Tiến sĩ Trình Hiểu Nông, học giả về chính trị và kinh tế Trung Quốc có trụ sở tại New Jersey, đã đưa ra nhận xét riêng của mình về triển vọng mối quan hệ Mỹ – Trung hiện nay.
Theo Tiến sĩ Trình, từ nửa sau nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Trump đến nay, quan hệ Mỹ – Trung ngày càng xấu đi. Vậy tình hình quan hệ hai bên hiện nay như thế nào? Họ là bạn hay thù? Có vẻ như rất khó để đánh giá cách tiếp cận của chính quyền Biden đối với Trung Quốc. Với tình hình hiện tại, một cuộc xung đột quân sự có thể là không thể tránh khỏi, khi một cuộc chiến tranh lạnh mới giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã bắt đầu. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã xây dựng quân đội và công khai đe dọa Hoa Kỳ. Chính quyền Biden phản ứng như thế nào trước các thủ đoạn gây hấn của Bắc Kinh?
Tại sao phải bám lấy một kẻ thù địch?
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) là một chế độ độc tài toàn trị. Kể từ khi thành lập, Đảng này đã tiếp tục đàn áp và bức hại người dân vô tội của mình như các học viên Pháp Luân Công, người Duy Ngô Nhĩ và người Tây Tạng. Bất chấp những vi phạm nhân quyền tồi tệ của chế độ, những chính khách phương Tây ủng hộ ĐCSTQ đã tiếp tục ủng hộ ĐCSTQ trong nhiều thập kỷ. Ngay cả cựu Tổng thống George HW Bush cũng làm ngơ trước cuộc đàn áp tàn bạo các sinh viên ủng hộ dân chủ ở Quảng trường Thiên An Môn vào năm 1989.
Cựu Tổng thống Richard Nixon đã coi Trung Quốc như một đồng minh trong Chiến tranh Lạnh giữa Mỹ và Liên Xô, và các tổng thống Mỹ khác cũng đã làm như vậy để đạt được các thỏa thuận thương mại béo bở. Vì vậy, liệu ngoại giao và thương mại có thể biện minh cho chính sách xoa dịu của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc?
Hai mươi năm trước, Hoa Kỳ đã mở đầu cho việc Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới. Nhưng căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ trong các cuộc đàm phán thương mại dưới thời Tổng thống Donald Trump – chính quyền của ông đã lên án Bắc Kinh vì tội ăn cắp tài sản trí tuệ của Mỹ và đe dọa an ninh của Hoa Kỳ.
Việc ĐCSTQ đánh cắp toàn diện công nghệ và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đã diễn ra trong nhiều năm, khiến Hoa Kỳ bị thiệt hại hàng năm 500 tỷ đô-la Mỹ . ĐCSTQ muốn tận dụng vị thế của Trung Quốc là “công xưởng của thế giới” nhằm chiếm lĩnh hoàn toàn thị trường Hoa Kỳ và huy động số tiền khổng lồ để mở rộng ảnh hưởng kinh tế và quân sự trên khắp thế giới, từ đó đe dọa đến an ninh quốc gia của Hoa Kỳ. Ngay cả khi là một quốc gia mạnh, Hoa Kỳ sẽ không thể duy trì và chịu đựng sự bao vây và đàn áp kinh tế này.
Mục tiêu của ĐCSTQ: Đánh bại Mỹ
Nỗ lực của các chế độ độc tài nhằm làm suy yếu và thậm chí làm lung lay các cường quốc dân chủ phương Tây chưa bao giờ dừng lại.
Trong quá khứ, ĐCSTQ đã chiến đấu với quân đội Hoa Kỳ ở Bắc Triều Tiên và Việt Nam. Và bây giờ, một cuộc chiến tranh lạnh đã bùng lên giữa ĐCSTQ và Hoa Kỳ. Dù là bạn hay thù, mục tiêu chính của ĐCSTQ là đánh bại Mỹ.
Mối đe dọa hạt nhân của ĐCSTQ
Mối đe dọa quân sự của ĐCSTQ đối với Hoa Kỳ hiện là một thực tế không thể tránh khỏi.
Hai nước đang tham gia vào một cuộc chiến không công bố, trong đó cả hai bên đều ở trong tình trạng đe dọa hạt nhân lẫn nhau. Đặc điểm cơ bản của nó là hai bên tiếp tục mở rộng vũ khí trang bị và chuẩn bị cho chiến tranh.
Sau khi Trung Quốc phóng vệ tinh Bắc Đẩu vào ngày 23/6 năm ngoái, hãng truyền thông Đức DW News đã đăng một bài báo vào ngày 26/6, quảng cáo về sức mạnh quân sự của Trung Quốc: “Bắc Đẩu tác động đến cảnh quan hàng hải toàn cầu, sức mạnh quân sự của Trung Quốc tăng lên rất nhiều”. Nó tuyên bố rằng “việc hoàn thành hệ thống Bắc Đẩu cũng có nghĩa là khả năng quân sự của Trung Quốc đã được cải thiện đáng kể. Bắc Đẩu có thể giúp thực hiện các cuộc tấn công chính xác hơn vào các mục tiêu trên toàn cầu”. Rõ ràng, bài báo đang nói về mối đe dọa hạt nhân nhằm vào Hoa Kỳ.
Hơn nữa, cơ quan ngôn luận của Bắc Kinh gần đây kêu gọi trang bị thêm vũ khí hạt nhân cho quân đội Trung Quốc để đe dọa Hoa Kỳ. Vào ngày 23/4, chính quyền Trung Quốc đã cho ra mắt hai tàu chiến mới và một tàu ngầm tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân tại căn cứ hải quân chiến lược của họ ở Tam Á, đảo Hải Nam. Truyền thông Trung Quốc thông báo rằng SLBM của Trung Quốc có thể tấn công bất cứ nơi nào trên lãnh thổ Hoa Kỳ từ Biển Đông.
Chính quyền Biden nhìn nhận mối đe dọa hạt nhân của Bắc Kinh như thế nào?
Ngoại trưởng Antony Blinken bác bỏ thông tin cho rằng Hoa Kỳ và Trung Quốc đang chiến tranh lạnh với lý do quan hệ Trung-Mỹ “phức tạp”, theo báo cáo ngày 5/5 của Financial Times. Tuyên bố của ông Blinken ngụ ý rằng Hoa Kỳ không muốn khơi mào chiến tranh lạnh. Nhưng điều này sẽ không ngăn cản ĐCSTQ bắt đầu.
Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với chương trình 60 Minutes của CBS vào ngày 2/5, ông Blinken nói, “Nhưng tôi muốn nói thật rõ ràng về một điều gì đó. Và điều này là quan trọng. Mục đích của chúng tôi không phải là kiềm chế Trung Quốc, kìm hãm, kìm hãm Trung Quốc. Đó là để duy trì trật tự dựa trên luật lệ mà Trung Quốc đang đặt ra một thách thức”. Ông mô tả mối quan hệ Mỹ-Trung là “Có những phức tạp thực sự, cho dù đó là đối thủ, cho dù đó là cạnh tranh, cho dù đó là hợp tác”.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Blinken chỉ ra rằng chính sách của chính quyền Biden đối với Trung Quốc có ba yếu tố: đối đầu, cạnh tranh và hợp tác. Ông Blinken trước đây đã tuyên bố rằng chính sách của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc sẽ là “cạnh tranh khi cần, hợp tác khi có thể, và đối thủ khi cần”.