Trong những ngày Tết nguyên đán Tân Sửu, Trung Quốc vẫn liên tiếp có những hành động gây căng thẳng trên Biển Đông. Hành động ngang nhiên thách thức dư luận quốc tế là, nước này đã cho hàng chục tàu khảo sát hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của một số nước Đông Nam Á ven bờ Biển Đông.
Hôm 14/1/2021, ông Wisnu Pramandita, Trưởng Cơ quan an ninh hàng hải Malaysia, thông tin: Tàu tuần tra Indonesia KN Pulau Nipah 321 đã ngăn chặn tàu khảo sát Trung Quốc Hướng Dương Hồng 03 vào buổi tối hôm trước. Tàu khảo sát này đã đi qua vùng biển Indonesia ở eo biển Sunda mà không mở hệ thống nhận diện tự động (AIS). Hệ thống AIS giúp theo dõi cung cấp thông tin về vị trí khi tàu di chuyển.
Nửa tháng sau, hôm 31/1, tờ Nikkei Asia của Nhật Bản cảnh báo: Nhiều tàu khảo sát của Trung Quốc vẫn ngang nhiên đi vào vùng EEZ của một số nước Đông Nam Á ven bờ Biển Đông. Tờ báo đưa ra cảnh báo này sau khi phân tích dữ liệu AIS của 32 tàu khảo sát Trung Quốc vi phạm luật pháp quốc tế trên biển.
Về các hoạt động khảo sát tại EEZ của nước khác, theo Công ước Liên Hiệp Quốc về luật Biển, phải được nước đó đồng ý. Luật là thế, nhưng từ lâu Bắc Kinh đã phớt lờ. Qua kết quả phân tích thấy rằng, 17 tàu khảo sát của Trung Quốc hoạt động trong EEZ của nước khác, hoặc ở vùng biển chưa phân định, có tới hơn 10 tàu có các hoạt động đáng ngờ. Có nghĩa là, “khảo sát” chỉ là cái cớ mà thôi! Trung Quốc tuyên bố đó là các tàu nghiên cứu về sinh vật biển, khảo sát cho mục đích nghiên cứu sinh học, nhưng thực chất, đó là những con tàu “khảo sát” cho mục đích an ninh, quốc phòng.
Tư lệnh hải quân Philippines Giovanni Bacordo từng khẳng định, hai tàu khảo sát của Trung Quốc hoạt động gần bãi Cỏ Rong ở Biển Đông khoảng một tuần. Vị Tư lệnh đã kêu gọi chính quyền Manila gửi công hàm ngoại giao phản đối Bắc Kinh về sự vi phạm trắng trợn này. Được biết trong năm 2019, có ít nhất 15 tàu khảo sát Trung Quốc bị phát hiện lảng vảng ở những khu vực thuộc vùng biển Philippines. Năm 2020, số tàu khảo sát càng nhiều thêm.
Tháng 4/2020, tàu Hải Dương địa chất 8 của Trung Quốc đi vào khu vực EEZ của Malaysia ở Biển Đông. Con “ngóao ộp” này hoạt động gần tàu khoan thăm dò đáy biển West Capella do công ty dầu khí Petronas của Malaysia vận hành. Chính là con tàu này dưới sự hộ tống của nhiều tàu hải cảnh Trung Quốc đã xâm phạm khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam.
Không chỉ cho tàu khảo sát lượn lờ ở Biển Đông, tàu khảo sát Trung Quốc cũng thường xuyên đi vào biển Hoa Đông, đặc biệt là khu vực quần đảo Senkaku. (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư). Tokyo đã gửi công hàm phản đối Bắc Kinh. Công hàm nêu rõ sai phạm của Trung Quốc, rằng tàu khảo sát Đại Dương Hào đã uy hiếp, tháo dỡ thiết bị quan sát trong EEZ của Nhật Bản. Phía Nhật Bản khẳng định, nếu Trung Quốc không từ bỏ những hành động ăn cướp nêu trên, họ sẽ xem xét, thực hiện biện pháp ứng phó mạnh.
Các quan chức quốc phòng Trung Quốc cũng nói úp mở rằng, việc phát triển công nghệ biển và việc thực hiện nghiên cứu khoa học biển (MSR) là “phương tiện bảo vệ chủ quyền cũng như tạo ra bầu không khí quyền lực biển”.
“Bầu không khí quyền lực biển” là thứ không khí gì vậy? Đúng là giọng lưỡi của kẻ ăn cướp có lý sự. Sẽ chẳng có thứ quyền lực nào hết đối với những kẻ giang hồ, lưu manh, luôn thò tay vào túi người khác, trong khi miệng lưỡi lòe bịp thiên hạ bằng đủ thứ khái niệm mĩ miều. Khi chưa thể một lúc nuốt trọn Biển Đông thì Trung Quốc cứ giở trò “câu giờ” thế đã. Còn họ “câu” kiểu gì thì các nhà phân tích đã nhiều lần đề cập đến.