Tờ Nikkei Asia vừa đưa tin trong cuộc hội đàm sắp tới đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga sẽ đưa ra kế hoạch thay thế sáng kiến “Một vành đai – Một con đường” mà Trung Quốc đang theo đuổi.
Thủ tướng Suga và Tổng thống Biden vừa qua đã tham dự Hội nghị thượng đỉnh “Bộ tứ kim cương”
Dự kiến, Thủ tướng Suga sẽ công du đến Mỹ và gặp Tổng thống Biden tại Nhà Trắng vào ngày 16.4 tới đây. Tại cuộc gặp, 2 đồng minh có thể thảo luận mở rộng hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng tại các nước trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (Indo-Pacific). Nổi bật trong số đó là các kế hoạch về phát triển năng lượng sạch và thành phố thông minh với công nghệ 5G.
Mỹ và Nhật hướng đến thiết lập một khuôn khổ để thực hiện đầu tư hiệu quả, đáp ứng các tiêu chuẩn cần thiết về công nghệ nhằm hình thành một mạng lưới hạ tầng chất lượng cao, phục vụ sự phát triển chung của khu vực.
Theo Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), châu Á đang cần khoảng 26.000 tỉ USD từ năm 2016 – 2030 để phát triển hạ tầng. Điển hình như các đảo quốc ở Thái Bình Dương cần được bổ sung hệ thống cáp ngầm dưới biển để giải quyết các khó khăn về hệ thống thông tin liên lạc.
Từ thực tế ở khu vực, Trung Quốc đã tận dụng việc xây dựng hệ thống hạ tầng chi phí thấp nhằm mở rộng sáng kiến “Một vành đai – Một con đường”, tạo ảnh hưởng lên nhiều quốc gia.
Giữa lúc tình hình dịch bệnh Covid-19 lan rộng, nhiều nước đã tìm đến Ngân hàng Đầu tư hạ tầng châu Á, vốn do Trung Quốc cầm trịch, để có nguồn vốn tái thiết nền kinh tế.
Tuy nhiên, một số chỉ trích cho rằng Bắc Kinh đã lợi dụng điều này để thực thi “ngoại giao bẫy nợ” nhằm gây áp lực ngoại giao và ràng buộc các nước vay vốn. Đó là chưa kể việc Bắc Kinh tiếp nhận xây dựng hạ tầng cũng bị đặt ra rủi ro về nguy cơ an ninh và môi trường do công nghệ Trung Quốc gây ra.
Phát biểu hồi tuần trước, Tổng thống Biden đã công bố gói phát triển hạ tầng trị giá 2.000 tỉ USD nhằm “thúc đẩy lợi thế sáng tạo của Mỹ” trong cuộc cạnh tranh toàn cầu, mà đối thủ ở đây chính là Trung Quốc. Trong đó, Washington sẽ tăng cường phát triển công nghệ 5G – lĩnh vực đang có sự cạnh tranh mạnh mẽ của Bắc Kinh.
Trong một diễn biến khác, tuần trước, Thủ tướng Suga đã đích thân đi gặp người tiền nhiệm Shinzo Abe. Một trong những nội dung quan trọng của cuộc gặp là để đương kim Thủ tướng Nhật muốn nhận được những lời khuyên từ người tiền nhiệm về chính sách ngoại giao ngay trước thềm chuyến công du đến Mỹ.
Năm 2016, Thủ tướng Nhật Bản khi đó là ông Shinzo Abe đã công bố sáng kiến “Quan hệ đối tác mở rộng về cơ sở hạ tầng chất lượng” với kế hoạch chi ra 200 tỉ USD hỗ trợ các nước trong khu vực để xây dựng các cơ sở hạ tầng chất lượng cao.