Năm nguồn tin cho biết Nhà Trắng đang xúc tiến ba vụ bán vũ khí tiên tiến cho Đài Loan và gần đây đã gửi thông báo về các thỏa thuận tới quốc hội để phê duyệt, trong khi Trung Quốc đe dọa sẽ trả đũa.
Động thái này diễn ra trước thềm cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 ở Mỹ có khả năng khiến Trung Quốc tức giận. Bắc Kinh luôn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai mà họ cam kết sẽ thu hồi, bằng vũ lực nếu cần thiết.
Reuters đưa tin hồi tháng 9 rằng giới chức Mỹ đang tìm cách hợp thức hóa quy trình để xuất khẩu 7 hệ thống vũ khí, khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump gia tăng áp lực đối với Trung Quốc.
Các nhà lãnh đạo của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã được thông báo rằng ba kế hoạch bán vũ khí đã được Bộ Ngoại giao Mỹ, cơ quan giám sát việc mua bán thiết bị quân sự với nước ngoài, phê duyệt, theo các nguồn tin ẩn danh.
Các loại vũ khí, thiết bị quân sự được đề cập bao gồm Hệ thống rocket pháo binh cơ động cao (HIMARS) do hãng Lockheed Martin sản xuất, tên lửa không đối đất tầm xa SLAM-ER do Boeing sản xuất và các cảm biến gắn bên ngoài cho tiêm kích F-16 cho phép truyền hình ảnh và dữ liệu theo thời gian thực từ máy bay về trạm chỉ huy mặt đất.
Các thông báo về việc bán các hệ thống vũ khí khác, bao gồm máy bay không người lái cỡ lớn, tên lửa chống hạm Harpoon phiên bản đất liền và thủy lôi, để ngăn chặn các cuộc đổ bộ, vẫn chưa được trình lên lưỡng viện Mỹ, nhưng các nguồn tin nói họ dự kiến sẽ sớm diễn ra.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Về mặt chính sách, Mỹ không xác nhận hoặc bình luận về việc bán hoặc chuyển giao thiết bị, khí tài quốc phòng được đề xuất cho đến khi chúng được thông báo chính thức cho quốc hội”.
“Trung Quốc sẽ đưa ra phản ứng hợp pháp và cần thiết tùy theo tình hình diễn biến như thế nào”, ông Triệu nói với các phóng viên ở Bắc Kinh mà không giải thích thêm.
Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ có quyền xem xét và ngăn chặn việc bán vũ khí theo quy trình xem xét không chính thức trước khi Bộ Ngoại giao Mỹ gửi thông báo chính thức đến cơ quan lập pháp.
Các nhà lập pháp, những người thường cảnh giác với những gì họ cho là sự hung hăng của Trung Quốc, đã không phản đối việc bán vũ khí cho Đài Loan.
Văn phòng đại diện của Đài Loan tại Washington cho biết họ không có bình luận gì. Cơ quan quân sự Đài Loan từ chối bình luận.
Người phát ngôn cơ quan ngoại giao Đài Loan Joanne Ou nói chính quyền hòn đảo này chưa được thông báo chính thức về bất kỳ thương vụ bán vũ khí mới nào.