Khi chính thức tuyên bố tham gia cuộc đua tổng thống năm 2020, Joe Biden tuyên bố ủng hộ hai điều – những người lao động đã “xây dựng đất nước này” và các giá trị có thể hàn gắn sự phân hóa của nước Mỹ.
Trong lúc Hoa Kỳ phải đối mặt với nhiều thách thức từ virus corona đến bất bình đẳng chủng tộc, chủ trương chính của Biden là tạo cơ hội kinh tế mới cho người lao động, khôi phục các biện pháp bảo vệ môi trường và quyền chăm sóc sức khỏe cũng như liên minh quốc tế.
Joe Biden sẽ chính thức trở thành ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ hôm thứ Năm, khi ông gửi thông điệp này tới khán giả cả nước. Dưới đây là chi tiết về chủ trương của ứng cử viên Joe Biden với tám vấn đề chính mà cử tri quan tâm.
Chương trình xét nghiệm và truy tìm toàn quốc
Cách tiếp cận của ông Biden để giải quyết virus corona, thách thức rõ ràng và tức thời nhất mà nước Mỹ đang phải đối mặt, là cung cấp xét nghiệm miễn phí cho tất cả mọi người và thuê khoảng 100.000 nhân viên để thiết lập một chương trình truy tìm người bị nhiễm toàn quốc.
Biden nói ông muốn thành lập ít nhất 10 trung tâm thử nghiệm ở mọi tiểu bang, kêu gọi các cơ quan liên bang triển khai các nguồn lực và đưa ra những hướng dẫn quốc gia chắc chắn hơn qua các chuyên gia liên bang. Ông nói tất cả các thống đốc nên bắt người dân đeo khẩu trang.
Những cử tri nghi ngờ quyền lực liên bang sẽ coi đây là hành động quá mức, nhưng nó rất phù hợp với quan điểm chung của ông Biden và đảng Dân chủ về vai trò mà chính phủ nên thực hiện.
Tăng lương tối thiểu và đầu tư vào năng lượng xanh
Để giải quyết tác động tức thời của cuộc khủng hoảng virus corona, Biden tuyên bố sẽ chi “bất cứ gì cần thiết” để mở rộng khoản vay cho doanh nghiệp nhỏ và tăng khoản tiền hỗ trợ trực tiếp cho các gia đình. Trong số các đề xuất có thêm 200 đôla tiền An sinh Xã hội mỗi tháng, hủy bỏ việc cắt giảm thuế từ thời Trump và tha nợ cho mỗi sinh viên 10.000 đôla trong khoản tiền vay của liên bang.
Các chính sách kinh tế rộng lớn hơn của ông Biden, được gọi là kế hoạch “Xây dựng lại”, cố gắng làm hài lòng hai khu vực bầu cử theo truyền thống ủng hộ đảng Dân chủ – giới trẻ và giới công nhân.
Ông ủng hộ việc tăng lương tối thiểu liên bang lên 15 đôla một giờ – một biện pháp được giới trẻ ưa chuộng và điều đó đã trở thành một biểu tượng cho đảng vào năm 2020, đồng thời là một dấu hiệu cho thấy nó chuyển sang cánh tả. Ông cũng muốn đầu tư 2 tỷ đôla vào năng lượng xanh, lập luận rằng việc thúc đẩy sản xuất xanh sẽ giúp ích cho công nhân thuộc tầng lớp lao động, những người thực hiện hầu hết các công việc đó.
Ngoài ra còn có cam kết 400 tỷ USD đôla liên bang để mua hàng hóa của Mỹ, cùng với cam kết thực thi luật “Mua hàng Mỹ” cho các dự án giao thông mới. Biden từng bị chỉ trích vì ủng hộ Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (Nafta), mà các nhà phê bình cho rằng đã chuyển việc làm ra nước ngoài.Kế hoạch năm 2020 của ông kêu gọi chính phủ liên bang đầu tư 300 tỷ đôla vào vật liệu, dịch vụ, nghiên cứu và công nghệ do Mỹ sản xuất.
Cải tổ luật hình sự, trợ cấp cộng đồng thiểu số
Trong bối cảnh các cuộc biểu tình liên quan đến chủng tộc diễn ra khắp nước Mỹ trong năm nay, Biden cho biết ông tin phân biệt chủng tộc còn tồn tại ở Mỹ và phải được giải quyết qua các chương trình kinh tế và xã hội rộng lớn để hỗ trợ người thiểu số – và một trụ cột trong chương trình “xây dựng lại” của ông là tạo hỗ trợ kinh doanh cho người thiểu số thông qua quỹ đầu tư trị giá 30 tỷ đôla.
Về luật hình sự, ông Biden đã rời xa vị trí “cứng rắn với tội phạm” bị chỉ trích nhiều của thập niên 1990. Ông hiện đề xuất các chính sách giảm việc giam cầm, giải quyết sự chênh lệch về chủng tộc, giới tính và thu nhập trong hệ thống tư pháp, và cải tạo tù nhân đã được thả. Giờ đây, ông sẽ tạo ra một chương trình tài trợ trị giá 20 tỷ đôla để khuyến khích các tiểu bang đầu tư vào nỗ lực giảm tù nhân, xóa bỏ các bản án tối thiểu bắt buộc, hợp thức hóa cần sa và xóa án tích cần sa trước đó, cũng như dẹp án tử hình.
Tuy nhiên, ông bác bỏ kêu gọi giảm ngân sách tài trợ cảnh sát, nói rằng nguồn lực, thay vào đó, nên được gắn với việc duy trì các tiêu chuẩn. Ông lập luận rằng một số nguồn tài trợ cho cảnh sát nên được chuyển hướng sang các dịch vụ xã hội như sức khỏe tâm thần, và kêu gọi đầu tư 300 triệu đôla vào chương trình kiểm soát cộng đồng.
Tái gia nhập Hiệp định Khí hậu Paris
Ông Biden gọi biến đổi khí hậu là một mối đe dọa hiện hữu và nói rằng ông sẽ kêu gọi phần còn lại của thế giới hành động nhanh hơn để hạn chế khí thải bằng cách tái gia nhập Hiệp định Khí hậu Paris. Thỏa thuận mà Donald Trump rút khỏi, cam kết Mỹ cắt giảm khí nhà kính tới 28% vào năm 2025, dựa trên mức năm 2005.
Mặc dù không tha thiết lắm với Thỏa thuận Xanh mới – một gói về môi trường và việc làm do phe cánh tả của đảng ông đưa ra – Biden đang đề xuất khoản đầu tư liên bang trị giá 1,7 tỷ đôla vào nghiên cứu công nghệ xanh, một số trong số này trùng lặp với kinh phí trong kế hoạch kinh tế của ông, sẽ được sử dụng trong 10 năm tới và muốn Hoa Kỳ đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 – cam kết đã được hơn 60 quốc gia khác đưa ra năm ngoái.
Trung Quốc và Ấn Độ, hai quốc gia phát thải carbon lớn nhất khác, vẫn chưa tham gia cam kết. Các khoản đầu tư kết hợp với kế hoạch kinh tế của ông để tạo ra công ăn việc làm trong sản xuất các sản phẩm “năng lượng xanh”.
Khôi phục danh tiếng của Mỹ … và có thể đối đầu TQ
Ông Biden viết rằng với tư cách là tổng thống, ông sẽ tập trung vào các vấn đề quốc gia trước. Đã nói thế, có rất ít gợi ý rằng các giá trị của Biden về chính sách đối ngoại đã chuyển khỏi chủ nghĩa đa phương và sự can dự trên trường thế giới, đối lập với chủ nghĩa cô lập không nao núng của ông Trump. Ông cũng hứa sẽ hàn gắn mối quan hệ với các đồng minh của Mỹ, đặc biệt là với liên minh NATO, mà ông Trump đã nhiều lần đe dọa sẽ phá hoại bằng cách cắt giảm tài trợ.
Cựu phó tổng thống nói rằng Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về môi trường và các hành vi thương mại không công bằng, nhưng thay vì áp thuế đơn phương, ông đề xuất một liên minh quốc tế với các nền dân chủ khác mà Trung Quốc “không thể bỏ qua”, mặc dù ông chưa giải thích rõ điều đó có nghĩa là gì.
Mở rộng Obamacare
Biden cho biết sẽ mở rộng chương trình bảo hiểm y tế công cộng được thông qua khi ông còn là phó của Tổng thống Barack Obama, và thực hiện kế hoạch bảo hiểm cho dự trù khoảng 97% người Mỹ.
Mặc dù không đề xuất bảo hiểm y tế toàn dân, chính sách mong muốn của nhiều đảng viên thiên tả hơn trong đảng, Biden hứa sẽ cho tất cả người Mỹ cơ hội đăng ký để chọn bảo hiểm y tế công cộng tương tự như Medicare, cung cấp quyền lợi y tế cho người cao tuổi và giảm độ tuổi đủ điều kiện nhận Medicare từ 65 xuống 60. Ủy ban về Ngân sách Liên bang có trách nhiệm, một nhóm phi đảng phái, ước tính rằng tổng kế hoạch Biden sẽ tốn 2,25 tỷ đôla trong 10 năm.
Đảo ngược các chính sách của Trump
Biden hứa trong 100 ngày đầu cầm quyền, sẽ đảo ngược các chính sách của Trump nhằm tách cha mẹ khỏi con cái ở biên giới Mỹ-Mexico, hủy bỏ giới hạn số lượng đơn xin tị nạn và chấm dứt lệnh cấm đi lại từ một số quốc gia theo đạo Hồi. Ông cũng hứa sẽ bảo vệ chương trình “DACA” – cho những người được đưa đến Mỹ bất hợp pháp khi còn là trẻ em được phép ở lại theo chính sách thời Obama – cũng như đảm bảo họ đủ sẽ điều kiện nhận viện trợ sinh viên liên bang.
Mở rộng vườn trẻ, đại học miễn phí
Trong một chuyển hướng đáng chú ý sang cánh tả, Biden tán thành phần lớn chính sách giáo dục đã trở nên phổ biến trong đảng – xóa nợ cho sinh viên vay tiền đi học, mở rộng các trường cao đẳng và giáo dục mầm non miễn phí. Những khoản này sẽ được thanh toán bằng cách dùng tiền thu được từ việc rút lại các khoản cắt giảm thuế cho giới giầu dưới thời ông Trump.