Ngày 11-9, Trung Quốc cam kết sẽ tặng số thiết bị phi chiến đấu trị giá 20 triệu USD cho Philippines khi Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa gặp người đồng cấp Philippines Delfin Lorenzana và Tổng thống Rodrigo Duterte.
Báo South China Morning Post dẫn thông cáo từ cả hai phía cho biết ông Ngụy và ông Lorenzana đã nhất trí hợp tác chặt chẽ hơn giữa quân đội hai nước và tiếp tục đối thoại để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông.
Hai bộ trưởng quốc phòng này đã dự một buổi lễ ký kết bên trong doanh trại Aguinaldo để trao tặng số thiết bị được sử dụng cho các hoạt động nhân đạo và cứu trợ thảm họa. Đây là lần trao tặng thứ 4 từ Bắc Kinh kể từ năm 2017.
Trong chuyến thăm, ông Ngụy cũng gặp Tổng thống Duterte. Thông cáo từ Bộ Quốc phòng Trung Quốc dẫn lại lời ông Duterte nói rằng phái đoàn do ông Ngụy dẫn đầu là phái đoàn cấp cao đầu tiên đến thăm Manila kể từ lúc dịch COVID-19 bùng phát và điều đó cho thấy sự tôn trọng của Bắc Kinh đối với quan hệ Trung Quốc – Philippines.
Trước đó, hồi tháng 5, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã tặng số vật tư y tế và thiết bị bảo hộ cá nhân trị giá 292.000 USD cho Philippines. Năm ngoái, Bắc Kinh đã tặng số thiết bị trị giá 30,8 triệu USD cho các lực lượng vũ trang Philippines.
Theo thông cáo từ văn phòng của Bộ trưởng Lorenzana, ông Ngụy và ông Lorenzana cũng nhất trí tiếp tục xem xét lại biên bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng Philippines – Trung Quốc năm 2004 – động thái sẽ mở đường cho “thêm nhiều hoạt động giao lưu, huấn luyện và các kênh liên lạc tốt hơn” giữa quân đội hai nước.
Còn thông cáo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói rằng quân đội Trung Quốc sẵn sàng tăng cường quan hệ với các lực lượng vũ trang Philippines. Thông cáo này nhấn mạnh duy trì sự ổn định của Biển Đông là trách nhiệm của cả hai nước.
Theo Hãng tin Reuters, Philippines, đặc biệt quân đội nước này, hiện có sự nghi ngờ sâu sắc đối với Trung Quốc về những gì mà họ xem là sự xâm phạm lãnh thổ, bắt nạt các ngư dân Philippines và cản trở Philippines tiếp cận các nguồn tài nguyên năng lượng ở Biển Đông.
Hãng tin AP tường thuật rằng Bộ Quốc phòng Philippines ban đầu chuẩn bị một thông cáo thể hiện lập trường cứng rắn về Biển Đông, theo đó Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana nhấn mạnh Philippines sẽ tuân thủ phán quyết Biển Đông của tòa án quốc tế năm 2016 “mà không có sự thỏa hiệp nào”.
Sau đó, không rõ lý do gì, Philippines rút lại thông cáo cũ và thay thế bằng một thông cáo mới, bỏ đi các bình luận cứng rắn của ông Lorenzana. Thông cáo mới nói rằng ông Ngụy và ông Lorenzana đã thảo luận “cách tránh hiểu lầm và giải quyết các khác biệt một cách thân thiện” ở Biển Đông.
Chuyến thăm của ông Ngụy tại Philippines diễn ra sau khi ông đến Malaysia, Indonesia và Brunei. Đây là chuyến thăm thứ 5 của một bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc đến Manila kể từ năm 2002.