Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã duyệt thương vụ bán vũ khí đầu tiên cho Đài Loan ước tính trị giá 750 triệu USD. Thương vụ vẫn cần được Quốc hội Mỹ xem xét.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 4/8 đã thông báo cho quốc hội về kế hoạch bán cho đảo Đài Loan 40 tổ hợp pháo tự hành M109 cùng một số vũ khí dẫn đường chính xác. Ngoài ra, thương vụ cũng bao gồm các thiết bị hậu cần, phụ trợ như 20 xe chở đạn M992A2, các thiết bị định vị GPS, súng phóng lựu…
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết: “Thương vụ đề xuất này phục vụ lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia của Mỹ bằng việc hỗ trợ các nỗ lực của bên mua nhằm hiện đại hóa quân đội và duy trì năng lực phòng thủ đáng tin cậy. Thương vụ đề xuất sẽ giúp tăng cường an ninh cho bên mua và hỗ trợ duy trì ổn định chính trị, cán cân quân sự và các vấn đề khác trong khu vực”.
Thương vụ đã được chính quyền Tổng thống Biden thông qua nhưng vẫn cần sự phê chuẩn của quốc hội, sau đó là quá trình đàm phán giữa Đài Loan và nhà thầu BAE System trước khi ký hợp đồng và ấn định thời gian bàn giao. Cụ thể, sau thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ, Quốc hội Mỹ sẽ có 30 ngày để xem xét và có thể phủ quyết thương vụ. Tuy nhiên, các thương vụ bán vũ khí cho Đài Loan thường nhận được sự ủng hộ của cả hai đảng.
Động thái trên của chính quyền ông Biden có thể sẽ khiến Trung Quốc “nóng mặt”. Tuần trước, trong chuyến công du châu Á, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết, Washington sẽ giúp Đài Loan nâng cao khả năng phòng vệ để ngăn chặn các mối đe dọa.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời và tuyên bố sẵn sàng sáp nhập bằng mọi giá, kể cả bằng vũ lực. Bắc Kinh coi đó là “lằn ranh đỏ” mà Washington không nên bước qua và phản đối mọi liên hệ cấp cao giữa Washington và Đài Loan.
Mỹ không có quan hệ chính thức với Đài Loan kể từ năm 1979, nhưng vẫn là đối tác thương mại và quân sự quan trọng của hòn đảo trong nhiều năm qua. Trung Quốc nhiều lần hối thúc Mỹ tuân thủ nguyên tắc “Một Trung Quốc”, dừng bán vũ khí cho Đài Loan, xử lý phù hợp và thận trọng các vấn đề liên quan tới hòn đảo này.
Năm ngoái, chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump đã phê chuẩn một thương vụ bán vũ khí cho Đài Loan, trong đó có 66 máy bay chiến đấu F-16 và 2,4 tỷ USD tên lửa chống hạm dành cho các hệ thống phòng thủ bờ biển.
Một thương vụ khác gồm 135 tên lửa hành trình đối đất AGM-84H và thiết bị đi kèm trị giá khoảng 1 tỷ USD, 11 hệ thống pháo phản lực tầm xa M142 HIMARS cùng trang thiết bị và hỗ trợ kỹ thuật, cũng như 6 cụm cảm biến MS-110 cho tiêm kích với trị giá lần lượt 436 và 367 triệu USD.
Kể từ năm 2010, Mỹ đã thông báo các thương vụ bán vũ khí trị giá hơn 23 tỷ USD cho Đài Loan.