Theo các trợ lý, điểm khởi đầu của Joe Biden là sẽ không lặp lại sai lầm của Tổng thống Donald Trump khi tung các đòn thuế quan đối với hàng hóa châu Âu và Canada.
Tham vấn đồng minh, tìm kiếm sức mạnh tập thể
Ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden, nếu đắc cử, sẽ ngay lập tức tham vấn với các đồng minh chính của Mỹ trước khi quyết định tương lai cuộc chiến thuế quan của Mỹ đối với Trung Quốc, nhằm tìm kiếm “sức mạnh tập thể” để củng cố lực lượng đối phó với Bắc Kinh. Đây là tuyên bố mà các cố vấn hàng đầu của ông Biden đưa ra trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với Reuters 6 ngày trước cuộc bầu cử, các trợ lý của ông Biden nói rằng điểm khởi đầu của ông Biden là sẽ không lặp lại sai lầm của Tổng thống Donald Trump khi tung các đòn thuế quan đối với hàng hóa châu Âu và Canada như một phần trong chính sách “Nước Mỹ trước tiên”, khiến các đối tác chủ chốt của Mỹ phản đối.
“Thất bại của chính quyền Trump là đã ‘đơn thương độc mã’. Và chính điều đó tạo cho Trung Quốc một lối thoát”, Jeffrey Prescott, cựu quan chức chính sách đối ngoại cấp cao trong chính quyền Tổng thống Obama nói.
Tuy nhiên, các cố vấn không nói rằng liệu ứng viên tổng thống đảng Dân chủ, nếu đắc cử, có sẵn sàng hướng tới việc dỡ bỏ các đòn thuế quan trên diện rộng đối với Trung Quốc mà ông Trump đã sử dụng trong cuộc chiến tranh thương mại giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới hay không.
“Ông ấy sẽ không vội vàng đưa ra quan điểm khi chưa nhìn nhận chính xác điều mà chúng tôi được thừa hưởng. Tuy nhiên, tham vấn với các đồng minh sẽ là trọng tâm”, ông Prescott nói.
Xung đột thương mại gay gắt chỉ là một trong những nguyên nhân gây căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc – mối quan hệ vốn đã xuống mức thấp nhất trong hàng chục năm qua, liên quan tới nhiều vấn đề, trong đó có đại dịch Covid-19, vấn đề Hong Kong, đánh cắp tài sản trí tuệ, vấn đề Đài Loan và Biển Đông.
Liệu có giảm thuế cho Trung Quốc?
Trung Quốc cũng là một trọng tâm chính sách đối ngoại trong chiến dịch tranh cử tổng thống 2020. Trong các cuộc vận động chính trị, Tổng thống Trump thường tuyên bố rằng ông Biden sẽ có cách tiếp cận “mềm” hơn với Trung Quốc.
Ông Biden phản bác lại và nói rằng ông sẽ cứng rắn với Trung Quốc hơn cả ông Trump và không sợ phải dùng tới các rào cản thương mại – nhưng chỉ trong trường hợp cần thiết. Ví dụ, ông Biden đã nói với liên đoàn công nhân ngành thép hồi tháng 5/2020 rằng thuế thép và nhôm sẽ vẫn được duy trì cho đến khi có được một giải pháp toàn cầu nhằm hạn chế tình trạng sản xuất dư thừa – chủ yếu là ở Trung Quốc.
Ông Trump và các trợ lý nhiều lần tuyên bố, chính Trung Quốc đang phải trả thuế cho Mỹ nhưng lại không đưa ra các bằng chứng. Tổng thống đương nhiệm của Mỹ cũng nói rằng thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 ký với Trung Quốc hồi tháng 1/2020 là một bước tiến quan trọng, nhưng các chuyên gia lại cho rằng, tổng lượng hàng hóa Trung Quốc mua của Mỹ thấp hơn nhiều so với các mục tiêu đề ra trong năm đầu tiên của thỏa thuận.
Theo dữ liệu của Cơ quan hải quan Mỹ, một loạt các đòn thuế quan mà chính quyền Trump áp đặt đối với 370 triệu USD hàng hóa Trung Quốc trong năm 2018 và 2019 đã khiến các nhà nhập khẩu Mỹ thiệt hại hơn 60 triệu USD.
Tuy nhiên do tính nhạy cảm chính trị của việc nới lỏng sức ép đối với Trung Quốc, các câu hỏi về triển vọng ông Biden sẽ nhanh chóng hành động nhằm giảm thuế nếu ông đắc cử vẫn còn bỏ ngỏ.
Các cố vấn của ông Biden tuyên bố rằng, ông trước tiên sẽ muốn bàn bạc với các đồng minh của Mỹ thay vì đơn phương hành động trong cuộc chiến thương mại như cách mà ông Trump đã làm.
“Các bạn có thể bắt đầu bằng việc không áp thuế đối với châu Âu và Canada, mà thay vào đó là làm việc với họ về các vấn đề thương mại”, ông Brian McKeon, cựu cố vấn Nhà Trắng và Lầu Năm Góc dưới thời chính quyền Obama nói.
Việc tham vấn các đồng minh ngay lập tức là cần thiết “để xác định các lĩnh vực mà chúng ta có thể đem lại sức mạnh tập thể đối phó với Trung Quốc. Tuy nhiên họ đã bị Tổng thống Trump xa lánh và điều đó khiến cho sức mạnh của chúng ta thậm chí còn bị suy yếu đi trong cuộc chiến với Trung Quốc”, ông Prescott nói.