo duy nhất của Trung Quốc nhắm vào ông Pompeo và Hoa Kỳ.
Tờ Nhân Dân Nhật Báo nói rằng ông Pompeo “không có bằng chứng”, trong lúc một đoạn tin trên trang CCTV thì cáo buộc các chính trị gia Hoa Kỳ là “có âm mưu hiểm ác”.
Mike Pompeo nói gì?
Trong một cuộc phỏng vấn với ABC hôm Chủ Nhật, ông Pompeo nói có “bằng chứng rõ ràng” cho thấy virus corona khởi phát từ Viện Virus Học Vũ Hán.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo
“Nên nhớ rằng Trung Quốc có truyền thống gây lây nhiễm cho thế giới, và họ có truyền thống vận hành các phòng thí nghiệm dưới chuẩn,” ông nói.
Ông Pompeo, từng là giám đốc Cục Tình Báo Trung Ương (CIA), nói rằng ông không nghĩ là virus này do con người tạo nên hoặc đã bị cải biến gene.
Phòng thí nghiệm Vũ Hán nổi tiếng về việc nghiên cứu các loại virus corona liên quan tới dơi.
Hồi tháng Tư, Tổng thống Trump đã được hỏi liệu có phải “quy trình đảm bảo an toàn lỏng lẻo” đã khiến cho một loại virus thoát ra ngoài thông qua một thực tập sinh và bạn trai của cô hay không.
Ông Trump không xác nhận thuyết này, nhưng nói: “Chúng ta ngày càng nghe nhiều về chuyện này.”
Hồi tuần trước, ông được hỏi liệu ông đã nhìn thấy bằng chứng nào khiến ông “đạt độ tin tưởng cao” là virus corona đang gây bệnh hiện nay chính là thoát ra từ phòng thí nghiệm Vũ Hán hay chưa.
“Có, tôi đã thấy,” ông đáp, nhưng nói ông không thể đi sâu vào chi tiết.
Hồi tháng trước, tờ Washington Post tường thuật rằng các viên chức Hoa Kỳ tới thăm phòng thí nghiệm này vào tháng 1/2018 và tường trình sau đó rằng họ quan ngại về vấn đề an toàn.
Các chuyên gia nói gì?
Hôm thứ Hai, giám đốc tình trạng khẩn cấp của WHO, Michael Ryan, nói tổ chức này không nhận được “dữ liệu hay bằng chứng cụ thể nào” từ Hoa Kỳ về nguồn gốc của virus.
“Cho nên từ phía chúng tôi đánh giá thì đây vẫn chỉ là chuyện suy đoán,” ông nói.
Hồi tuần trước, cộng đồng tình báo Hoa Kỳ nói họ “nhất trí” rằng virus này “không phải là do con người tạo ra, cũng không bị cải biến gene”.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Tiến sỹ Thạch Chính Lệ, người được mệnh danh là ‘người đàn bà dơi’, là chuyên gia hàng đầu về virus học của Trung Quốc – trong hình là lúc chụp bà tại phòng thí nghiệm P4 ở Vũ Hán hôm 23/2/2017
Tuy nhiên, giới này nói sẽ “tiếp tục thẩm định” xem liệu có phải việc bùng phát dịch bệnh bắt đầu từ việc “tiếp xúc với các con vật bị nhiễm bệnh hay không, hay đó là kết quả của một sự cố tại một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán”.
Thủ tướng Úc Scott Morrison hôm thứ Ba nói rằng rất nhiều khả năng virus này khởi phát từ một chợ buôn bán động vật hoang dã. Tuy nhiên, ông nói ông không loại trừ thuyết cho rằng nó xuất phát từ một phòng thí nghiệm.
Trong lúc đó, “các nguồn tin tình báo” phương Tây nói với một số báo rằng “không có bằng chứng” cho thấy virus này thoát ra từ một phòng thí nghiệm.
Virus corona ‘có thể đã vào cả tháng rồi châu Âu mới biết’
Tin tức mới nhất từ Pháp nói bệnh nhân đầu tiên ở nước này có thể đã bị lây nhiễm từ 27/12, tức là trước gần một tháng so với thời điểm người ta cho là chính thức được ghi nhận.
Bản quyền hình ảnh AFP Image caption Bác sỹ Pháp Yves Cohen nói virus corona có thể đã vào nước này gần một tháng rồi giới chức mới chính thức biết và ghi nhận
Bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi, sống ở gần Paris, có kết quả xét nghiệm dương tính, nói ông không hiểu vì sao ông có thể nhiễm virus bởi ông không hề tới các vùng dịch.
Ông được nhập viện hôm 27/12 với các triệu chứng mà về sau được xác định là do virus corona, như ho khan và khó thở. Thời điểm đó sớm hơn bốn ngày so với lúc văn phòng WHO tại Trung Quốc được thông báo về các vụ ở Vũ Hán.
Hai con nhỏ của ông cũng ốm bệnh, nhưng vợ ông thì không. Giới chức y tế Pháp nói đường đi của virus có thể là do người vợ làm việc tại một siêu thị gần sân bay Charles de Gaulle, và do vậy có thể đã có tiếp xúc với những người nhiễm virus từ Trung Quốc tới.
Vợ bệnh nhân nói “các khách hàng thường đi thẳng từ sân bay tới, vẫn mang theo cả hành lý”.
Bác sỹ Pháp nói khả năng lây nhiễm này sẽ được điều tra kỹ lưỡng hơn.