Ngoại trưởng Mỹ Mikeo Pompeo khẳng định sẽ sát cánh cùng ASEAN trước những hành động khiêu khích ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tuyên bố được ông Pompeo đưa ra sau cuộc gặp với các Ngoại trưởng ASEAN hôm 9/9.
Trong tuyên bố, ông Pompeo nhấn mạnh cam kết lâu dài của Mỹ với ASEAN, đồng thời khẳng định 2 bên chia sẻ các nguyên tắc tôn trọng chủ quyền, thượng tôn pháp luật, minh bạch, cởi mở và hòa nhập.
“Chúng tôi nhấn mạnh cam kết lên tiếng trước các hành động gây hấn và đe dọa của Trung Quốc với các nước có chủ quyền trong việc đưa ra lựa chọn tự do của mình”, tuyên bố nhấn mạnh.
Ngoại trưởng Mỹ khẳng định Washington sẽ sát cánh với các đối tác ASEAN trong việc duy trì thượng tôn pháp luật, tôn trọng chủ quyền ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh theo đuổi các chiến dịch cưỡng ép và tàn phá môi trường.
“Chúng tôi ủng hộ minh bạch và tôn trọng ở khu vực Mekong, nơi Trung Quốc tiếp tay cho việc buôn lậu vũ khí và ma túy cũng như đơn phương thao túng các đập ở thượng nguồn, làm trầm trọng tình trạng hạn hán”, ông Pompeo nhấn mạnh.
Tuyên bố của ông Pompeo được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang những tháng gần đây, đặc biệt về vấn đề Biển Đông.
Hồi tháng 8, Mỹ công bố lệnh trừng phạt 24 công ty và hàng chục cá nhân Trung Quốc liên quan hoạt động cải tạo và quân sự hóa trái phép các thực thể trên Biển Đông.
Đề cập tới 1 trong những công ty bị trừng phạt trong tuyên bố của mình, ông Pompeo nhấn mạnh: “Chúng tôi ủng hộ tăng trưởng kinh tế cởi mở và dựa trên quy tắc, trái ngược với các hoạt động kinh doanh không rõ ràng của các công ty thuộc sở hữu nhà nước của Bắc Kinh, như Công ty Xây dựng Truyền thông Trung Quốc”.
Trước đó, trong Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ- ASEAN hôm 10/9, Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh, Mỹ dựa trên phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế về Biển Đông vào năm 2016, coi các yêu sách hàng hải của Bắc Kinh ở Biển Đông là phi pháp.
Ông Pompeo cho rằng Trung Quốc không tôn trọng những giá trị cơ bản liên quan đến độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi các nước ASEAN đừng chỉ lên tiếng mà hãy hành động và nhấn mạnh Mỹ bày tỏ sẽ ủng hộ “giống như chúng tôi đã làm trong hơn 3 năm qua”.
Cũng trong hội nghị, người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ cùng những người đồng cấp bày tỏ quan ngại về các hành động hung hăng” của Trung Quốc trên vùng biển chiến lược này. Ông Pompeo nhấn mạnh sự ủng hộ của Mỹ đối với các nguyên tắc về sự minh bạch, cởi mở và tôn trọng luật pháp quốc tế.