Bất chấp Trung Quốc gây hấn, Tổng thống Philippines Duterte vừa lên tiếng kêu gọi tăng cường hợp tác với Bắc Kinh trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.
Nhân dịp kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Philippines – Trung Quốc, ngày 9/6, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte gửi bức thư cho Chủ tịch Tập Cận Bình, trong đó nêu cam kết của Manila trong việc “giữ gìn và xây dựng mối quan hệ đối tác chặt chẽ, vì hòa bình, tiến bộ và thịnh vượng” với “người hàng xóm thân thiết, người bạn đáng quý” Trung Quốc.
Tổng thống Rodrigo Duterte kêu gọi hai nước “tăng cường hơn nữa mối quan hệ đối tác” khi cả thế giới đang tiếp tục “đối mặt với những thách thức về an ninh, luật pháp, sự gia tăng của các mối đe dọa phi truyền thống mới nổi, trong đó có đại dịch COVID-19”.
Bất chấp sự gây hấn của Trung Quốc, Chính phủ Duterte lên tiếng cảm ơn Bắc Kinh vì đã hỗ trợ cho Philippines trong cuộc chiến chống Covid-19 và thậm chí còn “trông cậy vào người khổng lồ Đông Á trong việc phát triển vaccine”.
Cũng trong ngày 10/6, người phát ngôn Tổng thống Philippines, ông Hary Roque nhấn mạnh, mối quan hệ bền chặt giữa Philippines và Trung Quốc đang bước vào thời kì phục hưng dưới chính quyền của Tổng thống Duterte.
Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Duterte đã nuôi dưỡng tình hữu nghị với Trung Quốc, tích cực hợp tác để tìm kiếm các thỏa thuận thương mại và đầu tư, mặc dù Bắc Kinh từ chối công nhận phán quyết của Tòa trọng tài thường trực tại La Hay năm 2016 trong tranh chấp trên Biển Đông.
Tuy nhiên, chủ trương này của ông Duterte vấp phải sự chỉ trích ngay gay gắt của người dân vì tránh đối đầu trực tiếp với các yêu sách của Trung Quốc trên vùng biển tranh chấp.
Song gần đây, trước sự gia tăng các hành động phi pháp trên Biển Đông của Trung Quốc, Chính phủ Philippines buộc phải gửi hai công hàm phản đối Trung Quốc.
Trong đó, có cáo buộc chĩa radar ngắm bắn vào tàu Philippines và việc Trung Quốc thành lập 2 quận mới nhằm hiện thực hóa yêu sách phi pháp và mở rộng của mình trên Biển Đông.
Đồng thời, ngày 3/6, Philippines đã quyết định đình chỉ kế hoạch hủy bỏ Thỏa thuận Các lực lượng Thăm viếng (VFA) – thỏa thuận được đánh giá rất quan trọng đối với các động thái của Washington nhằm chống lại sức mạnh đang lên của Bắc Kinh trong khu vực.
Giới quan sát nhận định, bước đi của Philippines đưa ra sau khi cân nhắc những“ được – mất” mà thỏa thuận quân sự mang lại cho quốc gia Đông Nam Á này, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng các hành động phi pháp trên Biển Đông.