Quốc hội Trung Quốc sẽ thảo luận về đề xuất ban hành luật an ninh quốc gia mới dành riêng cho Hồng Kông, theo đó cấm ly khai và bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài.
Bưu điện Hoa Nam buổi sáng dẫn lời các nguồn tin tiết lộ một dự thảo nghị quyết về ban hành luật an ninh quốc gia mới dành riêng cho Hồng Kông sẽ được đưa ra tại kỳ họp Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (22-28/5). Theo đó, dự kiến quốc hội sẽ thông qua nghị quyết vào ngày cuối cùng của kỳ họp (28/5). Nếu nghị quyết được thông qua thì Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc dự kiến trong cuộc họp tháng 6 sẽ soạn thảo và ban hành luật an ninh quốc gia mới dành riêng cho Hồng Kông rồi đưa vào Phụ lục III của Luật cơ bản Hồng Kông. Trung Quốc đại lục chỉ thông báo chính thức là ban hành luật mới tại Hồng Kông và không cần Hội đồng Lập pháp Hồng Kông thông qua. Điều này có thể chấm dứt việc Bắc Kinh cho phép Hội đồng Lập pháp Hồng Kông soạn thảo và ban hành luật riêng
Luật an ninh quốc gia mới dành riêng cho Hồng Kông sẽ cấm tất cả hoạt động có mục đích nhằm lật đổ chính quyền đại lục và sự can thiệp từ bên ngoài vào các vấn đề Hồng Kông, ngăn cấm hành động khủng bố. Bên cạnh đó, Trung Quốc đã kết luận rằng Hội đồng Lập pháp Hồng Kông không thể thông qua luật an ninh quốc gia theo Điều 23 trong Luật Cơ bản Hồng Kông trong bối cảnh tình hình chính trị hiện nay nên quốc hội Trung Quốc phải đảm nhận trách nhiệm này. Theo Điều 23 trong Luật Cơ bản Hồng Kông, đặc khu hành chính này “tự mình ban hành luật để cấm mọi hành vi phản quốc, ly khai và lật đổ chính quyền trung ương”. Chính quyền Hồng Kông đã đưa ra dự luật an ninh quốc gia riêng năm 2003 nhưng vấp phải cuộc biểu tình phản đối quy lớn. Kể từ đó, dự luật vẫn chưa được giới thiệu lại. Hiện một số chính trị gia đối lập đã ngăn chặn Hồng Kông ban hành luật an ninh quốc gia riêng. Nếu luật an ninh quốc gia không được thông qua tại phiên họp thường niên của quốc hội Trung Quốc hoặc ngay sau đó thì liệu có gì đảm bảo rằng nó có thể được Hội đồng Lập pháp Hồng Kông thông qua trong hai năm tới hay không?
Khi được hỏi về thông tin do tờ South China Morning Post đưa ra, một người phát ngôn của quốc hội Trung Quốc nhấn mạnh bảo vệ an ninh quốc gia là phục vụ lợi ích cơ bản của người dân đại lục và Hồng Kông.
Trả lời phóng viên bên ngoài Nhà Trắng (21/5) về luật an ninh Trung Quốc có thể sắp ban hành ở Hồng Kông, Tổng thống Mỹ Donald Trump cam kết sẽ phản ứng mạnh mẽ. Theo ông Donald Trump, “tôi không biết đó là gì, vì chưa ai biết. Nếu việc đó xảy ra, chúng tôi sẽ phản ứng rất cứng rắn với vấn đề này”. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cảnh báo việc Trung Quốc áp luật an ninh với Hong Kong sẽ ảnh hưởng đến quyết định xem xét tình trạng tự trị của đặc khu
Trong khi đó, các thượng nghị sĩ Mỹ giới thiệu một dự luật lưỡng đảng nhằm trừng phạt các quan chức, thực thể Trung Quốc thực thi luật an ninh ở Hồng Kông. Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Van Hollen và thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Pat Toomey (21/5) cho biết họ đang đề xuất dự luật này, với mục đích áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với những cá nhân, thực thể thực hiện những hành vi làm suy yếu Luật Cơ bản của Hồng Kông hoặc hạn chế vấn đề nhân quyền ở đặc khu này. Hai thượng nghị sĩ Mỹ cho rằng các diễn biến mới nhất ở Bắc Kinh khiến tình hình trở nên cấp bách hơn và sẽ thúc giục lãnh đạo Thượng viện nhanh chóng giải quyết vấn đề này. Những người bị áp trừng phạt có thể gồm các quan chức chính quyền chịu trách nhiệm về luật an ninh mới cho Hồng Kông, ngoài ra có thể là các ngân hàng thực hiện những giao dịch quan trọng với người hoặc thực thể liên quan.
Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mỹ Mitch McConnell cũng tuyên bố động thái của Bắc Kinh “hoàn toàn không thể chấp nhận được”. Ông McConnell cho rằng nếu thông qua luật an ninh Hồng Kông, Bắc Kinh sẽ chỉ khiến Thượng viện Mỹ tăng cường rà soát lại quan hệ với Trung Quốc. Thượng nghị sĩ Josh Hawley, người cũng ủng hộ lên án Bắc Kinh, cho rằng việc thông qua luật an ninh Hồng Kông sẽ khiến Trung Quốc vi phạm luật pháp Hồng Kông, cũng như thỏa thuận với Anh trước đó.
Bắc Kinh có động thái trên được cho là nhằm đối phó nguy cơ xảy các cuộc biểu tình rầm rộ dẫn đến bạo lực tương tự như năm ngoái khiến Hồng Kông rơi vào tình trạng hỗn loạn nghiêm trọng nhất kể từ khi được Anh trao trả cho Trung Quốc đại lục vào năm 1997. Cuộc khủng hoảng ở Hồng Kông bùng nổ vào ngày 9/6/2019, ban đầu xuất phát từ sự bức xúc trước dự luật cho phép dẫn độ nghi phạm bị truy nã đến những nơi mà Hồng Kông chưa có thỏa thuận dẫn độ như đại lục, Macau hay Đài Loan. Kể cả sau khi chính quyền đặc khu rút lại dự luật, cuộc biểu tình vẫn tiếp diễn đến cuối năm 2019 nhằm phản đối chính quyền đặc khu.