Liên minh Bộ tứ (Quad) bao gồm bộ trưởng ngoại giao 4 nước Úc, Hoa Kỳ, Ấn Độ và Nhật Bản sẽ tổ chức một cuộc họp tại Nhật từ ngày 5 đến 7 tháng 10, một động thái chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc không hài lòng.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo chủ trì Cuộc họp nhóm Bộ tứ tại Khách sạn Palace,
ở Thành phố New York, New York ngày 26/9/2019
Ngoại trưởng Australia Marise Payne sẽ bay đến Tokyo để gặp nhóm đồng cấp gồm Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Motegi Toshimitsu và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar.
Họ sẽ thảo luận về việc hỗ trợ các biện pháp ứng phó với đại dịch trong khu vực cùng các giải pháp vắc xin cho virus viêm phổi Vũ Hán (Covid-19), an toàn chuỗi cung ứng và đầu tư cơ sở hạ tầng chất lượng.
“Cuộc họp của Bộ tứ diễn ra vào một thời điểm quan trọng ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, khi các lợi ích chung của 4 nước chúng tôi đang chịu áp lực chưa từng có, bao gồm việc cả khu vực đang phải đối phó với COVID-19”, bà Payne cho biết trong một tuyên bố ngày 3/10.
“Chúng tôi cam kết làm việc cùng nhau và với tất cả các quốc gia trong khu vực để vạch ra một con đường hướng đến sự phục hồi theo cách thức có thể giúp tất cả các quốc gia củng cố chủ quyền và khả năng hồi phục của mình”.
Motegi Toshimitsu, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản, dự đoán cuộc họp sẽ nhận được “sự chú ý cao độ” vì đây là lần đầu tiên nó được tổ chức ở Nhật Bản kể từ khi xảy ra đại dịch Covid-19.
“Tôi tin rằng đây thật sự vào đúng thời điểm các ngoại trưởng bốn nước gặp nhau tại Tokyo để trao đổi quan điểm trực tiếp. Chúng tôi có quan điểm tương tự về việc ứng phó với các vấn đề khác nhau xảy ra do sự bùng phát và lây lan của dịch Covid-19 cũng như các tình huống trong khu vực”, ông Motegi cho biết trong một cuộc họp báo ngày 29/9.
Ông Motegi cho biết ông sẽ tìm cách làm sâu sắc hơn hợp tác giữa các nước.
Ông nói: “Tầm nhìn “Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Rộng Mở” đang ngày càng trở nên quan trọng đối với thế giới hậu Covid. Ông cũng muốn có các cuộc gặp song phương với các bộ trưởng ngoại giao của mỗi nước”.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết ông mong được đến thăm Tokyo để tham dự cuộc họp.
“Đang mong chờ chuyến thăm Tokyo, Nhật Bản; Ulaanbaatar, Mông Cổ; và Seoul, Hàn Quốc vào tuần tới. Đang mong chờ các cuộc họp có hiệu quả thiết thực với những người đồng cấp, cũng như tham cuộc họp các Bộ trưởng Ngoại giao trong nhóm Bộ Tứ với Úc, Ấn Độ và Nhật Bản”, ông viết trên Twitter vào ngày 29/9.
Ông Pompeo vừa có chuyến công du ngoại giao ở châu Âu, bao gồm các buổi nói chuyện về tự do tôn giáo khi ở Rome, và về những mối đe dọa từ Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trong khi trao đổi ngắn gọn với báo chí trên đường đến Ireland hôm 2/10, ông Pompeo thừa nhận đại dịch đã khiến việc tổ chức các chuyến đi ngoại giao gặp “một chút khó khăn”, đồng thời đổ lỗi cho chính quyền Trung Quốc đã “thả loại virus này ra thế giới”.
“Tất cả mọi người đang đứng đây phải đeo mặt nạ bởi vì họ [ĐCSTQ] đã quyết định cho phép người dân [có thể mang mầm bệnh] đi ra khỏi khu vực Vũ Hán – và họ đã bịt miệng các bác sĩ [cảnh báo sớm về dịch bệnh]”, ông Pompeo nói.
Trước đó trong bài phát biểu tại Liên Hợp Quốc ông Trump cũng cho biết trong những ngày đầu bùng phát dịch, Trung Quốc đã phong tỏa đi lại nội địa nhưng lại cho phép các chuyến bay rời Trung Quốc và lây lan dịch bệnh ra thế giới, và rằng Trung Quốc lên án lệnh cấm đi lại của ông, nhưng lại hủy các chuyến bay nội địa và yêu cầu người dân ở trong nhà.
Bắc Kinh đã bày tỏ sự bất mãn với cuộc họp của nhóm Bộ Tứ. Uông Văn Bân, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc trong cuộc họp báo hôm 29/9 đã nói:
“Thay vì hình thành các nhóm độc quyền, việc hợp tác đa phương và đa bên nên cởi mở, bao trùm và minh bạch. Thay vì nhắm mục tiêu vào các bên thứ ba hoặc làm suy yếu lợi ích của bên thứ ba, sự hợp tác nên có lợi cho sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau giữa các nước trong khu vực”, ông Uông nói vào ngày 29/9.