Một số chuyến bay chở các nhà ngoại giao Mỹ trở lại Trung Quốc đã bị hoãn vô hạn định sau khi hai bên bất đồng về các vấn đề như xét nghiệm COVID-19 và cách ly, cùng với lo sợ rằng ADN của các nhà ngoại giao Mỹ có thể bị thu thập trái phép.
Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad
Khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh mẽ, Mỹ là nước đầu tiên tuyên bố cấm các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Mỹ sau đó tổ chức các chuyến bay sơ tán khoảng 1.300 nhân viên ngoại giao cùng gia đình của họ rời khỏi Trung Quốc.
Một số hãng bay của Mỹ đã được phép khai thác lại đường bay tới Trung Quốc với tần suất hạn chế. Tuy nhiên, theo Reuters, có vẻ như bế tắc và mâu thuẫn giữa chính quyền Washington với Bắc Kinh vẫn chưa được khai thông.
Hàng chục email của Bộ Ngoại giao Mỹ mà Reuters tiếp cận được đã cho thấy điều này. Chẳng hạn, trong email gần đây nhất vào ngày 30-6, Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad đã thông báo tới cấp dưới rằng chuyến bay đến Thượng Hải, Thiên Tân dự kiến diễn ra vào ngày 8 và 10-7 đã bị hủy.
Đại sứ Mỹ sau đó giải thích là do không đạt được thống nhất với Trung Quốc về các biện pháp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của các nhà ngoại giao. Bộ Ngoại giao Mỹ không xác nhận đang đàm phán với Trung Quốc.
Trong khi đó, Bắc Kinh cho biết “có các cuộc trao đổi giữa hai bên” về việc sắp xếp đi lại cho các nhà ngoại giao Mỹ. “Virus vẫn đang lan rộng ở nước ngoài. Chúng tôi đang chịu áp lực rất lớn phải ngăn chặn các trường hợp nhiễm bệnh từ bên ngoài Trung Quốc”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc phân trần.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gần đây trên một loạt các vấn đề nhạy cảm từ nhân quyền đến Hong Kong và Đài Loan khiến giới quan sát có góc nhìn khác. Một số đưa ra nhận định rằng Bắc Kinh đang cố tình gây khó cho Washington.
Tuy nhiên, những email khác hé lộ câu chuyện có thể liên quan đến vấn đề kỹ thuật nhiều hơn.
Một số nhà ngoại giao Mỹ đã không đồng ý việc xét nghiệm COVID-19 theo quy trình do Trung Quốc đề ra. Họ cho rằng điều này là vi phạm Công ước Viên năm 1961 về quan hệ ngoại giao. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng tỏ ra thông cảm và dường như không muốn từ bỏ quyền bất khả xâm phạm thân thể các nhà ngoại của mình ở Trung Quốc, theo Reuters.
Một nhóm ít hơn các nhà ngoại giao Mỹ còn lo ngại việc lấy mẫu xét nghiệm ở Trung Quốc sẽ dẫn tới nhiều thứ đáng lo ngại hơn, bao gồm cả việc thu thập ADN trái với ý muốn và khả năng con cái của họ bị tách ra khỏi cha mẹ nếu một trong hai bên dương tính.