Trong cuộc gặp với các đối tác nhóm “Bộ tứ kim cương” (QUAD) hôm 10/6, Ngoại trưởng Mike Pompeo cảnh báo về “hoạt động có ý đồ trong khu vực” của Trung Quốc.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga.
Trong lịch trình công du các nước châu Á, Ngoại trưởng Mike Pompeo đang có chuyến dừng chân tại Nhật Bản, tham dự cuộc họp nhóm ngoại trưởng các nước Đối thoại an ninh Tứ giác (QUAD), còn gọi là “Bộ tứ kim cương” – Mỹ, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ vào hôm 10/6.
Tại cuộc gặp đầu tiên của ông Mike Pompeo với người đồng cấp Australia Marise Payne, một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Ngoại trưởng Mỹ và Australia đã “thảo luận những mối quan tâm chung về hoạt động có ý đồ của Trung Quốc ở khu vực”.
Mỹ, Australia và Ấn Độ là những nước trong nhóm “Bộ tứ kim cương” (QUAD) có quan điểm gay gắt nhất đối với Trung Quốc thời gian qua, trong khi đó Nhật Bản dường như mềm mỏng hơn. Mặc dù Tokyo vẫn sát cánh cùng các đồng minh đối đầu với Bắc Kinh song Nhật Bản vẫn cố gắng duy trì mối quan hệ tích cực với Trung Quốc, nhất là sau khi nước này có Thủ tướng mới
Ngoại trưởng Mike Pompeo là quan chức cấp cao đầu tiên của Mỹ đến thăm Nhật Bản kể từ khi Thủ tướng Yoshihide Suga nhậm chức vào tháng trước. Trong chuyến dừng chân tại Nhật, ông Pompeo bày tỏ tin tưởng Tokyo và Washington đều có cùng quan điểm trong nhiều vấn đề, nhất là đối với Trung Quốc.
“Trong tuyên bố đầu tiên sau khi nhậm chức, Thủ tướng Suga đã mô tả Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở là ‘nền tảng của hòa bình và ổn định khu vực’. Tôi không thể đồng ý hơn”, ông Pompoe nói khi bắt đầu cuộc hội đàm với người đồng cấp Nhật Bản Toshimitsu Motegi.
“Thủ tướng Suga là một người mạnh mẽ. Mỹ tin rằng ông ấy sẽ củng cố liên minh lâu dài của chúng tôi trong vai trò mới của mình. An ninh là nền tảng mối quan hệ Mỹ – Nhật, đem lại thịnh vượng cho hai đất nước”, ông Pompoe nhấn mạnh.
Sau cuộc đàm phán song phương với Mỹ, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đưa ra một bản thông báo tóm tắt về các cuộc hộp, cho biết hai bên đã đề cập đến “tình hình ở biển Hoa Đông, Biển Đông và Triều Tiên”.
Ngoại trưởng Pompeo là người chỉ trích gay gắt Trung Quốc về các vấn đề từ an ninh, nhân quyền cho đến đại dịch COVID-19. Trước cuộc bầu cử Mỹ vào ngày 3/11, chính quyền của Trump liên tục gây sức ép, đổ lỗi cho Bắc Kinh về các vấn đề này.
Hầu hết các đồng minh châu Á hài lòng với sự cứng rắn của Washington đối với Bắc Kinh, ủng hộ thái độ của chính quyền Trump trước cách hành xử gần đây của Trung Quốc khi liên tục uy hiếp các nước láng giềng, phớt lờ dư luận và cộng đồng quốc tế.
“Bộ tứ kim cương” (QUAD) được cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe thúc đẩy mạnh mẽ như một cách để các nước trong khu vực tăng cường hợp tác khi đối mặt với nguy cơ, mối đe dọa về quân sự và sức ép khác do Trung Quốc tạo ra.
Trung Quốc tố nhóm QUAD được lập nên thực chất là nỗ lực để kìm hãm sự phát triển của nước này. Theo đánh giá của giới quan sát, mặc dù cuộc họp “Bộ tứ kim cương” lần này khó có thể đưa ra một kế hoạch hành động cụ thể, song việc các nước ngồi cùng nhau sẽ là lời cảnh báo đối với Trung Quốc về khả năng hình thành một liên minh “NATO khu vực châu Á – Thái Bình Dương” trong tương lai, có nguy cơ đe dọa trực diện đối với Bắc Kinh.
Tuần trước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân kêu gọi các nước tránh lôi kéo “bè phái” ở khu vực. “Chúng tôi hy vọng các nước liên quan có thể hành động vì lợi ích chung, làm nhiều việc có lợi hơn cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực”, ông Uông Văn Bân cho hay.