Sau khi bà Thái Vân Anh, nhà lãnh đạo Đài Loan “vui vẻ nhận lời mời” của Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ tham dự “Diễn dàn dân chủ” vào tháng 12 tới tại Mỹ, Bắc Kinh đã nổi giận. Ngoài các tuyên bố mang tính đe nẹt, Quân đội Trung Quốc lập tức tổ chức tập trận.
Các cuộc tập trận tấn công gần Đài Loan diễn ra hôm 17/8. Nhiều tàu chiến và máy bay chiến đấu đã diễn tập ngoài khơi phía tây nam và đông nam của hòn đảo này. Một lãnh đạo Quân đội tiết lộ, đây là sự cảnh cáo trước “sự can thiệp từ bên ngoài” và “các hành động khiêu khích” của Mỹ.
Tin từ Bộ chỉ huy Chiến khu Đông Bộ của Quân đội Trung Quốc: Các tàu chiến, máy bay chống ngầm và máy bay chiến đấu đã áp sát Đài Loan để thực hiện “cuộc tấn công hỏa lực chung và các cuộc tập trận khác sử dụng thực binh”. Lực lượng không quân Trung Quốc đã tiến cuộc diễn tập “lấn lướt trên không” với các máy bay hiện đại J-16 xuất hiện. Quân độiTrung Quốc cũng tiến hành các hoạt động trinh sát điện tử và gây nhiễu điện tử thường xuyên.
Còn tin từ Bộ Quốc phòng Đài Loan cho hay máy bay Trung Quốc đã hoạt động trong khu vực giữa Đài Loan đại lục và quần đảo Pratas do Đài Loan kiểm soát ở phần phía trên của Biển Đông. 11 máy bay đã ngang nhiên tiến vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. Trong số đó có 2 máy bay ném bom H-6K có khả năng hạt nhân và 6 chiến đấu cơ J-16. Đài Loan cũng không dễ bị đe dọa, lập tức điều khiển máy bay phản lực tham chiến.
Trước diễn biến căng thẳng, Bộ quốc phòng Đài Loan tuyên bố mạnh mẽ: “Quân đội của quốc gia đã nắm bắt và đã đánh giá đầy đủ tình hình ở khu vực eo biển Đài Loan, cũng như các diễn biến liên quan trên biển và trên không, đồng thời chuẩn bị cho các phản ứng khác nhau”.
Vì sao Bắc Kinh chỉ đạo quân đội hăm dọa Đài Loan? Đây là một động thái cụ thể trong một chiến lược lớn nhằm thống nhất Đài Loan bằng vũ lực. Nhưng giọt nước tràn li chính là những quan hệ mật thiết gần đây giữa Đài Bắc và Washington. Bắc Kinh cho rằng: Mỹ và Đài Loan đã “liên tục thông đồng trong các hành động khiêu khích và gửi đi tín hiệu cực kỳ sai trái”. Điều đó đã “xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Trung Quốc, phá hoại nặng nề hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan”.
Vì cái lý do mập mờ này mà Trung Quốc tổ chức tập trận. Họ xem đây là “một hành động cần thiết” để bảo vệ chủ quyền quốc gia; là một “phản ứng nghiêm khắc đối với sự can thiệp và khiêu khích từ bên ngoài của các lực lượng đòi độc lập Đài Loan”.
Một số nhà phân tích cho rằng, việc Mỹ rút khỏi Afghanistan và lực lượng Taliban đã chiếm được Afghanistan hôm 16/8 đã khiến cho Trung Quốc được dịp uy hiếp Đài Loan: hãy đợi đấy! Đừng có đi theo con đường của Afghanistan. Rồi đây hệ thống phòng thủ của Đài Loan dù kiên cố đến mấy cũng sẽ sụp đổ trong vòng vài giờ đồng hồ như Afghanistan mà thôi.
Tất nhiên, Bắc Kinh không thể múa tay trong bị dễ như thế. Chính phủ Biden và các nước trong khu vực sẽ không chịu thất thủ, vì Đài Loan có vị trí địa chính trị rất quan trọng. Ảnh hưởng thương mại của hòn đảo này với Mỹ và các quốc gia trong khu vực châu Á Thái Bình Dương cũng không hề nhỏ.
Mỹ sẽ không thể ngồi nhìn “đàn em” bị lục địa tấn công. Có người ví von hải quân Trung Quốc giống như một cậu bé đang dò dẫm tập đi, còn hải quân Mỹ chả khác nào chàng lực sỹ. Hải quân Trung Quốc chọi hải quân Mỹ là không thể, là đem trứng chọi đá. Vì thế muốn đánh Đài Loan điều đầu tiên Bắc Kinh phải nghĩ là mình đang đối diện với Mỹ.
Một vấn đề khác, đánh Đài Loan sẽ tác động đến tuyến hàng hải lớn nhất thế giới, vận chuyển tới 1/3 sản lượng hàng hóa thế giới, liên quan đến những cường quốc như Nhật Bản, Anh, Pháp, Đức. Thương mại toàn thế giới sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Nhật Bản sẽ không thể không hành động (90% nhiên liệu của Nhật Bản cùng nhiều nước khác, trong đó có Trung Quốc, vận chuyển qua tuyến đường này).
Và đáng ngại nhất chính là bị phản kháng từ chính Đài Loan. “Nước” này vẫn tự hào là con người anh dũng, yêu nước, hải quân hiện đại “nhất thế giới”. Đài Bắc cũng không thể nào bó gối để Bắc Kinh đánh úp. Bà Thái Vân Anh từng nói gần nói xa rằng, Đài Loan sẵn sàng tấn công phá hủy đập Tam hiệp, khi ấy 1/3 số dân Đại Lục sẽ bị cuốn phăng!
Thành ra con mèo Bắc Kinh dù rất thèm miếng mỡ Đài Loan nhưng loanh quanh vẫn chỉ một tư thế rình mò chờ thời. Mỗi khi mỏi lại rón chân rời sang chỗ khác.