SCMP – Trung Quốc đang xúc tiến mạnh kế hoạch hiện đại hóa quân đội vào năm 2027, vào dịp kỷ niệm 100 năm thành lập, khi căng thẳng với Mỹ tăng cao.
Một chỉ huy cấp cao của Mỹ đã gọi Trung Quốc là “mối đe dọa tăng tốc trong thập niên tới” và Washington thì đang tăng cường hỗ trợ Đài Loan khi hòn đảo này phải đối mặt với áp lực chính trị và quân sự ngày càng tăng từ Bắc Kinh. Trong khi đó, các nhà phân tích cảnh báo rằng Biển Đông có thể là điểm khởi đầu cho một cuộc xung đột quân sự giữa hai bên.
Liệu quân đội Hoa Kỳ hay Trung Quốc mạnh hơn trong các lĩnh vực như tổng nhân lực, chi tiêu quân sự và khả năng trên bộ, trên biển và trên không?
Chi tiêu quân sự: Hoa Kỳ
Cho đến nay, Mỹ là nước chi nhiều tiền nhất thế giới, với ngân sách ước tính 778 tỷ USD vào năm ngoái, chiếm 39% tổng chi tiêu quân sự toàn cầu, theo dữ liệu do Viện Nghiên cứu Hòa Bình Quốc tế Stockholm công bố.
Trung Quốc đứng ở vị trí thứ hai với mức chi ước tính 252 tỷ USD.
Tuy nhiên, các nhà phân tích Mỹ cảnh báo rằng Washington phải theo kịp Bắc Kinh về chi tiêu quân sự, sau khi Trung Quốc tuyên bố tăng 6,8% kinh phí quốc phòng năm nay sau hơn hai thập kỷ tăng đều đặn.
Tổng nhân lực: Trung Quốc
Cho đến nay, Trung Quốc có quân đội lớn nhất thế giới, với 2 triệu quân nhân hoạt động vào năm 2019, theo sách trắng quốc phòng mới nhất.
Yêu cầu ngân sách của Lầu Năm Góc cho năm tài chính tiếp theo cho biết có khoảng 1,35 triệu quân nhân Mỹ đang hoạt động và 800.000 quân dự bị.
Tuy nhiên, công nghệ và thiết bị quan trọng hơn trọng lượng quân số trong chiến tranh hiện đại và cả hai quốc gia đang giảm bớt sự chú trọng vào nhân lực.
Chủ tịch Tập Cận Bình đã cam kết vào năm 2015 sẽ cắt giảm 300.000 quân của quân đội Trung Quốc, trong khi kế hoạch ngân sách của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho năm tài chính sắp tới cũng bao gồm việc cắt giảm khoảng 5.400 quân cho quân đội Mỹ.
Lực lượng mặt đất: Hoa Kỳ
Lục quân trên bộ của quân đội Trung Quốc là lực lượng lớn nhất thế giới với 915.000 quân tại ngũ, gần gấp đôi so với con số 486,000 quân nhân của Mỹ, theo Báo cáo Sức mạnh Quân sự Trung Quốc năm 2020 của Lầu Năm Góc.
Tuy nhiên, lực lượng mặt đất của quân đội Trung Quốc đang sử dụng các thiết bị lỗi thời hoặc không thể trang bị vũ khí hiện đại một cách hiệu quả nếu không được trang bị hoặc huấn luyện tốt hơn, theo báo cáo.
Trung Quốc đã và đang tiếp nhận và sử dụng các loại vũ khí tự động nhẹ hơn và mạnh hơn cho các lực lượng mặt đất của mình, chuyển phần lớn gánh nặng hoạt động từ công việc vật lý sang công nghệ kỹ thuật số, nhưng các chuyên gia quân sự cho rằng việc đào tạo vẫn chưa theo kịp.
Về phía Hoa Kỳ, nước này sở hữu 6.333 xe tăng, có lượng tăng thiết giáp lớn thứ hai trên thế giới sau Nga, trong khi Trung Quốc đứng thứ ba với 5.800 xe tăng, theo Forbes.
Sức mạnh không quân: Hoa Kỳ
Mỹ duy trì lợi thế của mình với hơn 13.000 máy bay quân sự, 5.163 trong số đó được vận hành bởi Không quân Hoa Kỳ. Lực lượng của họ bao gồm F-35 Lightning và F-22 Raptor trong số những máy bay chiến đấu tiên tiến nhất trên thế giới, theo Báo cáo Lực lượng Không quân Thế giới năm 2021 do Flight Global công bố.
Trong khi đó, lực lượng hàng không của Trung Quốc – bao gồm Lực lượng không quân quân đội và lực lượng không quân hải quân – là lực lượng lớn thứ ba trên thế giới với hơn 2.500 máy bay, trong đó có khoảng 2.000 máy bay chiến đấu, theo
Báo cáo Sức mạnh Quân sự Trung Quốc năm 2020.
Máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến nhất của Trung Quốc là J-20 do Trung Quốc phát triển độc lập, được thiết kế để cạnh tranh với F-22 của Mỹ, nhưng F-20 bị hạn chế tốc độ và khả năng chiến đấu bởi kỹ thuật mà nó được áp dụng.
Mỹ và Trung Quốc cũng đang nghiên cứu chế tạo máy bay ném bom mới, trong đó Trung Quốc đang phát triển máy bay ném bom chiến lược Xian-20.
Mỹ đã công bố những hình ảnh và thông tin chi tiết mới về máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider thế hệ tiếp theo của họ vào hôm thứ Sáu tuần trước.
Lực lượng hải quân: Hoa Kỳ
Trung Quốc hiện có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, với khoảng 360 tàu so với hạm đội của Mỹ là 297 tài, theo báo cáo của Quốc hội Mỹ. Nhưng lợi thế về quân số của Trung Quốc là do các tàu nhỏ hơn. Còn nói về các tàu chiến lớn hơn, Hoa Kỳ có lợi thế về số lượng, công nghệ và kinh nghiệm.
Mỹ có 11 hàng không mẫu hạm chạy bằng năng lượng hạt nhân, có thể di chuyển trên khoảng cách lớn hơn so với những chiếc được cung cấp năng lượng thông thường. Mỗi tàu sân bay của Mỹ có thể chứa 60 máy bay trở lên. Trung Quốc chỉ có 2 tàu sân bay Liêu Ninh và Sơn Đông, cả hai đều dựa trên tàu sân bay lớp Kuznetsov do Liên Xô thiết kế vào những năm 1980, chở được từ 24 đến 36 máy bay chiến đấu J-15.
Đầu đạn hạt nhân: Hoa Kỳ
Mỹ có kho vũ khí hạt nhân lớn thứ hai trên thế giới sau Nga, tiếp theo là Pháp ở vị trí thứ ba và Trung Quốc đứng thứ tư toàn cầu, theo trang web World Population Review có trụ sở ở Hoa Kỳ.
Trung Quốc không tiết lộ họ có bao nhiêu đầu đạn, nhưng báo cáo gần đây của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ về quân đội Trung Quốc cho biết kho dự trữ đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc “hiện ước tính ở mức thâp nhất khoảng 200 đầu đạn”, trong khi Viện Nghiên cứu Hòa Bình Quốc tế Stockholm ước tính Trung Quốc đang sở hữu 350 trong năm nay.
Một nguồn tin thân cận với quân đội Trung Quốc nói với SCMP vào tháng Một rằng kho dự trữ đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc đã tăng lên 1.000 trong những năm gần đây, nhưng chưa đến 100 trong số đó đã hoạt động.
Tất cả những ước tính này đều nhạt nhòa so với tổng số đầu đạn hạt nhân của Mỹ là 5.800, trong đó có 3.000 đầu đạn sẵn sàng để triển khai.
Trung Quốc có thể có cơ hội thu hẹp khoảng cách hạt nhân sau khi Hoa Kỳ và Nga đồng ý gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới đến năm 2026. Hiệp ước này hạn chế cả Washington và Moscow không được triển khai quá 1.550 đầu đạn chiến lược mỗi bên.
Tên lửa: Trung Quốc
Trong khi Mỹ có nhiều đầu đạn hạt nhân hơn, Trung Quốc có một thế độc quyền ảo trong một lĩnh vực: tên lửa đạn đạo trên mặt đất có thể thực hiện cả các cuộc tấn công hạt nhân và thông thường.
Mỹ bị cấm triển khai tên lửa hành trình và đạn đạo tầm trung trên mặt đất theo Hiệp ước Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) năm 1987 với Liên Xô, hiệp ước mà Mỹ đã rút khỏi vào tháng 8 năm 2019.
Hai tuần sau khi rút khỏi hiệp ước, Mỹ đã tung ra một biến thể phóng trên mặt đất của tên lửa hành trình phóng từ biển, theo sau đó 4 tháng là tên lửa đạn đạo tầm trung đầu tiên của Mỹ (IRBM) kể từ những năm 1980. Nhưng Trung Quốc vẫn chiếm ưu thế hơn về loại tên lửa này cho tới hiện nay.
IRBM duy nhất của Trung Quốc là Dong Feng 26, được đặt biệt danh là “sát thủ Guam” vì nó được cho là có khả năng tiến hành các cuộc không kích thông thường nhằm vào các căn cứ quan trọng của Không quân Hoa Kỳ trên đảo này, theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS).
Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược quốc tế (IISS), số lượng bệ phóng IRBM trong kho vũ khí của Trung Quốc đã tăng từ 0 vào năm 2015 lên 72 trong năm 2020.