Mỹ cáo buộc đội tàu cá thương mại Trung Quốc thường xuyên vi phạm quyền chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia ven biển, đánh bắt không phép và quá mức quy định.
Quần đảo Galapagos nổi tiếng với số lượng lớn các loài đặc hữu.
Trong tuyên bố được đăng trên website Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 2/8, Ngoại trưởng Mike Pompeo nói chính phủ Ecuador đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc hàng trăm tàu mang cờ Trung Quốc đang đánh bắt gần khu bảo tồn biển Galapagos.
Theo tuyên bố này, các tàu của Trung Quốc, vốn là nước có đội tàu cá thương mại lớn nhất thế giới được chính phủ hỗ trợ tài chính, đang đánh bắt các loài cá mập có nguy cơ tuyệt chủng để lấy vây, cũng như nhiều loài được bảo vệ khác.
“Trước những hành vi đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và thiếu kiểm soát (IUU), phá vỡ quy tắc và cố ý làm suy thoái môi trường của tàu cá Trung Quốc, việc cộng đồng quốc tế cùng nhau đứng lên vì luật pháp và đòi hỏi Bắc Kinh bảo vệ môi trường tốt hơn là quan trọng hơn bao giờ hết”, ông Pompeo nói trong tuyên bố.
“Chúng tôi kiên quyết ủng hộ các nỗ lực của Ecuador để đảm bảo các tàu mang cờ Trung Quốc không tham gia đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và thiếu kiểm soát và đứng về phía các quốc gia có nền kinh tế và tài nguyên thiên nhiên bị đe dọa bởi việc coi thường luật pháp và hoạt động đánh bắt của các tàu mang cờ Trung Quốc”.
Hải quân Ecuador hôm 16/7 cho biết họ đã phát hiện 260 tàu cá, hầu hết là tàu Trung Quốc, đang neo đậu ở vùng biển quốc tế gần quần đảo Galapagos của nước này, theo Economist.
Chính phủ Ecuador đã phản ứng theo tình huống đối mặt với hành vi xâm phạm, tăng cường tuần tra để đảm bảo các tàu cá nói trên không đi vào vùng đặc quyền kinh tế của quần đảo Galapagos. Song cho đến tuần trước, Ecuador mới chính thức phản đối Trung Quốc.
Tổng thống Ecuador, ông Lenín Moreno, cho biết sẽ thảo luận về “mối đe dọa này” với Peru, Colombia, Chile và Panama, các quốc gia ven biển tại khu vực cũng từng bị ảnh hưởng bởi sự việc trong quá khứ, theo Indian Express.
Việc đánh bắt ở vùng biển quốc tế gần quần đảo Galapagos đang đe dọa sự tồn tại của các loài đặc hữu tại đây. Tuy nhiên, Ecuador không thể làm gì nhiều để ngăn chặn các tàu cá nước ngoài, và cũng không có luật điều chỉnh việc đánh bắt ở vùng biển quốc tế, theo Economist.
Không thể biết chính xác sản lượng mà các tàu này đánh bắt được và các tàu Trung Quốc thường báo cáo sản lượng ít hơn thực tế tại cảng của họ. Song Ecuador từng phát hiện sản lượng thực tế trong vụ việc liên quan một tàu cá Trung Quốc xâm phạm khu bảo tồn biển Galapagos năm 2017.
Giới chức đã phát hiện 300 tấn cá trên tàu, phần lớn là cá nhám búa, một loài vô cùng nguy cấp. Hai phần ba lượng vây cá mập được bán ở các chợ tại Hong Kong thuộc về các cá thể sống ở vùng biển Galapagos.
Bộ trưởng quốc phòng Ecuador cho biết sự việc xảy ra hàng năm, khi các tàu tiến đến giới hạn ngoài của quần đảo Galapagos, ngoài vùng đặc quyền của đất nước. Năm ngoái, 245 tàu cá Trung Quốc được phát hiện ở khu vực mà Ecuador không có quyền tài phán.
Nằm ở Thái Bình Dương, cách đất liền Ecuador khoảng 900 km, quần đảo Palagos nổi tiếng với số lượng lớn các loài đặc hữu. UNESCO công nhận quần đảo là di sản thế giới năm 1978 và là khu dự trữ sinh quyển năm 1985.