Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 12/11, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã gây bão khi tuyên bố rằng Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc và cam kết của Mỹ đối với Đài Loan là sự đồng thuận của cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã gây bất ngờ khi tuyên bố Đài Loan
không phải là một phần của Trung Quốc và đây là sự đồng thuận giữa hai đảng
Trang tin Hoa ngữ Đa Chiều (Dwnews) ngày 13/11 cho rằng, với phát biểu này, ông Mike Pompeo đã đặt Tổng thống sơ cử Joe Biden đối mặt với thách thức trong việc hoạch định chính sách Trung Quốc của riêng mình.
Đa Chiều dẫn nguồn Hãng thông tấn Trung ương Đài Loan CNA và Đài phát thanh Quốc tế Pháp RFI cho biết, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Hugh Hewitt, người dẫn chương trình phát thanh The Hugh Hewitt Show vào ngày 12/11, đã nói “Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc”.
Trong một câu hỏi, người dẫn chương trình nói, trong nhiệm kỳ Giám đốc Cục Tình báo Trung ương (CIA) trước đây và nhiệm kỳ Ngoại trưởng hiện tại, ông Pompeo đã tuyên bố Mỹ có cam kết rõ ràng với Đài Loan; liệu có phải ông cho rằng Bắc Kinh cần phải ý thức được sự cam kết của Mỹ với Đài Loan là không mang tính đảng phái hay không?
Ông Mike Pompeo trả lời rằng, khi nói về vấn đề này, sử dụng từ ngữ chính xác là điều rất quan trọng: “Taiwan has not been a part of China” (Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc). Chính quyền của cựu Tổng thống Ronald Reagan khi thực hiện các công việc để hoạch định chính sách Đài Loan cũng đã nhìn nhận (recognize) vấn đề này. Mỹ đã kiên trì tuân thủ chính sách này trong 35 năm, và điều này áp dụng trong chính phủ của cả hai đảng khi nắm quyền”.
Trước đây, Trung Quốc đã nhiều lần yêu cầu Mỹ tuân thủ nguyên tắc “một Trung Quốc” trong vấn đề Đài Loan.
Ông Mike Pompeo nói: “Quả thực tôi nghĩ điều này (cam kết của Mỹ với Đài Loan) là một chính sách liên đảng. Tôi cho rằng ý nghĩa cốt lõi của sự hiểu biết này là Đài Loan là một điển hình dân chủ và Trung Quốc phải thực hiện cam kết của họ với người dân Đài Loan. Đó là điều mà cả hai đảng Hoa Kỳ đều đồng tình”.
Ông Pompeo chỉ ra rằng chừng nào Trung Quốc và Đài Loan vẫn chưa thể tìm ra giải pháp, ông hy vọng tình hình này (sự đồng thuận liên đảng) vẫn sẽ tiếp tục.
Ông Pompeo nhấn mạnh, Mỹ cần phải thực hiện các cam kết của mình với Đài Loan; Mỹ có hàng loạt nghĩa vụ với Đài Loan. Ông nói: “Các bạn thấy chúng tôi tuyên bố bán vũ khí để giúp Đài Loan tăng cường phòng vệ. Đó chính là thực hiện những cam kết đối với nhân dân Đài Loan”.
Đa Chiều cũng dẫn nguồn hãng tin Bloomberg ngày 12/11 đưa tin rằng sự ủng hộ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với vấn đề Đài Loan và Hồng Kông đã đặt ra một thử thách đối với Tổng thống sơ cử Joe Biden, người đang đối mặt với thách thức trong việc hoạch định chính sách Trung Quốc của riêng mình.
Sau khi 4 nhà dân chủ ở Hồng Kông bị loại khỏi nghị viện và 16 nghị sĩ dân chủ khác từ chức tập thể, ông Biden sẽ phải đối mặt với áp lực lớn hơn về vấn đề Hồng Kông.
Vào cuối năm 2016, sau khi Donald Trump đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ, ông đã nhận cuộc gọi chưa từng có từ ngì lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, hành động này đã phá vỡ các thỏa thuận ngoại giao Trung-Mỹ trong mấy thập kỷ và gây ra làn sóng phản kháng giận dữ ở Trung Quốc đại lục.
Đa Chiều cho rằng, giờ đây, những người chỉ trích Bắc Kinh ở Washington cũng đang chờ đợi Tổng thống sơ cử Joe Biden sẽ thể hiện sự ủng hộ tương tự đối với Đài Loan.
Đáp lại phát biểu của ông Mike Pompeo, phía Trung Quốc đã lên tiếng phê phán ông Mike Pompeo “xuất phát từ lợi ích chính trị riêng tư đã bất chấp lợi ích căn bản của nhân dân Trung Quốc. đổi trắng thay đen, bịa đặt dối trá”.
Theo trang tin Hồng Kông Dongfang chiều ngày 13/11, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tổ chức một cuộc họp báo thường kỳ vào chiều thứ Sáu (ngày 13/11). Tại đây, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Uông Văn Bân đã trả lời rằng mục đích của ông Mike Pompeo là đánh lừa dư luận, làm nhiễu loạn khả năng nghe nhìn, tiếp tục phá hoại thêm mối quan hệ Trung – Mỹ và làm tổn hại đến hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.
Ông Uông Văn Bân nhấn mạnh: “Trung Quốc cảnh cáo, bất kỳ hành động nào gây tổn hại đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc đều sẽ bị Trung Quốc kiên quyết đánh trả và cũng không thể ngăn cản được trào lưu lịch sử thống nhất Trung Quốc”.
Về phía Đài Loan, ông Trương Đôn Hàm, Người phát ngôn Văn phòng bà Thái Anh Văn cũng ra tuyên bố về ý kiến của ông, nhưng cho rằng: “Phát biểu của ông Mike Pompeo là một sự thật không thể bác bỏ” và cho rằng “hai bên eo biển nên cùng nhau duy trì hiện trạng hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan dựa trên nguyên tắc có đi có lại đối đẳng và tôn trọng nhau”. Ông nói: “Đài Loan sẽ tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ quốc tế của mình để góp phần vào sự hòa bình, ổn định, thịnh vượng và phát triển của eo biển Đài Loan và khu vực”.